ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2024/76 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2025/8

Karar Tarihi : 27/3/2025

R.G.Tarih-Sayı : 25/6/2025-32937

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Saadet Partisinin 2023 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Saadet Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2023 yılı kesin hesabına ilişkin belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan ilk inceleme raporu, Anayasa ve 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Parti tarafından verilen kesin hesap dosyasında, Genel Merkez kesin hesabının onaylı örneğinin denk ve tutarlı olmadığı, ayrıca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının gönderdiği listede 2023 yılında açık olduğu görülen 78 ile ait bağlı ilçeleri ile il sorumluları tarafından imzalanan iller teşkilatı kesin hesaplarının onaylı örneklerinin, parti genel sekreteri ve parti genel saymanı imzalı yıl sonu kasa mevcudunu gösteren kasa sayım tutanağı ile banka yetkililerince onaylanmış yıl sonu banka mutabakat yazılarının, parti genel merkez ve il teşkilatlarının aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri bin beş yüz lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini belirten listelerin bulunmadığı görülmüştür.

3. 2820 sayılı Kanun’un “Parti bütçeleri ve kesinhesabı” başlıklı 73. maddesinin ikinci fıkrasında parti hesaplarının bilanço esasına göre düzenleneceği hüküm altına alınmıştır. Bilanço; bir kuruluşun belli bir dönem sonunda alacak verecek durumunu, bütün mal ve para varlığını denk bir biçimde gösteren çizelgedir. Bilançoda yer alan her varlığın bir kaynağı bulunmak zorundadır.

4. Genel Merkez kesin hesabının denk olmaması kayıt dışı gelir ve gider oluşturulduğunu göstermektedir. Bu durumda, 2820 sayılı Kanun’un 69. maddesindeki bir siyasi partinin bütün gelirlerinin o siyasi partinin tüzel kişiliği adına elde edileceği ile aynı Kanun’un 70. maddesindeki bir siyasi partinin bütün giderlerinin o siyasi Partinin tüzel kişiliği adına yapılacağı hükmüne aykırı davranılmıştır.

5. Anayasa Mahkemesine hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması ile hesabın dışında gelir ve gider oluşturulması inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi gereğince gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.

6. İbraz ettiği kesin hesabın denk ve tutarlı olmaması nedeniyle Parti Genel Merkez hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden Partinin 2023 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesi mümkün değildir.

III. SONUÇ

Saadet Partisinin 2023 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

A. Anayasa Mahkemesine hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması, hesabın dışında gelir ve gider gerçekleştirilmesi inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,

B. Parti Genel Merkez hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden Partinin 2023 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına,

 27/3/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.