ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2021/45 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2025/48

Karar Tarihi : 22/7/2025

R.G.Tarih-Sayı : 4/12/2025-33097

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Türkiye Komünist Hareketi Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, İrfan FİDAN ve Kenan YAŞAR’ın katılımlarıyla 12/5/2022 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Türkiye Komünist Hareketi Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılması için Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Türkiye Komünist Hareketi Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2020 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Oğuz ÇAKAR tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın ve 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2020 yılı gelirleri toplamının 267.845 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının 28.295,45 TL, giderleri toplamının 250.870,20 TL ve gelecek yıla devreden nakit toplamının 45.270,25 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2020 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2020 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 27.610 TL olup bu tutarın tamamı diğer teşkilatlardan ayrılan tutarlardan oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin geçen yıldan devreden nakit toplamının 10.071,73 TL olduğu anlaşılmıştır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Partinin il örgütlerinin gelirleri toplamı 240.235 TL olup bu tutarın 120.125 TL’si üye yıllık aidatlarından, 57.545 TL’si bağışlardan, 62.565 TL’si ise Genel Merkezden ve ilçe teşkilatlarından aktarılan tutarlardan oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin geçen yıldan devreden nakit toplamının 18.223,72 TL olduğu anlaşılmıştır.

9. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 19.418,80 TL olup bu tutarın 14.600 TL’si kira giderlerinden, 4.313,80 TL’si ısınma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 505 TL’si ise haberleşme giderlerinden oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin gelecek yıla devreden nakit toplamının 18.243,94 olduğu anlaşılmıştır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Partinin il örgütlerinin giderleri toplamı 231.451,40 TL olup bu tutarın 135.605 TL’si kira ve aidat giderlerinden, 3.829,05 TL’si elektrik, su ve doğal gaz giderlerinden, 1.675,50 TL’si haberleşme giderlerinden, 90.175 TL’si diğer teşkilatlara aktarımlardan, 166,85 TL’si ise diğer giderlerden oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin gelecek yıla devreden nakit tutarının 27.026,31 TL olduğu anlaşılmıştır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2020 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde herhangi bir taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.

IV. SONUÇ

Türkiye Komünist Hareketi Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2020 yılı kesin hesabında gösterilen 267.845 TL gelir, 28.295,45 TL geçen yıldan devreden nakit toplamı ile 250.870,20 TL gider, 45.270,25 TL gelecek yıla devreden nakit toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 22/7/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.