logo
Siyasi Parti Kapatma, İhtar , Mali Denetim ve Değişik İşler Kullanıcı Kılavuzu

(AYM, E.1999/16, (Siyasi Parti Mali Denetimi) K.2008/76, 29/04/2008, § …)
   
Kararlar Bilgi Bankasında yayınlanan karar metni
editöryal düzeltmelere tabi tutulmuş olabilir.

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

 

Esas sayısı:1999/16 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2008/76

Karar Günü:29.4.2008

R.G. Tarih-Sayı:17.05.2008-26879

 

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Doğru Yol Partisi'nin 1998 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Ahmet Necdet SEZER, Güven DİNÇER, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Lütfi F.TUNCEL, Fulya KANTARCIOĞLU, Mahir Can ILICAK ve Rüştü SÖNMEZ'in katılımıyla 14.9.1999 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında,

'Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine OYBİRLİĞİYLE' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1998 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddî öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Doğru Yol Partisi Genel Merkezi ile il örgütlerinin 1998 yılı gelirleri toplamının 2.549.120.372.316.- TL, borçlarının 291.296.511.152.- TL, giderleri toplamının 2.672.385.101.963.- TL olduğu, 168.031.781.505.- liranın nakit mevcudu olarak 1999 yılına devrettiği anlaşılmaktadır.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin gelirleri 1.892.684.265.274.- TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 1.056.436.363.000.- lirası genel bütçe yardımı, 7.762.500.- lirası sair gelirler, 2.500.000.000.- lirası satış gelirleri, 692.032.731.907.- lirası faiz gelirleri, 141.707.407.867.- lirası 1997 yılından devreden nakit mevcudundan oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 1998 yılı defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerinin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin il örgütlerinin gelirleri 656.436.107.042.- TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 7.212.135.000.-lirası üye giriş aidatı, 32.472.967.789.- lirası üye yıllık aidatı, 345.658.591.299.- lirası bağış ve yardımlar, 94.770.500.000.- lirası genel merkez yardımı, 151.025.538.954.- lirası faaliyet gelirleri, 5.436.031.677.- lirası sair gelirler ve 19.860.342.323.- lirası 1997 yılından devreden nakit mevcudundan oluşmaktadır.

İl örgütlerinin 1998 yılı kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1998 yılı giderleri 1.969.646.027.440.- TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 197.912.274.664.- lirası personel giderleri, 94.770.500.000.- lirası teşkilata yardım, 130.521.893.195.- lirası temsil ağırlama gideri, 47.274.940.642.- lirası basılı kağıt kırtasiye gideri, 90.574.990.423.- lirası haberleşme gideri, 113.086.958.817.-lirası taşıma ve vasıta gideri, 135.932.788.812.- lirası seyahat gideri, 13.940.000.300.- lirası kira gideri, 50.541.441.251.- lirası tamir bakım onarım gideri, 17.773.882.540.- lirası ısıtma aydınlatma temizlik gideri, 8.205.277.866.- lirası vergi, harç, noter ve sigorta gideri, 21.431.225.464.- lirası demirbaş alımları, 403.575.888.256.- lirası satın alınan propaganda malzeme giderleri, 426.117.287.216.- lirası basın yayın giderleri, 64.218.796.738.- lirası geçen yıldan kalan borç ödemesi, 31.304.276.256.-lirası sair giderler,18.430.080.000.- lirası bina tadilat giderleri, 104.033.525.000.- lirası nakil vasıtaları giderlerinden oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 1999 yılına devreden kasa ve banka mevcudu 158.400.345.488.- liradır.

Doğru Yol Partisi Genel Merkezi'nin 1998 yılı defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilenler dışındaki giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

Muhasebe biliminin genel kabul görmüş temel kavramlarından biri 'Belgelendirme' kavramıdır. Vergi Usul Kanunu'nun 229. maddesinde 'Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır' şeklinde tarif yapılmış ve 'Fatura Kullanma Mecburiyeti' başlıklı 232. maddesindeki hükmüne göre de, faturanın hangi hallerde ve kimler tarafından alınması ve verilmesinin gerektiği ifade edilmiştir. Bu bağlamda mal ve hizmet alımlarında bu işlemlerin fatura ile belgelendirilmesi zorunlu tutulmuş ve gerekli muhasebe kayıtlarının tutulmasında da faturanın tevsik edici belge olarak kullanılması gerektiği ifade edilmiştir.

