ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1999/26 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2001/2

Karar Günü:4.1.2001

R.G. Tarih-Sayı:16.01.2001-24289

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Fazilet Partisi Genel Merkezi ile ilçe örgütlerini de kapsayan 80 il örgütünün 1998 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca; Ahmet Necdet SEZER, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Mustafa YAKUPOĞLU, Fulya KANTARCIOĞLU, Aysel PEKİNER, Mahir Can ILICAK ve Rüştü SÖNMEZ'in katılmalarıyla 16.11.1999 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında; 'Dosyadaki eksiklik giderildiğinden işin esasının incelenmesine oybirliğiyle' karar verildi.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1998 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddî öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Fazilet Partisi'nin 1998 yılı gelirleri ve giderleri birbirine denk biçimde, Genel Merkez'in gelir ve giderleri 180.901.963.270.- lira, 80 il örgütünden gelir ve giderleri olmadığı bildirilen 7 il dışında kalan 73 il örgütünün gelir ve giderleri 184.699.593.791.- lira olmak üzere toplam 365.601.557.061.- lira olarak gösterilmiştir.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Fazilet Partisi Genel Merkezi'nin 1998 yılı içindeki gelirleri toplamı 180.901.963.270.- liradır.

Bunun; 1.602.537.500.- lirası bayrak, flama, rozet vb. satış gelirleri, 24.020.000.000.- lirası bağışlar, 2.777.900.450.- lirası sair gelirler (kur farkı gelirleri), 137.473.653.000.- lirası Hazine yardımı, 15.027.872.320.- lirası borçlardır.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'nın 61-69. madde hükümlerine uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin 80 il örgütünden, gelir ve giderleri olmadığı bildirilen Bilecik, Mardin, Tunceli, Van, Yozgat, Bartın ve Iğdır il örgütleri dışında kalanlardan sağlanan gelirleri toplamı 184.699.593.791.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun, 44.986.889.805.- lirası giriş ve üyelik aidatı gelirleri, 4.893.915.000.- lirası milletvekili aidat gelirleri, 5.654.500.000.- lirası milletvekili ve belediye başkanı adayı özel aidat gelirleri, 90.000.000.- lirası bayrak, flama, rozet vb. satış gelirleri, 6.700.000.- lirası yayın satış gelirleri, 106.000.000.- lirası defter, makbuz, kimlik kartları satış gelirleri, 25.000.000.- lirası Parti malvarlığı gelirleri, 110.207.867.709.- lirası bağış ve yardımlar, 4.805.523.562.- lirası sair gelirler, 2.339.150.000.- lirası teşkilattan alınan nakit, 10.000.000.000.- lirası Genel Merkez yardımı, 1.584.047.715.- lirası borçlardır.

Parti il örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümleri üzerinde yapılan incelemede gelirlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nda belirtilen kaynaklardan sağlandığı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1998 yılı içindeki giderleri 180.270.661.529.- liradır.

Bunun, 66.836.010.587.- lirası büro genel giderleri, 10.567.064.504.- lirası personel giderleri, 12.263.339.516.- lirası seyahat giderleri, 60.881.647.387.- lirası bayrak, flama, rozet vb. giderleri, 2.400.000.000.- lirası seçim ve propaganda giderleri, 9.301.348.998.- lirası konferans, sergi, konser vb. giderleri, 427.070.000.- lirası basın ve yayın giderleri, 6.435.507.893.- lirası demirbaş eşya alış giderleri, 1.158.672.644.- lirası sair giderler, 10.000.000.000.- lirası teşkilata gönderilen nakit tutarıdır.

Giderlerin 15.027.872.320.- liralık kısmı henüz ödenmeyen borçlardır. (544.165.000.- lira verilen çekler ve ödeme emirleri, 11.005.764.000.- lira satın alınan mal karşılığı yapılacak ödemeler, 1.217.106.504.- lira personele ödenecek borçlar, 1.319.928.382.- lira ödenecek vergi ve fonlar, 940.908.434.- lira ödenecek sosyal güvenlik kesintileri)

1998 yılında elde edilen (borçlar dahil) 180.901.963.270.- liralık gelirle 180.270.661.529.- liralık gider arasındaki farkı oluşturan 631.301.741.- lira, nakit mevcudu olarak 1999 yılına devretmiştir. Bunun, 340.509.941.- lirası kasa hesabında, 290.791.800.- lirası banka hesabında görünmektedir.

Genel Merkez defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti 80 il örgütünden, gelir ve gideri olmadığı bildirilen 7'si dışında kalanların giderleri toplamı 175.068.713.588.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun, 88.632.206.022.- lirası büro genel giderleri, 7.893.615.664.- lirası personel giderleri, 10.154.035.800.- lirası seyahat giderleri, 2.450.913.374.- lirası bayrak, flama, rozet vb. satış giderleri, 2.765.933.714.- lirası seçim ve propaganda giderleri, 2.431.529.500.- lirası teşkilata verilen nakit, 14.596.193.252.- lirası konferans, sergi, konser vb. faaliyet giderleri, 8.115.997.379.- lirası basın ve yayın giderleri, 14.065.793.613.- lirası demirbaş eşya alış giderleri, 23.629.995.270.- lirası sair giderler, 332.500.000.- lirası Genel Merkez'e verilen nakittir.

İl örgütlerinden bir kısmı hesap dönemini (Bitlis, Diyarbakır, Kars, Ordu, Rize, Sivas) gider fazlasıyla (borçla) kapatmıştır. Bunların toplamı 1.584.047.715.- liradır. Diğer il örgütlerinin gelir fazlaları toplamı ise 184.699.593.791 - 175.068.713.588= 9.630.880.203.- liradır. Toplam gelirle gider arasındaki farkı oluşturan bu miktar, il örgütlerinin nakit mevcudu olarak 1999 yılına devretmiştir.

İl örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların, 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Fazilet Partisi'nin 1998 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 365.601.557.061.- lira geliri ile 355.339.375.117.- lira giderinin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 4.1.2001 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.