ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2023/37 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2025/29

Karar Tarihi : 7/5/2025

R.G.Tarih-Sayı : 28/10/2025-33061

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Merkez Partinin 2022 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Engin YILDIRIM, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, Basri BAĞCI, İrfan FİDAN, Kenan YAŞAR, Muhterem İNCE ve Yılmaz AKÇİL’in katılımlarıyla 7/3/2024 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Merkez Partinin 2022 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Merkez Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2022 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa ve 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2022 yılı gelirler toplamının 644.130,25 TL, yıl sonundaki borçlar toplamının 109.586 TL, geçen yıldan devreden nakit 12.688,55 TL; giderler toplamının 757.356,62 TL, verilen iş avanslarının 3.477,75 TL ve gelecek yıla devreden nakit toplamının 5.570,43 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2022 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2022 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 162.919,78 TL olup bu tutarın 159.400 TL’si bağış gelirlerinden, 3.519,78 TL’si yardımlardan oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin geçen yıldan devreden nakit tutarı 8.219,57 TL, yıl sonu borçları 109.586 TL, geçen yıllar gelir gider farkı kapanış hesabı tutarı -44.002,53 TL’dir.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 525.213 TL olup bu tutarın 495.213 TL’si bağışlardan, 30.000 TL’si üye yıllık aidatlarından oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin geçen yıldan devreden nakit tutarı 4.468,98 TL’dir.

9. Parti il örgütlerinin 2022 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 228.988,76 TL olup bu tutarın 81.747,20 TL’si personel giderlerinden, 2.145 TL’si temsil, ağırlama giderlerinden, 2.822,76 TL’si büro giderlerinden 7.909,50 TL’si haberleşme giderlerinden, 6.111,22 TL’si seyahat giderlerinden, 56.640 TL’si kira giderlerinden, 30.856,58 TL’si ısınma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 1.138,50 TL’si vergi, sigorta ve noter giderlerinden, 5.000 TL’si bayrak ve afiş giderlerinden, 1.986,80 TL’si kargo giderlerinden 24.411,63 TL’si sair giderlerden, 8.219,57 TL'si geçen yıla ait borç ödemelerinden oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin gelecek yıldan devreden nakit tutarı 4.256,31 TL, verilen sipariş ve iş avansları depozitolar tutarı 3.477,75 TL’dir.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Partinin il örgütlerinin 2022 yılı giderleri 528.367,86 TL olup bu tutarın 4.624,36 TL’si temsil, ağırlama giderlerinden, 3.163 TL’si büro giderlerinden, 5.221,30 TL’si haberleşme giderlerinden, 454.416,60 TL’si kira giderlerinden, 3.496,75 TL’si seyahat giderlerinden 39.065,60 TL’si ısınma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 8.380,20 TL’si vergi, sigorta ve noter giderlerinden oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin gelecek yıla devreden nakit tutarı 1.314,12 TL’dir.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2022 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde herhangi bir taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.

IV. SONUÇ

Merkez Partinin 2022 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2022 yılı kesin hesabında gösterilen 644.130,25 TL gelir, 109.586 TL yıl sonundaki borç, 12.688,55 TL geçen yıldan devreden nakit ile 757.356,62 TL gider, 3.477,75 TL verilen iş avansları, 5.570,43 TL gelecek yıla devreden nakit toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 7/5/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.