Yine aynı Kanun'un Gider Pusulası başlıklı 234. maddesinde ki, 'Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa;

Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir. Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur. Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir.'

hükmünden fatura vermek mecburiyetinde olmayanlar için gider pusulası düzenleneceği anlaşılmaktadır.

2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesinin üçüncü fıkrasına göre beş bin liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığından, bu miktarı geçen harcamaların geçerli ve kanıtlayıcı bir belgeye dayanması gerekmektedir.

Alınan bir mal veya hizmetin tutarının gider kaydedilebilmesi için esas olan belge faturadır. Yasa'nın 70. maddesinde belirtilen 'makbuz'un ya da tutanağın tek başına bir ödemeye esas olabilmesi için mal ya da hizmetin fatura kesilmesinin mümkün olmadığı kişi ya da kurumlardan alınması gerekmektedir.

2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun 70. maddesinde,

'Bir siyasî partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır' ve aynı Kanun'un 75. maddesinde, 'Anayasa Mahkemesi denetimi sonunda, o siyasi partinin gelir ve giderlerinin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna veya kanuna uygun olmayan gelirler ile giderler dolayısıyla da bunların Hazineye gelir kaydedilmesine karar verir' ve 76 ncı maddesinde de, 'Belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen parti giderleri miktarınca parti malvarlığı, Anayasa Mahkemesi kararıyla Hazineye irad kaydedilir' hükümleri yer almıştır.

A- Parti'nin 1998 yılında gönderdiği tebrik, mektup ve benzeri gönderileri için sadece partide görevli kişilerin düzenlediği tutanak eklenmiştir. Gönderilerin postanece alındığına dair bir belge olmadığı gibi alınan para miktarını belirten belge de bulunmamaktadır. Bu tür gönderiler için Posta İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait postanelerde kayıtsız (adi) posta gönderisi teslim belgesi düzenlenmektedir. Aşağıdaki tabloda belirtilenlerin hiçbirisinde kayıtsız (adi) posta gönderisi teslim belgesi düzenlenmemiştir. Kayıtsız (adi) posta gönderisi teslim belgesi düzenlenmeden veya gönderilerin ve paranın alındığına dair herhangi bir belge olmadan sadece partide görevli birinin imzasına dayanılarak gider yapılması ve bunun parti gideri olarak kabul edilmesi mümkün görülmemiştir.

Posta Giderlerine Ait Tablo

 

Yevmiye Tarih ve No

Açıklama

Tutar

7.1.1998/11

Yılbaşı için11600 adet mektup gönderilmesi

297.000.000

7.1.1998/11

İlçelere gazete gönderilmesi

324.360.000

9.1.1998/18

Yılbaşı tebriği ve karışık mektup gönderilmesi

304.650.000

15.1.1998/31

Genel merkezden teşkilatlara gönderilen posta

6.980.000

20.1.1998/43

İl,İlçe ve belediyelere gönderilen kasetlerin posta ücreti

246.600.000

2.2.1998//67

22 adet normal mektup gönderimi

3.340.000

" "

22 adet normal mektup gönderimi

880.000

" "

80 adet normal mektup gönderimi

6.400.000

5.2.1998/75

Bayram tebrikleri ve mektuplar

268.550.000

" "

Bayram tebrikleri ve mektuplar

583.100.000

9.2.1998/82

3981 adet Ramazan bayramı tebriği

99.525.000

" "

23.808 adet Ramazan bayramı tebriği

595.200.000

10.2.1998/98

711 tebrik, 7 adet mektup ücreti

18.050.000

19.2.1998/108

Karışık posta ücreti

24.150.000

23.2.1998/117

Genel merkeze ait mektupların gönderilmesi

13.450.000

27.2.1998/129

80 adet normal mektup gönderimi

3.240.000

" "

12 adet normal mektup gönderimi

700.000

" "

12 adet normal mektup gönderimi

1.780.000

" "

11 adet normal mektup gönderimi

1.680.000

" "

26 adet normal mektup gönderimi

2.540.000

" "

Genel merkezden teşkilatlara gönderilen posta ve bayrak gönderme

236.500.000

9.3.1998/152

Genel merkezden il,ilçe ve yurtdışına gönderilen posta ücreti

3.800.000

11.3.1998/158

13 adet normal mektup gönderimi

5.650.000

" "

80 adet normal mektup gönderimi

3.200.000

" "

10 adet normal mektup gönderimi

480.000

" "

41 adet normal mektup gönderimi

1.720.000

" "

