ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 2022/80 (Siyasi Parti Mali Denetimi)
Karar Sayısı : 2025/23
Karar Tarihi : 7/5/2025
R.G.Tarih-Sayı : 14/10/2025-33047
I. MALİ DENETİMİN KONUSU
İyi Partinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesidir.
II. İLK İNCELEME
1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü
ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M.
Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU,
Selahaddin MENTEŞ, Basri BAĞCI, İrfan FİDAN, Kenan YAŞAR ve Muhterem İNCE’nin katılımlarıyla
9/3/2023 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;
2. İyi Partinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesi
sonucunda;
- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının
incelenmesine,
- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez
kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin
kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu
kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,
OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.
III. ESASIN İNCELENMESİ
3. İyi Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2021 yılı
kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde
yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp
Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa ve
30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama
Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler
Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri
okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve
belgelerden Partinin 2021 yılı gelirleri
toplamının 93.753.858,07 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının
6.009.570,65 TL, geçen yıldan devreden verilen depozito ve teminatlar ile
avanslar toplamının 1.046.840,35 TL, gelecek yıla devreden borç toplamının
5.565.715,39 TL olmak üzere gelir genel toplamının 106.375.984,46 TL; giderleri
toplamının 96.649.501,41 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 2.747.975,06
TL, gelecek yıla devreden verilen depozito ve teminatlar ile avanslar
toplamının 1.175.468,72 TL, geçen yıldan devreden borç toplamının 5.803.039,27
TL olmak üzere gider genel toplamının 106.375.984,46 TL olduğu anlaşılmıştır.
5. Partinin 2021 yılı kesin hesabının gelir ve gider
rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2021 yılı
kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
A. Gelirlerin
İncelenmesi
1. Genel Merkez Gelirleri
6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 60.890.537,01 TL
olup bunun 85.000 TL’si teşkilat yardımlarından, 48.979.273,48 TL’si devlet yardımlarından,
6.485.168,10 TL’si bağış ve yardımlardan ve 5.341.095,43 TL’si TL’si sair
gelirlerden oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin geçen yıldan devreden nakit
toplamı 2.704.780,54 TL, geçen yıldan devreden verilen depozito ve teminatlar
toplamı 482.305,52 TL ile gelecek yıla devreden satıcılara borçlar toplamı
2.621.137,29 TL, gelecek yıla devreden personele borçlar toplamı 26.640,24 TL,
gelecek yıla devreden Sosyal Güvenlik Kurumu borcu toplamı 204.862,77 TL ve
gelecek yıla devreden vergi borcu toplamı 137.669,40 TL olarak görülmüştür.
7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir
belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a
uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.
2. İl Örgütleri Gelirleri
8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 32.863.321,06
TL olup bunun 235.535,27 TL’si üye giriş aidatlarından, 2.183.554,22 TL’si
yıllık üye aidatlarından, 5.000 TL’si milletvekili aidat gelirlerinden,
9.187,50 TL’si satış gelirlerinden, 19.211.114 TL’si teşkilat yardımlarından,
71.870 TL’si faaliyet gelirlerinden, 10.953.849,04 TL’si bağış ve yardımlardan
ve 193.211,03 TL’si sair gelirden oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin bir önceki yıldan devreden nakit toplamı 3.304.790,11 TL,
geçen yıldan devreden iş avansları 526.223,42 TL, geçen yıldan devreden
personel avansları 2.950,06 TL, geçen yıldan
devreden verilen depozito ve teminatlar toplamı 35.361,35 TL ve gelecek yıla devreden borçlar toplamı 2.575.405,69 TL
olarak görülmüştür.
9. Parti il örgütlerinin 2021 yılı kesin hesap
çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin
2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.
