ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2014/15 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı:2015/36

Karar Tarihi:1.7.2015

R.G. Tarih – Sayı:06.11.2015-29524

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Katılımcı Demokrasi Partisi 2013 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Serruh KALELİ, Alparslan ALTAN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Recep KÖMÜRCÜ, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Nuri NECİPOĞLU, Celal Mümtaz AKINCI, Hicabi Dursun, Erdal TERCAN, Muammer TOPAL, Zühtü ARSLAN, M. Emin KUZ ve Hasan Tahsin GÖKCAN’ın katılımlarıyla 17.12.2014 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında öncelikle suç duyurusunda bulunulup bulunulmayacağı sorunu görüşülmüştür.

2. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 73. maddesinin üçüncü fıkrasında “İller teşkilatından gönderilenler ve parti merkezine ait olan kesin hesapların, Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca incelenerek karara bağlanacağı” öngörülmüş ve aynı Kanun’un 74. maddesinin ikinci fıkrasında da “siyasi partilerin genel başkanları, karara bağlanarak birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı ilçeleri de kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer örneğini Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına vermek zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi partinin aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri eklenir.” denilerek il örgütlerinden gönderilen kesin hesaplar ile parti genel merkezine ilişkin kesin hesabın merkez karar ve yönetim kurulunca incelenerek karara bağlanacağı ve birleştirileceği, birleştirilmiş kesin hesap cetvellerinin Anayasa Mahkemesine sunulacağı hükme bağlanmıştır.

3. Katılımcı Demokrasi Partisinin 2013 yılı içerisinde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri göndermediği tespit edilmiştir.

4. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde: “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve 15 milyon liradan 30 milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.” denilmektedir.

5. 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesi hükümlerine aykırı hareket eden parti sorumluları hakkında Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.

6. Bu itibarla Katılımcı Demokrasi Partisinin 2013 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

1- Genel Merkeze ait kesin hesapların sunulmasından dolayı işin esasının incelenmesine;

2- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla 2013 yılı içerisinde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listelerin ve Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir-gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterlerin Sayıştay Başkanlığına göndermesi için partiye bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün süre verilmesine,

3- 2013 yılı içerisinde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listelerin gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 74. maddesi ve aynı kanunun 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

7. Katılımcı Demokrasi Partisinin, Anayasa Mahkemesine verdiği 2013 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör Sadettin CEYHAN tarafından heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

8. Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Partinin 2013 yılı gelirlerinin 34.662,69 TL, giderler toplamının 33.319,58 TL, gelecek yıla devreden nakit tutarının 1.343,11TL olduğu anlaşılmaktadır.

9. Partinin 2013 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu haliyle 2013 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

10. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 18.680,61 TL olup bunun 18.000,00 TL’si bağış ve aidatlardan, 680,61 TL’si geçmiş yıl gelirlerinden oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

12. Partinin 2013 Yılında il örgütlerine ilişkin gelirler toplamı 15.982,08 TL olup bunun 3.600,00 TL’si bağış ve aidat giderlerinden, 11.000,00 TL’si genel merkezden aktarılan tutarlardan, 1.382,08 TL’si geçmiş yıl gelirlerinden oluşmaktadır.

13. Parti İl Örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

14. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 17.720,44 TL olup bunun 488,00 TL’si haberleşme giderlerinden, 4.800,00 TL’si kira giderlerinden, 500,00 TL’si apartman aidat ve temizlik giderlerinden, 463,10 TL’si doğalgaz ve elektrik giderlerinden, 234,14 TL’si su giderlerinden, 235,20 TL’si diğer giderlerden, 11.000,00 TL’si il teşkilatlarına yapılan yardımlardan oluşmaktadır. Gelecek yıla devreden nakit tutarı ise 960,17 TL’dir.

15. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

16. Partinin 2013 yılında il örgütlerine ilişkin giderler toplamı 15.599,14 TL olup; bunun 6.000,00 TL’si personel giderlerinden, 3.416,39 TL’si elektrik giderlerinden, 4.320,00 TL’si kira giderlerinden, 71,00 TL’si su giderlerinden, 699,75 TL’si telefon giderlerinden, 855,00 TL’si diğer giderlerden, 237,00 TL’si vergi ve harç giderlerinden oluşmaktadır. Gelecek yıla devreden nakit tutarı ise 382,94 TL’dir.

17. Parti İl Örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

C- Parti Malları

18. Partinin 2013 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, partinin 2013 yılında herhangi bir taşınmaz ile değeri 100,00 TL’yi aşan taşınır, menkul kıymet ve hak ediniminde bulunmadığı anlaşılmıştır.

IV- SONUÇ

Katılımcı Demokrasi Partisinin 2013 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2013 yılı kesin hesabında gösterilen 34.662,69 TL gelir ve 33.319,58 TL giderin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna, 1.7.2015 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.