ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2019/50 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2025/11

Karar Tarihi : 27/3/2025

R.G.Tarih-Sayı : 4/8/2025-32976

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

İyi Partinin 2018 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Recep KÖMÜRCÜ, Serdar ÖZGÜLDÜR, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU ve Selahaddin MENTEŞ’in katılımlarıyla 4/2/2019 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. İyi Partinin 2018 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. İyi Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2018 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2018 yılı gelirleri toplamının 54.690.331,84 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının 1.159.787,73 TL, gelecek yıla devreden borçlar toplamının 4.212.054,42 TL olmak üzere gelir genel toplamının 60.062.173,99 TL, giderleri toplamının 56.372.506,82 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 3.420.961,95 TL, geçen yıldan devreden borç toplamının 268.705,22 TL olmak üzere gider genel toplamının 60.062.173,99 TL olduğu anlaşılmaktadır.

5. Partinin 2018 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2018 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 28.535.897,28 TL olup bunun 155.000,00 TL’si milletvekili aidat gelirlerinden, 13.497.687,00 TL’si aday adaylığı gelirlerinden, 14.843.303,81 TL’si bağış ve yardım gelirlerinden ve 39.906,47 TL’si sair gelirlerden oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin geçen yıldan devreden nakit toplamı 899.064,75 TL, gelecek yıla devreden borç toplamı 1.551.918,04 TL olarak görülmüştür.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 26.154.434,56 TL olup bunun 1.287.076,46 TL’si üye giriş aidatlarından, 2.245.556,63 TL’si üye yıllık aidatlarından, 291.820,70 TL’si milletvekili aidat gelirlerinden, 1.367.865,75 TL’si aday adaylığı özel gelirlerinden, 14.695,00 TL’si satış gelirlerinden, 536.529,39 TL’si teşkilat yardımlarından, 40.509,23 TL’si faaliyet gelirlerinden, 146.969,80 TL’si parti malvarlığı gelirlerinden, 20.147.373,27 TL’si bağış ve yardımlardan ve 76.038,33 TL’si sair gelirden oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin geçen yıldan devreden nakit toplamının 260.722,98 TL, gelecek yıla devreden borçlar toplamının ise 2.660.136,38 TL olarak görülmüştür.

9. Parti il örgütlerinin 2018 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 28.230.050,11 TL’si olup bunun 747.851,52 TL’si personel giderlerinden, 4.242.874,57 TL’si yönetim giderlerinden 5.797.956,54 TL’si basın yayın ve propaganda giderlerinden, 1.043,60 TL’si vergi, hukuk mahkeme giderlerinden, 924.824,18 TL’si mal varlığı giderlerinden ve 16.515.499,70 TL’si gezi, seçim ve toplantı giderlerinden oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin gelecek yıla devreden nakit toplamı 2.610.023,64 TL, gelecek yıla devreden borç toplamı 146.806,32 TL olarak görülmüştür.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Parti il örgütlerinin giderleri toplamı 28.142.456,71TL olup bunun 1.700.034,50 TL’si personel giderlerinden, 12.843.297,73 TL’si yönetim giderlerinden, 3.144.005,44 TL’si basın yayın propaganda giderlerinden, 400.457,61 TL’si vergi, hukuk mahkeme giderlerinden, 3.281.697,83 TL’si mal varlığı giderlerinden, 258.340,61 TL’si verilen teşkilat yardımlarından, 5.274.299,45 TL’si gezi, seçim ve toplantı giderlerinden ve 1.240.323,54 TL’si diğer giderlerden oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin gelecek yıla devreden nakit toplamı 810.938,31 TL, gelecek yıldan devreden borçlar toplamı 121.898,90 TL olarak görülmüştür.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2018 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 924.824,18 TL tutarında taşınır mal giderlerinin 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu tespit edilmiştir.

IV. SONUÇ

İyi Partinin 2018 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2018 yılı kesin hesabında gösterilen 54.690.331,84 TL gelir, 1.159.787,73 TL geçen yıldan devreden nakit toplamı, 4.212.054,42 TL gelecek yıla devreden borçlar toplamı olmak üzere 60.062.173,99 TL gelir genel toplamı ile 56.372.506,82 TL gider, 3.420.961,95 TL gelecek yıla devreden nakit toplamı ve 268.705,22 TL geçen yıldan devreden borç toplamı olmak üzere 60.062.173,99 TL gider genel toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 27/3/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.