82 adet normal mektup gönderimi

3.280.000

18.3.1998/173

Genel merkezden il ve ilçelere gönderilen posta ücreti

5.080.000

25.3.1998/190

21.545 adet tebrik ve mektup ücreti

545.175.000

26.3.1998/194

24.100 adet tebrik kartı gönderilmesi

602.500.000

30.3.1998/201

21.304 adet tebrik kartı gönderilmesi

532.600.000

2.4.1998/213

3280 adet tebrik,82 adet büyük zarf gönderme posta ücreti

94.300.000

3.4.1998/215

Manisa il,ilçe,belediye,belde başkanlarına gönderilen tebrikler

20.000.000

13.4.1998/219

65 adet normal mektup gönderimi

2.600.000

" "

33 adet normal mektup gönderimi

7.140.000

" "

69 adet normal mektup gönderimi

2.760.000

" "

44 adet normal mektup gönderimi

7.460.000

14.4.1998/222

Gençlik ve kadın kollarından gönderilen tebrik ücreti

21.400.000

20.4.1998/236

1896 adet tebrik ve karışık mektup

56.600.000

22.4.1998/243

80x75.000, 80x200.000 ve karışık mektup gönderilmesi

27.550.000

25.4.1998/249

Hacılara gönderilen 29.650.000. adet kutlama tebriği

741.250.000

27.4.1998/253

Hacılara gönderilen 28.050.000. adet kutlama tebriği ve karışık mektup

702.100.000

18.5.1998/306

1001 adet normal mektup

40.040.000

" "

81 adet normal mektup

6.660.000

" "

13 adet normal mektup

600.000

" "

84 adet normal mektup

3.400.000

" "

46 adet normal mektup

2.370.000

" "

11 adet normal mektup

440.000

29.5.1998/333

Genel merkezden il ve ilçelere gönderilen posta ücreti

13.450.000

4.6.1998/347

Genel merkezden il ve ilçelere gönderilen posta ücreti

23.000.000

11.6.1998/363

Kaset,dergi ve basın bülteni gönderilme posta ücreti

93.525.000

12.6.1998//367

15.Kuruluş yıldönümü davetiyerleri

159.100.000

" "

11 adet normal mektup

2.380.000

" "

19 adet normal mektup

880.000

" "

70 adet normal mektup

3.960.000

" "

13 adet normal mektup

1.750.000

" "

10 adet normal mektup

970.000

16.6.2008/373

Pankartların gönderilme posta ücreti

39.500.000

" "

Genel merkezden ilçe başkanlıklarına gönderilen posta ücreti

25.000.000

17.6.1998/377

Genel merkezden ilçe başkanlıklarına gönderilen posta ücreti

38.500.000

20.6.1998/385

Genel merkezden ilçe başkanlıklarına gönderilen posta ücreti

51.500.000

22.6.1998/389

Genel merkezden ilçe başkanlıklarına gönderilen posta ücreti

60.000.000

23.6.1998/393

Genel merkezden pankartların ilçe başkanlıklarına gönderilme ücreti

87.500.000

" "

87 adet normal mektup

6.675.000

" "

40 adet normal mektup

7.390.000

24.6.1998/397

Genel merkezden il ve ilçelere gönderilen 1160 adet posta ücreti

87.000.000

26.6.1998/403

Genel merkezden il ve ilçelere gönderilen mektup ve tebrik ücreti

198.400.000

9.7.1998/435

Genel merkezden il ve ilçelere gönderilen mektup ve tebrik ücreti

70.525.000

5.8.1998/501

85 adet normal mektup

7.450.000

" "

38 adet normal mektup

3.150.000

" "

14 adet normal mektup

1.050.000

26.8.1998/550

18 adet normal mektup

3.725.000

" "

17 adet normal mektup

1.275.000

" "

62 adet normal mektup

4.650.000

16.9.1998/598

85 adet normal mektup

7.450.000

" "

53 adet normal mektup

5.575.000

12.10.1998/658

90 adet normal mektup

9.700.000

" "

126 adet normal mektup

13.400.000

9.11.1998/724

28 adet normal mektup

1.625.000

" "

69 adet normal mektup

5.525.000

" "

41 adet normal mektup

5.325.000

" "

25 adet normal mektup

3.750.000

" "

60 adet normal mektup

3.250.000

30.11.1998/774

157 adet normal mektup

11.775.000

" "

67 adet normal mektup

6.500.000

Toplam

7.545.010.000

B- Parti adına yapılmayan seyahat (uçak ve otobüs bilet bedelleri) harcamaları parti amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmemiştir.

