ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:2006/7 (Siyasî
Parti Malî Denetimi)
Karar Sayısı:2009/5
Karar Günü:10.2.2009
R.G.
Tarih-Sayı:21.02.2009-27148
I- MALİ DENETİMİN KONUSU
Hürriyet ve Değişim Partisi'nin 2005 yılı kesinhesabının
incelenmesidir.
II- İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca,
Haşim KILIÇ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Sacit ADALI, Fulya KANTARCIOĞLU, Ahmet
AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, A.Necmi ÖZLER, Serdar ÖZGÜLDÜR, Şevket APALAK, Serruh
KALELİ ve Zehra Ayla PERKTAŞ'ın katılımıyla 29.4.2008 gününde yapılan inceleme
toplantısında, 'Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine
OYBİRLİĞİYLE ' karar verilmiştir.
III- ESASIN İNCELENMESİ
Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 2005 yılı
kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde
yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949
sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri
ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp
düşünüldü:
Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde
Hürriyet ve Değişim Partisi'nin 2005 yılı gelirleri toplamının 178.220,73.-YTL,
giderleri toplamının 194.374,71.- YTL ve borçları toplamının 16.153,98.-YTL
olduğu anlaşılmıştır.
Hürriyet ve Değişim Partisi'nin 2005 yılında 76 ilde
teşkilatı bulunmasına rağmen bu illerin gelir ve giderleri olmadığından sadece
genel merkezin gelir ve giderleri incelenmiştir.
A- Genel Merkez Gelirlerin İncelenmesi
Parti Genel Merkezinin 2005 yılı gelirleri toplamı
178.220,73.-YTL nin tamamı bağış ve yardım gelirlerinden oluşmaktadır.
Hürriyet ve Değişim Partisi Genel Merkezi'nin 2005 yılı
defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerinin
2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.
Parti Genel Merkezi'nin 2005 yılı muhasebe kayıtlarının
tutulduğu yevmiye defteri mevcut olup, sözkonusu defter onaylanmamıştır.
2820 sayılı Yasa'nın 60.
maddesinde, Parti adına elde edilen gelirlerin alındığının ve yapılan
giderlerin ne gibi işlere ve yerlere harcandığının ilgili defterlere sıra ile
ve belgeleri de belirtilerek geçirileceği, bütün defterlerin sayfalarının ve
kaç sayfadan ibaret olduklarının teşkilatın bulunduğu ilgili seçim kurulu
başkanı tarafından mühürleneceği ve tasdik edileceği belirtilmiştir.
Aynı Yasa'nın 113 üncü
maddesinde ise Yasa'nın 60. maddesinde yazılı defter ve kayıtları tutmayanların
altı aydan bir yıla, bu defter ve kayıtları tahrif veya yok edenler veya
gizleyenlerin bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı hüküm
altına alınmıştır.
Buna göre 2820 sayılı Yasa'nın 60. maddesine aykırı
olarak yevmiye defterini tasdik ettirmeyen Parti sorumluları hakkında Yasa'nın
113. maddesi uyarınca suç duyurusunda bulunulması gerektiği sonucuna
varılmıştır.
B- Genel Merkez Giderlerinin İncelenmesi
Hürriyet ve Değişim Partisi Genel Merkezi'nin 2005 yılı
giderleri toplamı 194.374,71 YTL olup, bunun 44.483.-YTL.si personel gideri,
56.125.-YTL.si kira gideri, 19.961,36 YTL.si haberleşme gideri,
4.762,70.-YTL.si basılı kağıt ve kırtasiye gideri, 2.240.-YTL.si ısıtma gideri,
3.220,09 YTL.si aydınlatma gideri, 1.553,94 YTL.si su gideri, 4.849,35 YTL.si temsil
ve ağırlama gideri, 5.702,15 YTL.si seyahat ve yolluk gideri, 1.101,90 YTL.si
basın yayın gideri, 2.003,49 YTL.si taşıma ve kargo gideri, 21.680,60 YTL.si
vergi, noter ve harç gideri, 800,11 YTL.si rozet ve flama gideri, 4.346,86
YTL.si genel yönetim ve malzeme gideri, 1.977,36 YTL.si bakım ve onarım gideri,
3.823 YTL.si araç yakıt gideri, 14.470,10 YTL.si SSK ve işsizlik prim gideri,
249,50 YTL.si konaklama salon gideri, 1.044,20 YTL.si gazete, dergi ve kitap
giderinden oluşmaktadır.
Hürriyet ve Değişim Partisi Genel Merkezi'nin 2005 yılı
defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin
2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.
C- Parti Mallarının İncelenmesi
Parti'nin 2005 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan
incelemede taşınmaz mal ile 100 YTL. nin üzerinde demirbaş ediniminin olmadığı
anlaşılmıştır.
IV- SONUÇ
Hürriyet ve Değişim Partisi'nin 2005 yılı kesinhesabının
incelenmesi sonucunda,
1- Parti'nin 2005 yılı kesinhesabında gösterilen 178.220,73
YTL gelir, 16.153,98 YTL borç ve 194.374,71 YTL giderin eldeki bilgi ve
belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olduğuna,
2- 2820 sayılı Yasa'nın 60. maddesine göre yevmiye
defterini tasdik ettirmeyen Parti sorumluları hakkında Yasa'nın 113. maddesi
uyarınca Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulmasına,
10.2.2009 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan
Haşim KILIÇ
|
Başkanvekili
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Sacit ADALI
|
Üye
Fulya KANTARCIOĞLU
|
Üye
Ahmet AKYALÇIN
|
Üye
Mehmet ERTEN
|
Üye
Mustafa YILDIRIM
|
Üye
A. Necmi ÖZLER
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye
Şevket APALAK
|
Üye
Zehra Ayla PERKTAŞ
|