ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2021/71 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2024/78

Karar Tarihi : 27/6/2024

R.G. Tarih – Sayı : 10/1/2025 - 32778

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Milliyetçi Hareket Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, İrfan FİDAN ve Kenan YAŞAR’ın katılımlarıyla 12/5/2022 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Milliyetçi Hareket Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Milliyetçi Hareket Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2020 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Ömer DURSUN tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2020 yılı gelirler toplamının 74.690.765,61 TL, bir önceki yıldan devreden nakit ve alacaklar toplamının 61.159.871,57 TL, yılsonundaki borç toplamının 1.425.494,59 TL; giderleri toplamının 43.383.862,48 TL, geçen yıldan devreden borç toplamının 1.678.837,68 TL ve gelecek yıla devreden nakit ve alacaklar toplamının 92.213.431,61 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2020 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2020 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 59.504.914,80 TL olup bu tutarın 11.027.871,17 TL’si faiz ve nemalandırma gelirlerinden, 47.521.077,37 TL’si devlet yardımından, 748.700 TL’si demirbaş satış gelirlerinden, 29.400 TL’si milletvekili aidatlarından ve 177.866,26 TL’si diğer gelirlerden oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Partinin il örgütlerinin gelirleri toplamı 15.185.850,81 TL olup bu tutarın 65.531,20 TL’si üye giriş aidatından, 2.336.357,75 TL’si üye yıllık aidatından, 11.497.662,16 TL’si bağışlardan, 1.269.000 TL’si yardımlardan, 9.000 TL’si demirbaş satış gelirlerinden ve 8.299,70 TL’si diğer gelirler toplamından oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 28.312.432,26 TL olup bu tutarın 10.496.973,56 TL’si personel giderlerinden, 196.178,81 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 958.893,17 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinden, 546.209,27 TL’si haberleşme giderlerinden, 570.341,69 TL’si taşıma giderlerinden, 288.621,52 TL’si seyahat giderlerinden, 42.472,22 TL’si kira giderlerinden, 2.209.458,98 TL’si bakım onarım giderlerinden, 1.776.300,09 TL’si ısıtma aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 706.078,87 TL’si vergi, sigorta ve noter giderlerinden, 3.566.763,70 TL’si demirbaş giderlerinden, 1.269.000 TL’si teşkilata yardım giderlerinden, 619.067,94 TL’si araştırma geliştirme ve eğitim giderlerinden, 597.594,87 TL’si toplantı giderlerinden, 3.388.116,62 TL’si propaganda tanıtım ve seçim giderlerinden ve 1.080.360,95 TL’si çeşitli genel giderler toplamından oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Partinin il örgütlerinin giderleri toplamı 15.071.430,22 TL olup bu tutarın 152.783,54 TL’si personel giderlerinden, 1.257.655,27 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 548.012,11 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinden, 751.991,87 TL’si haberleşme giderlerinden, 91.449,47 TL’si taşıma giderlerinden, 134.583,72 TL’si seyahat giderlerinden, 5.149.092,47 TL’si kira giderlerinden, 957.199,40 TL’si bakım onarım giderlerinden, 1.764.210,41 TL’si ısıtma aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 204.529,82 TL’si vergi, sigorta ve noter giderlerinden, 861.044,42 TL’si demirbaş giderlerinden, 591.180 TL’si teşkilata yardım giderlerinden, 144.580,92 TL’si bayrak, rozet ve afiş giderlerinden, 56.605,77 TL’si araştırma geliştirme ve eğitim giderlerinden, 614.788,46 TL’si toplantı giderlerinden ve 1.791.722,57 TL’si çeşitli genel giderler toplamından oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2020 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 4.427.808,12 TL tutarındaki demirbaş alım giderinin 2820 sayılı Kanun'a uygun olduğu tespit edilmiştir.

IV. SONUÇ

Milliyetçi Hareket Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2020 yılı kesin hesabında gösterilen 74.690.765,61 TL gelir, 61.159.871,57 TL bir önceki yıldan devreden nakit ve alacak toplamı, 1.425.494,59 TL yılsonundaki borç toplamı ile 43.383.862,48 TL gider, 1.678.837,68 TL önceki yıldan kalan borç toplamı ve 92.213.431,61 TL gelecek yıla devreden nakit ve alacak toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 27/6/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.