Seyahat Giderlerine Ait Tablo

Yevmiye tarih ve No

Yolcunun Adı Soyadı

Türü

Tutarı

13.1.1998/24

Ali Şevki Erek

Uçak bileti

15.800.000

16.1.1998/34

Şükrü Karaca

Uçak bileti

15.400.000

20.1.1998/43

Muammer Bostan

Uçak bileti

12.600.000

" "

Osman İnce

Uçak bileti

12.600.000

" "

Otobüs bileti

6.500.000

21.1.1998/46

Erdem Koray Toygar

Uçak bileti

25.200.000

" "

Otobüs bileti

900.000

26.1.1998/57

Ahmet Uluyol

" "

5.600.000

" "

Üzeyir Taş

" "

2.000.000

" "

M. Bahar

" "

4.500.000

" "

" "

2.250.000

" "

" "

11.000.000

" "

" "

2.000.000

" "

Nusret Düzel

" "

4.100.000

" "

" "

500.000

" "

Nuri Özçatal

" "

4.000.000

2.2.1998/67

Cihan Paçacı

Uçak bileti

15.900.000

24.2.1998/120

Şükrü Karaca

" "

15.400.000

" "

Hasan Fatih özsümer

Otobüs bileti

3.800.000

" "

" "

1.500.000

27.2.1998/129

Şükrü Karaca

Uçak bileti

15.400.000

" "

Hüseyin Kocabıyık

" "

15.400.000

6.3.1998/147

Şükrü Karaca

" "

15.400.000

" "

Şükrü Karaca

" "

15.400.000

" "

Hüseyin Kocabıyık

" "

15.400.000

" "

Hüseyin Kocabıyık

" "

15.400.000

18.3.1998/173

Otobüs bileti

600.000

" "

" "

2.500.000

" "

" "

2.500.000

" "

" "

4.000.000

25.3.1998/190

" "

700.000

" "

" "

2.000.000

20.4.1998/236

" "

1.250.000

" "

" "

2.000.000

" "

" "

1.000.000

" "

" "

1.200.000

" "

" "

1.300.000

6.5.1998/277

Cihan Paçacı

Uçak bileti

16.000.000

7.5.1998/281

Hayri Kozakçıoğlu

" "

15.900.000

" "

" "

" "

11.800.000

" "

" "

" "

15.900.000

" "

" "

" "

15.900.000

12.5.1998/292

Alpaslan Sucu

" "

15.600.000

" "

" "

" "

15.600.000

" "

Otobüs bileti

1.500.000

" "

" "

2.000.000

" "

" "

750.000

" "

" "

750.000

" "

" "

1.600.000

" "

" "

1.750.000

" "

" "

500.000

" "

" "

3.000.000

18.5.1998/306

Kadir Bozkurt

Uçak bileti

14.900.000

" "

Ali Şevki Erek

" "

15.900.000

20.5.1998/310

Nahit Menteşe

" "

8.100.000

25.5.1998/319

İsmail Karakuyu

" "

15.900.000

4.6.1998/347

Mehmet Ünal

" "

26.400.000

" "

Otobüs bileti

1.750.000

" "

" "

3.000.000

" "

" "

3.000.000

" "

" "

1.900.000

9.6.1998/357

Şükrü Karaca

Uçak bileti

15.400.000

" "

'Kocabıyık

" "

15.400.000

11.6.1998/363

Otobüs bileti

2.000.000

" "

2.000.000

22.6.1998/389

Cihan Atacan

" "

4.300.000

" "

" "

" "

4.300.000

" "

Mustafa Sekmen

" "

4.300.000

" "

" "

2.500.000

25.6.1998/400

" "

1.000.000

" "

" "

1.000.000

" "

Alpaslan Sucu

Uçak bileti

25.200.000

29.6.1998/408

Saffet Arıkan Bedük

" "

16.100.000

" "

Rıza Akçalı

" "

8.100.000

30.6.1998/412

Nahit Menteşe

" "

16.100.000

" "

" "

" "

13.100.000

" "

Ali Şevki Erek

" "

13.100.000

1.7.1998/416

Şükrü Karaca

" "

31.200.000

" "

" "

" "

15.400.000

" "

Ömer livaneli

" "

15.600.000

" "

Bülent Hayri Acar

" "

15.600.000

10.7.1998/439

Nurhan Tekinel

" "

13.100.000

17.7.1998/455

İlyas Yılmaz Yıldız

" "

