ANAYASA
MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:2014/57
(Siyasi Parti Mali Denetimi)
Karar Sayısı:2014/73
Karar Günü:17.12.2014
R.G.
Tarih-Sayı:20.1.2015-29242
I-
MALİ DENETİMİN KONUSU
Ayyıldız
Partisi 2013 yılı kesin hesabının incelenmesidir.
II-
İLK İNCELEME
Ayyıldız Partisinin Anayasa
Mahkemesine verdiği 2013 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan
belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör Sadettin
CEYHAN tarafından heyete sunulan ilk inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı
Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820
sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile
diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
1- Parti Genel Başkanı Serap GÜLHAN tarafından Anayasa Mahkemesi
Başkanlığına verilen 2.7.2014 gün ve 5245-539 sayılı yazıda, Ayyıldız
Partisinin 2013 yılına ait kesin hesabının verilemeyeceği ifade edilmiştir.
2820 sayılı Kanun’un 74.
maddesinde, “… Siyasi partilerin genel başkanları, karara bağlanarak
birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı ilçeleri de
kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer örneğini Haziran
ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığına vermek zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi partinin aynı
hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır
malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim
tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri eklenir.”
111. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendinde ise Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine
aykırı hareket eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis
ve on beş milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”
hükümleri yer almıştır.
Ayyıldız Partisi 2013 yılı kesin hesabının verilememesi 2820
sayılı Kanun’un 74. madde hükümlerine aykırılık oluşturmaktadır. Buna göre, Ayyıldız
Partisi 2013 yılı kesin hesabının Parti Genel Başkanı tarafından Haziran ayı
sonuna kadar Anayasa Mahkemesi Başkanlığına sunulması gerektiği yönündeki 2820
sayılı Kanun’un 74. maddesi ile getirilen kurala uyulmamıştır.
Bu nedenle, 2820 sayılı
Kanun’un 74. maddesi hükümlerine aykırı hareket eden Parti sorumluları hakkında
yasal işlem yapılabilmesi için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda
bulunulması gerekir.
Diğer
taraftan 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (c) bendinde “75 inci madde
gereğince yapılan inceleme ve araştırmaları engelleyen sorumluları ile aynı
madde gereğince istenen bilgileri vermeyen sorumluları hakkında altı aydan bir
yıla kadar hapis ve altmış milyon liradan az olmamak üzere ağır para cezası
verilir.” denmektedir.
Mahkemeye
hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması ile hesabın
dışında gelir ve gider oluşturulması inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik
eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (c) fıkrasına
istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına
suç duyurusunda bulunulması gerekir.
Ayrıca
kesin hesabı sunulmayan ve herhangi bir bilgi ve belge ibraz edilmeyen Parti
Genel Merkez ve il örgütlerine ait kesin hesabının denetimi
gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2013 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun
uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına karar vermek gerekmiştir.
III- SONUÇ
Ayyıldız
Partisinin 2013 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;
1- Partinin 2013 yılı kesin
hesabını 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanun’un 74. maddesinde öngörülen sürede
Anayasa Mahkemesine vermeyen Parti sorumluları hakkında aynı Kanun’un 111.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
2- Genel Merkez ve il
örgütlerine ait 2013 yılı kesin hesabının ve partinin 2013 yılında edindiği taşınmaz
ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her
türlü hakların değerleriyle edinim tarihlerini ve şekillerini gösteren listenin
gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 74. maddesi ve
aynı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem
yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
3- Mahkemeye hesap
verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması inceleme ve
araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111.
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
4-
Herhangi bir bilgi ve belge ibraz edilmeyen Parti Genel Merkez ve il
örgütlerine ait kesin hesaplarının denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin
2013 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün
olmadığına,
17.12.2014
gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
|
Başkanvekili
Serruh
KALELİ
|
Başkanvekili
Alparslan
ALTAN
|
Üye
Serdar
ÖZGÜLDÜR
|
|
Üye
Osman
Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Recep
KÖMÜRCÜ
|
Üye
Burhan
ÜSTÜN
|
|
Üye
Engin
YILDIRIM
|
Üye
Nuri
NECİPOĞLU
|
Üye
Hicabi
DURSUN
|
|
Üye
Celal
Mümtaz AKINCI
|
Üye
Erdal
TERCAN
|
Üye
Muammer
TOPAL
|
|
Üye
Zühtü
ARSLAN
|
Üye
M.
Emin KUZ
|
Üye
Hasan
Tahsin GÖKCAN
|