B. Giderlerin İncelenmesi
1. Genel Merkez Giderleri
10. Partinin Genel Merkez
giderleri toplamı 64.256.688,10 TL’si olup bunun 9.269.530,96 TL’si
personel giderlerinden, 8.493.869,84 TL’si yönetim giderlerinden 11.852.469,92 TL’si
basın yayın ve propaganda giderlerinden, 334.468,77 TL’si vergi, hukuk, mahkeme
giderlerinden, 4.091.696,66 TL’si mal varlığı giderlerinden, 17.646.423,34 TL’si
verilen teşkilat yardımlarından ve 12.568.228,61 TL’si gezi, seçim ve toplantı
giderlerinden oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin gelecek yıla devreden nakit
toplamı 28.138,28 TL, gelecek yıla devreden verilen depozito ve teminatlar 488.205,15
TL, geçen yıldan devreden borçlar 2.084.972,97 TL, geçen yıldan Sosyal Güvenlik
Kurumu’na borçlar 137.523,15 TL ve geçen yıldan devreden vergi borçları 72.405,12
TL olarak görülmüştür.
11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider
belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a
uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.
2. İl Örgütleri Giderleri
12. Parti il örgütlerinin giderleri toplamı 32.392.813,31
TL olup bunun 2.382.348,19 TL’si personel giderlerinden, 20.194.878 TL’si
yönetim giderlerinden, 1.867.939,45 TL’si basın yayın propaganda giderlerinden,
599.350,88 TL’si vergi, hukuk, mahkeme giderlerinden, 473.951,73 TL’si mal
varlığı giderlerinden, 1.649.690,66 TL’si verilen teşkilat yardımlarından, 5.209.654,40
TL’si gezi, seçim ve toplantı giderlerinden ve 15.000 TL ‘si diğer giderlerden
oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin gelecek yıla devreden nakit toplamı
2.719.836,78 TL, gelecek yıla devreden iş avansları 650.076,83 TL, gelecek yıla
devreden personel avansları 2.000 TL, gelecek yıla devreden verilen depozito ve
teminatlar toplamı 35.186,74 TL ve geçen yıldan devreden borçlar toplamı
3.508.138,03 TL olarak görülmüştür.
13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider
belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a
uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.
C. Parti Mallarının İncelenmesi
14. Partinin 2021 yılı
defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 4.565.648,39 TL tutarında taşınır mal giderlerinin 2820 sayılı
Kanun'a uygun olduğu tespit edilmiştir.
IV. SONUÇ
İyi Partinin 2021 yılı
kesin hesabının incelenmesi sonucunda;
Partinin 2021 yılı
kesin hesabında gösterilen 93.753.858,07 TL gelir toplamı, 6.009.570,65
TL geçen yıldan devreden nakit toplamı, 1.046.840,35 TL geçen yıldan devreden verilen
depozito ve teminatlar ile avanslar toplamı, 5.565.715,39 TL gelecek yıla
devreden borçlar toplamı olmak üzere 106.375.984,46 TL gelir
genel toplamı ile 96.649.501,41 TL gider toplamı, 2.747.975,06
TL gelecek yıla devreden nakit toplamı, 1.175.468,72 TL gelecek yıla devreden verilen
depozito ve teminatlar ile avanslar toplamı ve 5.803.039,27 TL geçen yıldan
devreden borç toplamı olmak üzere 106.375.984,46 TL gider genel toplamının eldeki bilgi ve
belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler
Kanunu’na uygun olduğuna 7/5/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
|
Başkan
Kadir ÖZKAYA
|
Başkanvekili
Hasan Tahsin GÖKCAN
|
Başkanvekili
Basri BAĞCI
|
|
Üye
Engin YILDIRIM
|
Üye
Rıdvan GÜLEÇ
|
Üye
Recai AKYEL
|
|
Üye
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
|
Üye
Yıldız SEFERİNOĞLU
|
Üye
Selahaddin MENTEŞ
|
|
Üye
İrfan FİDAN
|
Üye
Kenan YAŞAR
|
Üye
Muhterem İNCE
|
|
Üye
Yılmaz AKÇİL
|
Üye
Ömer ÇINAR
|
Üye
Metin KIRATLI
|