26.200.000

" "

Saffet Arıkan Bedük

" "

26.200.000

" "

Abdülbaki Ataç

" "

26.200.000

" "

Saffet Kaya

" "

26.200.000

" "

Otobüs bileti

1.000.000

" "

" "

1.000.000

" "

" "

500.000

23.7.1998/469

Ertan Bıyıklıoğlu

" "

5.750.000

27.7.1998/477

Hüseyin Kocabıyık

Uçak bileti

31.200.000

" "

" "

" "

18.500.000

" "

" "

" "

18.800.000

" "

" "

" "

15.400.000

" "

" "

" "

18.500.000

" "

Şükrü Karaca

" "

15.400.000

29.7.1998/484

Otobüs bileti

2.000.000

" "

" "

500.000

5.8.1998/501

Asım Livanelioğlu

" "

5.400.000

" "

" "

2.500.000

" "

Ertan Bıyıklıoğlu

Uçak bileti

15.200.000

6.8.1998/505

Şükrü Karaca

" "

15.400.000

" "

Hüseyin Kocabıyık

" "

15.400.000

8.8.1998/508

İsmail Karakuyu

" "

11.700.000

" "

Nurhan Tekinel

" "

15.300.000

18.8.1998/529

Hasan '.

Otobüs bileti

3.250.000

" "

" "

1.500.000

21.8.1998/540

" "

2.800.000

31.8.1998/559

Üzeyir Taş

Uçak bileti

21.300.000

7.9.1998/576

Ertan Bıyıklıoğlu

Otobüs bileti

5.750.000

10.9.1998/585

" "

1.250.000

" "

" "

1.250.000

" "

Cihat Atacan

" "

5.600.000

" "

" "

5.600.000

15.9.1998/594

Hüseyin Kocabıyık

Uçak bileti

15.400.000

" "

Faruk Demirel

" "

27.200.000

" "

Şükrü Karaca

" "

38.400.000

" "

Hüseyin Kocabıyık

" "

5.600.000

" "

Şükrü Karaca

" "

5.600.000

" "

Haluk Saçkaya

" "

38.800.000

16.9.1998/598

Mehmet Dönen

" "

13.800.000

" "

" "

" "

13.800.000

" "

Otobüs bileti

2.000.000

" "

" "

2.000.000

18.9.1998/604

Alpaslan Sucu

Uçak bileti

41.800.000

21.9.1998/608

Nahit Menteşe

" "

27.600.000

" "

Hasan Ekinci

" "

27.600.000

23.9.1998/614

Cihan Paçacı

" "

13.800.000

30.9.1998/630

Tren bileti

2.500.000

" "

" "

2.500.000

" "

Tayyar Altıkulaç

Uçak bileti

10.900.000

" "

" "

" "

13.100.000

" "

" "

" "

15.900.000

" "

" "

" "

27.600.000

3.10.1998/638

Fatih Ünlü

" "

39.500.000

19.10.1998/675

Atilla Özer

" "

20.000.000

" "

" "

" "

20.000.000

" "

" "

" "

20.000.000

" "

" "

" "

20.000.000

20.10.1998/679

Ertan Bıyıklıoğlu

" "

5.850.000

" "

Faruk Erbil

" "

4.200.000

" "

Otobüs bileti

1.500.000

" "

" "

2.500.000

" "

" "

1.400.000

" "

" "

2.250.000

28.10.1998/699

Ahmet Uyanık

Uçak bileti

27.300.000

" "

İsmail Karakuyu

" "

57.600.000

5.11.1998/717

Şükrü Karaca

" "

20.000.000

11.11.1998/730

Bülent Hayri Acar

" "

19.500.000

" "

" "

" "

22.500.000

" "

" "

Otobüs bileti

3.000.000

" "

" "

" "

4.000.000

" "

" "

" "

3.500.000

" "

" "

" "

7.000.000

" "

" "

1.000.000

18.11.1998/747

Kasım Tekacar

" "

11.800.000

20.11.1998/754

Şükrü Karaca

Uçak bileti

20.000.000

25.11.1998/764

Kasım Tekacar

Otobüs bileti

4.500.000

" "

Erdem Koray Toygar

" "

6.250.000

11.12.1998/803

Esra Karslı

Uçak bileti

32.000.000

14.12.1998/808

Faruk Erbil

" "

29.300.000

21.12.1998/824

Şükrü Karaca

" "

20.700.000

29.12.1998/843

" "

" "

20.700.000

" "

" "

" "

20.700.000

" "

Hüseyin Kocabıyık

" "

20.700.000

" "

M.Türköne

" "

20.700.000

31.12.1998/851

Hüseyin Kocabıyık

" "

20.700.000

" "

M.Türköne

" "

20.700.000

Cihat Atacan-Güneri Bircan

Otobüs bileti

7.000.000

Toplam

1.984.000.000

C- Faturada yer alan rakamlar yevmiyeye farklı kaydedilmiştir. Uçak faturalarında yer alan rakamların yevmiyeye farklı kaydedilmesi sonucu parti adına yapılan gider olması gerekenden fazla yazılmıştır.

