ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2005/31 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2006/41

Karar Günü:9.6.2006

R.G. Tarih-Sayı:04.10.2006-26309

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

İşçi Partisi'nin 2004 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Tülay TUĞCU, Haşim KILIÇ, Sacit ADALI, Fulya KANTARCIOĞLU, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, A.Necmi ÖZLER, Serdar ÖZGÜLDÜR, Şevket APALAK, Serruh KALELİ ve Osman Alifeyyaz PAKSÜT'ün katılımıyla 1.12.2005 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında;

İşçi Partisi'nin 2004 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda; 'Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, oybirliğiyle' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 2004 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde İşçi Partisi'nin Genel Merkezi ile il örgütlerinin 2004 yılı gelirlerinin 762.912.668.101.- lira, giderlerinin 697.467.649.994.- lira ve 2005 yılına nakit devrinin 65.445.018.107.- lira olduğu, gelir toplamı ile gider ve nakit devir rakamlarının toplamının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin gelirleri 166.225.680.727.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun 81.047.810.000.- lirası bağış geliri, 24.095.000.000.- lirası aidat geliri, 19.082.000.000.- lirası alınan örgüt yardımları, 2.397.000.000.- lirası etkinlik ve satış geliri, 730.465.000.- lirası kur farkı geliri, 7.062.700.000.- lirası tazminat geliri, 3.308.408.652.- lirası önceki yıldan devir alınan gelirleri, 1.120.132.797.- lirası önceki yıldan devreden nakit tutarı, 4.121.447.918.- lirası mal alımı, 5.820.320.000.- lirası ödenecek vergiler ve 17.440.396.360.- lirası ödenecek sigorta primleridir.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Partinin il örgütlerinin gelirleri 596.686.987.374.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun 227.384.000.000.- lirası bağış, 242.546.000.000.- aidat, 75.686.000.000.- lirası örgüt yardımı, 2.805.000.000.- lirası satış ve etkinlik geliri, 142.000.000.- lirası kredili mal alımı, 417.695.681.- lirası önceki dönemin tahsil edilen alacakları, 47.706.291.693.- lirası ise önceki dönemden aktarılan nakit tutarıdır.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Genel Merkez'in giderleri 163.737.915.626.-TL olarak gösterilmiştir.

Bunun tamamı genel giderdir.

Gelir ve gider arasındaki 2.487.765.101.- lira fark nakit mevcudu olarak 2005 yılına devretmiştir.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilen dışındaki giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun 70. maddesinde, bir siyasî partinin bütün giderlerinin o siyasî parti tüzel kişiliği adına yapılacağı belirtilmiştir.

Parti görevlilerinin gereken özeni göstermeyerek parti adına düzenlenen fatura bedelini yasal süresi içinde ödememeleri sonucu oluşan gecikme zammı konusunda parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkanı yoktur. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu açıktır.

Açıklanan nedenlerle; parti görevlilerinin kişisel kusurlarından kaynaklanan ve dolayısıyla 2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesine aykırı olarak parti tüzel kişiliği adına yapılmayan 4.783.000.- liralık gecikme zammı ödemeleri karşılığı malvarlığının aynı Yasa'nın 75 ve 76. maddeleri uyarınca Hazine'ye irad kaydedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Partinin il örgütlerinin giderleri 533.729.734.368.- lira. olarak gösterilmiştir.

Bunun tamamı genel giderdir.

Gelir ve gider arasındaki 62.957.253.006.- lira fark nakit mevcudu olarak 2005 yılına devretmiştir.

İl örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Malları

Parti'nin 2004 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede taşınmaz mal ediniminin olmadığı anlaşılmaktadır.

Parti'nin 2004 yılında edindiği 4.898.000.000.- lira tutarındaki taşınır malların listesi ise, 2820 sayılı Kanun'a uygun olarak Anayasa Mahkemesi'ne sunulmuş olup, edinimlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

İşçi Partisi'nin 2004 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

1- Parti'nin kesinhesabında gösterilen 762.912.668.101.- lira geliri ile 697.462.866.994.- lira giderinin ve 65.445.018.107.- lira nakit devrinin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna,

2- 2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesine aykırı olarak, parti tüzelkişiliği adına yapılmayan 4.783.000.- lira gider karşılığı malvarlığının, aynı Yasa'nın 75. ve 76. maddeleri uyarınca Hazine'ye gelir kaydedilmesine,

9.6.2006 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.