ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2013/3 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı:2015/10

Karar Tarihi:5.3.2015

R.G. Tarih-Sayı:27.5.2015-29368

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Güçlenen Türkiye Partisi 2012 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Haşim KILIÇ, Serruh KALELİ, Alparslan ALTAN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Zehra Ayla PERKTAŞ, Recep KÖMÜRCÜ, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Nuri NECİPOĞLU, Celal Mümtaz AKINCI, Erdal TERCAN, Muammer TOPAL, Zühtü ARSLAN ve M. Emin KUZ’un katılımlarıyla 11.2.2014 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

1- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

2- Esas incelemenin yapılması için, Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir-gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Güçlenen Türkiye Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2012 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör Sadettin CEYHAN tarafından heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde, Partinin 2012 yılı gelirleri toplamının 26.000,00 TL ve giderleri toplamının 25.800,00 TL olduğu, gelecek yıla devreden nakit tutarının ise 200,00 TL olduğu anlaşılmaktadır.

Parti 2012 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle Partinin 2012 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Güçlenen Türkiye Partisi Genel Merkezinin 2012 yılı gelirleri toplamı 19.000,00 TL olup bunun tamamı bağışlardan oluşmaktadır

Parti Genel Merkezinin 2012 yılı muhasebe kayıtlarının tutulduğu defterler ile gelir belgeleri sunulmamıştır.

Partinin 2012 yılında elde etmiş olduğu toplam 19.000,00 TL gelirin belgelendirilmesi gerekmektedir.

2820 sayılı Kanun’un 76. maddesinin üçüncü fıkrasında, Kanun’un 69. maddesinde belirtilen esaslara aykırı olarak bir siyasi partinin tevsik edilmeyen kaynaklardan gelir sağladığı anlaşılırsa, Anayasa Mahkemesi kararıyla bu gelir Hazineye irat kaydedilir denilmektedir. Parti Genel Merkezinin 2012 yılı içinde elde ettiği ve belgelendirmediği toplam 19.000,00 TL’nin Hazineye irat kaydedilmesi gerekir..

Diğer taraftan 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinde, “Anayasa Mahkemesi, kesin hesaplara ait bilgilerin belgelendirilmesini siyasi partilerden her zaman isteyebilir.”

111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde ise Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve on beş milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”

hükümleri yer almıştır.

Muhasebe kayıtlarının tutulduğu defterler ile gelir belgelerini göndermeyen parti yetkilileri hakkında 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (c) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti il örgütlerinin 2012 yılı gelirleri toplamı 7.000,00 TL olup bunun tamamı bağışlardan oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezinin 2012 yılı giderleri toplamı 18.900,00 TL olup bunun 300,00 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 18.600,00 TL’si kira giderlerinden oluşmaktadır.

2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinin ikinci fıkrasında beşmilyon (2012 yılı için 64,14 TL) lirayı geçen harcamaların fatura veya makbuz gibi belgelerle tevsik edilmesinin zorunlu olduğu, 76. maddesinin dördüncü fıkrasında ise, belgelendirilmesi gerektiği hâlde belgelendirilmeyen Parti giderleri miktarınca Parti malvarlığının Anayasa Mahkemesi kararıyla Hazineye irat kaydedileceği belirtilmektedir.

Bu itibarla, belgelendirilmesi gerektiği hâlde belgelendirilmeyen 18.900,00 TL tutarındaki Parti malvarlığının Hazineye irat kaydedilmesi gerekir.

Diğer taraftan 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinde, “Anayasa Mahkemesi, kesin hesaplara ait bilgilerin belgelendirilmesini siyasi partilerden her zaman isteyebilir.”

111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde ise Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve on beş milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”

hükümleri yer almıştır.

Gider belgelerini göndermeyen parti yetkilileri hakkında 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (c) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti il örgütlerinin 2012 yılı giderleri toplamı 6.900,00 TL olup bunun 950,00 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 150,00 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinden, 5.800,00 TL’si kira giderlerinden oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin 2013 yılına devreden kasa banka mevcudu 100,00 TL’dir.

Parti il örgütlerinin 2012 yılı kesin hesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu anlaşılmıştır.

C- Parti Mallarının İncelenmesi

Partinin sunmuş olduğu defter ve belgeler üzerinde yapılan incelemede, Partinin 2012 yılında herhangi bir taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ve hak ediniminde bulunmadığı tespit edilmiştir.

IV- SONUÇ

Güçlenen Türkiye Partisinin 2012 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

1- 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 69. maddesinde belirtilen esaslara aykırı olarak tevsik edilmeyen kaynaklardan sağlanan 19.000,00 TL gelir karşılığı parti mal varlığının, 2820 sayılı Kanun’un 76. maddesi uyarınca Hazineye gelir kaydedilmesine,

2- 2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinde belirtilen esaslara aykırı olarak belgelendirilmesi gerektiği hâlde belgelendirilmeyen 18.900,00 TL gider karşılığı parti mal varlığının, 2820 sayılı Kanun’un 76. maddesi uyarınca Hazineye gelir kaydedilmesine,

3- Partinin 2012 yılı kesin hesabında gösterilen 26.000,00 TL gelir, 25.800,00 TL gider ve 200,00 TL gelecek yıla devreden nakit miktarının Hazineye gelir kaydedilenler dışında kalan bölümünün eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğuna,

4- Anayasa Mahkemesine istenen bilgilerin istendiği şekliyle verilmemesi inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan, Parti sorumluları hakkında 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,

5.3.2015 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.