Yevmiye tarih ve No

Yevmiyede yer alan tutar

Uçak faturasında yer alan tutar

Fark

28.10.1998/679

58.500.000

5.850.000

52.650.000

28.10.1998/679

42.000.000

4.200.000

37.800.000

Toplam 90.450.000.-TL

D- Genel Merkez gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda gösterilen harcamanın dayanağı olarak imzasız tutanak yazısının eklendiği görülmüştür.

Yevmiye tarih ve nosu

Kişi Adı

Belge Türü

Tutar(TL)

13.4.1998/219

Halil İbrahim Özyurt

İmzasız tutanak

175.000.000

Satın alınan kurbanlık bedeli karşılığı fatura kesilmediği gibi gider pusulası da düzenlenmemiştir. İmzasız tutanak belgesine dayanılarak ödeme yapılmıştır.

E- Basın mensupları ile Avukat Alpaslan Sucu'nun konaklama ve yemek bedelleri parti bütçesinden karşılanmıştır.

Yevmiye tarih ve no

Gider yapılan kişi

Açıklama

Tutar

11.5.1998/289

Alpaslan Sucu

Yemek bedeli

2.150.000

' '

' '

Konaklama bedeli

14.000.000

20.7.1998/459

Basın mensupları

İki günlük konaklama ve yemek bedeli

510.000.000

26.10.1998/693

' '

konaklama ve yemek bedeli

930.000.000

Toplam 1.456.150.000.- TL

F- Parti görevlilerinin vergi ve sigorta ile ilgili yükümlülüklerini zamanında yapmamaları ve gerekli özeni göstermemeleri sonucu oluşan gecikme faizi, gecikme zammı,para cezası ve su bedeli gecikme faizinden parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkanı bulunmamaktadır. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu açıktır.

Gecikme Faizi,Gecikme Zammı ve Para cezasına İlişkin Liste

Yevmiye tarih ve no

Alındının Tarih ve Nosu

Mahiyeti

Tutarı

2.3.1998/133

27.2.1998/410681

Motorlu Taşıtlar Vergisi 95/1-2 gecikme zammı

11.700.000.

' '

27.2.1998/410682

Motorlu Taşıtlar Vergisi 95/1-2 gecikme zammı

8.443.000.

' '

27.2.1998/410683

Motorlu Taşıtlar Vergisi 95/T gecikme zammı

15.656.000.

' '

27.2.1998/410684

Motorlu Taşıtlar Vergisi 95/T gecikme zammı

15.656.000.

' '

27.2.1998/410685

Motorlu Taşıtlar Vergisi 90/T gecikme zammı

20.550.000.

' '

27.2.1998/410686

Motorlu Taşıtlar Vergisi 91/T gecikme zammı

17.900.000.

' '

27.2.1998/410687

Motorlu Taşıtlar Vergisi 92/T gecikme zammı

16.970.000.

23.3.1998/184

23.3.1998/7165

Su bedeli gecikme faizi

482.972.000.

30.3.1998/201

30.3.1998/226

SSK idari para cezası

37.642.000

Toplam 629.489.000.- TL

G- Parti 1998 yılında gazete ve dergi gibi yayınları sürekli olarak Akay kırtasiye, Som Gıda ve İhtiyaç Maddeleri San.ve Tic.Ltd.şirketi, Aslan marketten satın alarak takip ettiği gibi, Anadolu Ajansı ve Medya Bilgi Ajansından da haber alımı yapmıştır.

Parti yedi günlük gazete bedeli olarak Bays Basın Yayın San.ve Tic.A.Ş.ye sürekli (Öncü Yayıncılık ve Matbaacılık A.Ş) 3.500.000.000.- TL ödeme yapmıştır. 16.10.1998 tarihine kadar bir adet öncü gazetesi 100.000.- lira iken 35.000 adet alınmış, bir adet öncü gazetesi 50.000.- lira olunca alınan miktar 70.000 adet olmuştur. Gazetenin günlük fiyatı değişmesine karşın gazeteye ödenen toplam bedel değişmemiştir. Satın alınan gazete miktarı ve süresi, sadece bir gazeteden yapılmış olması dikkate alındığında, partinin amaçlarına uygun bir satın almanın ötesinde gazeteye para aktarmaya yönelik olduğu açıktır.

Öncü Gazetesine Yapılan Ödemeler Tablosu

Yevmiye Tarih ve No

Fatura Tarih ve No

Alınan Gazete Miktarı

Açıklama

Tutar

7.1.1998/10

6.1.1998/010934

30.000

30.000

279 sayılı Öncü gazetesi

280 sayılı Öncü gazetesi

3.000.000.000.

20.2.1998/111

19.2.1998/000949

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

27.2.1998/128

26.2.1998/010953

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

6.3.1998/146

5.3.1998/010957

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

13.3.1998/163

12.3.1998/010960

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

18.3.1998/172

17.3.1998/010964

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

27.3.1998/196

26.3.1998/010968

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

3.4.1998/214

2.4.1998/010974

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

17.4.1998/231

17.4.1998/011002

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

' '

17.4.1998/011003

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

24.4.1998/247

24.4.1998/011032

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

1.5.1998/266

30.4.1998/011047

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

8.5.1998/284

7.5.1998/015605

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

15.5.1998/301

14.5.1998/015609

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

21.5.1998/312

21.5.1998/015613

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

29.5.1998/332

23.5.1998/015618

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

5.6.1998/349

4.6.1998/015623

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

12.6.1998/366

11.6.1998/015625

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

19.6.1998/383

18.6.1998/015628

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

26.6.1998/402

25.6.1998/015630

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

3.7.1998/421

2.7.1998/015634

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

10.7.1998/438

9.7.1998/015636

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

17.7.1998/454

16.7.1998/015639

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

24.7.1998/472

23.7.1998/015641

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

31.7.1998/491

30.7.1998/015643

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

7.8.1998/507

6.8.1998/015646

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

14.8.1998/523

12.8.1998/015649

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

21.8.1998/539

20.8.1998/015651

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

28.8.1998/554

27.8.1998/015653

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

4.9.1998/572

3.9.1998/015655

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

11.9.1998/587

10.9.1998/015657

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

18.9.1998/603

17.9.1998/015661

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

25.9.1998/620

25.9.1998/015665

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

2.10.1998/637

1.10.1998/015669

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

9.10.1998/654

8.10.1998/015676

35.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

16.10.1998/670

15.10.1998/015678

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

23.10.1998/690

22.10.1998/015681

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

30.10.1998/98

30.10.1998/024251

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

6.11.1998/719

5.11.1998/024254

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

13.11.1998/736

12.11.1998/024258

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

20.11.1998/753

19.11.1998/024260

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

27.11.1998/770

26.11.1998/024262

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

4.12.1998/787

3.12.1998/024265

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

11.12.1998/802

10.12.1998/024267

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

18.12.1998/819

17.12.1998/024269

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

25.12.1998/834

24.12.1998/024272

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

31.12.1998/849

31.12.1998/024275

70.000

7 günlük Öncü gazetesi bedeli

3.500.000.000

Toplam : 164.000.000.000.-TL

H- Parti adına olmayan elektrik ve su aboneliklerine ilişkin faturaların Parti bütçesinden ödendiği görülmüştür.

Yevmiye tarih ve No

Adı ve Adresi

Cinsi

Tutarı

18.8.1998/381

Bays Basın Yayım- T.Güneş Bulvarı Sancak mh.13 Blok/I

Elektrik faturası

367.887.000

18.9.1998/604

Sancak mh.Turan Güneş Bulvarı 51/A

Su faturası

209.853.000

17.12.1998/817

Bays Basın Yayım- T.Güneş Bulvarı Sancak mh.13 Blok/I

Elektrik faturası

55.861.000

Toplam : 633.601.000.-TL

I- DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in 27.4.1998 - 5.5.1998 tarihleri arası Harvard Üniversitesi ile Dünya Kadın Liderler Konseyinin ortaklaşa davetlisi olarak gerçekleştirdiği Amerika Birleşik Devletleri ziyaretine ilişkin harcama dökümlerinin incelenmesinde otel faturasının olmadığı ve uçak biletlerinin kişi adına olduğu görülmüştür. Otel harcamaları toplamı 21.015x250.410= 5.262.366.000.- TL, uçak bileti toplamı 261.428.000.- TL dir.

Uçak Biletlerine Ait Tablo

Yevmiye tarih ve No

Yolcunun Adı Soyadı

Türü

Tutarı

8.5.1998/285

Akın İstanbullu

Uçak bileti

65.357.000

" "

Nazan Kozan

Uçak bileti

65.357.000

" "

Hayati Yılmaz

Uçak bileti

65.357.000

" "

Nevin Soylu

Uçak bileti

65.357.000

261.428.000.-TL

Yukarıda belirtildiği üzere, parti adına ve amaçlarına uygun olarak yapılmayan giderlerin parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmesi mümkün görülmediğinden 2820 sayılı Kanun'un 70. maddesine aykırı olarak yapılan toplam 182.037.494.000- lira ödemenin, aynı Kanun'un 75. maddesi hükmü uyarınca Hazine'ye irad kaydedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti'nin il örgütlerinin giderleri 702.739.074.523.- TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 97.949.398.432.- lirası personel giderleri, 2.650.000.000.- lirası teşkilata yardım, 118.044.971.185.- lirası temsil ağırlama gideri, 15.988.821.981.- lirası basılı kağıt kırtasiye gideri, 90.637.128.137.- lirası haberleşme gideri, 13.364.824.901.- lirası taşıma ve vasıta gideri, 1.744.825.000.- lirası seyahat gideri, 134.279.156.303.- lirası kira gideri, 11.727.115.894.- lirası tamir bakım onarım gideri, 43.853.156.804.- lirası ısıtma aydınlatma temizlik gideri, 2.206.889.528.- lirası vergi, harç, noter ve sigorta gideri, 10.147.750.955.-lirası demirbaş alımları, 6.588.724.320.- lirası satın alınan propaganda malzeme giderleri, 21.687.191.700.- lirası basın yayın giderleri, 97.901.885.096.- lirası geçen yıldan kalan borç ödemesi, 33.967.234.287.- lirası sair giderlerden oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin 1999 yılına devreden kasa ve banka mevcudu 9.631.436.017.- liradır.

Parti'nin il örgütlerinin 1998 yılı kesinhesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Mallarının İncelenmesi

Parti'nin 1998 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede 31.578.976.419.- TL tutarındaki taşınır malın Kanuna uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Doğru Yol Partisi'nin 1998 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

1- Parti'nin 1998 yılı kesinhesabında gösterilen 2.549.120.372.316.- TL gelir, 291.296.511.152.- TL borç, 2.672.385.101.963.- TL gider ile 168.031.781.505.- TL kasa ve banka devrinin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna,

2- 2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesine aykırı olarak partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabulü mümkün görülmeyen 182.037.494.000.-TL (182.037,49 YTL- Yüzseksenikibinotuzyedi Yeni Türk Lirası kırkdokuz kuruş) karşılığı Parti malvarlığının, aynı Yasa'nın 75. maddesi uyarınca Hazine'ye gelir kaydedilmesine,

29.4.2008 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

Başkan

Haşim KILIÇ

Başkanvekili

Osman Alifeyyaz PAKSÜT

Üye

Sacit ADALI

 

Üye

Fulya KANTARCIOĞLU

Üye

Ahmet AKYALÇIN

Üye

Mehmet ERTEN

 

Üye

A. Necmi ÖZLER

Üye

Serdar ÖZGÜLDÜR

Üye

Şevket APALAK

 

Üye

Serruh KALELİ

Üye

Zehra Ayla PERKTAŞ

 

 

I. KARAR KİMLİK BİLGİLERİ

Karar No 2008/76
Esas No 1999/16
Karar Tarihi 29/04/2008
Künye (AYM, E.1999/16, K.2008/76, 29/04/2008, § …)    
Karar Türü (Dosya Sonucu) Parti Hesabının Kanuna Uygun Olduğuna
Karar Türü Siyasi Parti Mali Denetim
Davacı - Davalı Yok - Doğru Yol Partisi
Resmi Gazete 17/05/2008 - 26879
Üyeler Haşim KILIÇ
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
Sacit ADALI
Fulya KANTARCIOĞLU
Ahmet AKYALÇIN
Mehmet ERTEN
A. Necmi ÖZLER
Serdar ÖZGÜLDÜR
Şevket APALAK
Serruh KALELİ
Zehra Ayla PERKTAŞ
Raportör Yok

T.C. Anayasa Mahkemesi