ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

ESAS SAYISI : 2021/70 (SİYASİ PARTİ MALİ DENETİMİ)

Karar Sayısı : 2025/18

Karar Tarihi : 27/3/2025

R.G. Tarih – Sayı : 5/8/2025 - 32977

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Hak ve Özgürlükler Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, İrfan FİDAN ve Kenan YAŞAR’ın katılımlarıyla 12/5/2022 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Hak ve Özgürlükler Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Hak ve Özgürlükler Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2020 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2020 yılı gelirler toplamının 222.188,63 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının 20.808,28 TL olduğu ve giderler toplamının 239.274,83 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 3.722,08 TL olduğu anlaşılmaktadır.

5. Partinin 2020 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2020 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 59.429,87 TL olup bu tutarın 48.700 TL’si bağışlardan, 1.800,00 TL’si üye yıllık aidatlarından, 8.466,66 TL’si devreden borçlardan ve 463,21 TL’si verilen depozito ve teminatlardan oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin önceki yıldan devreden nakit toplamının 20.144,79 TL olduğu görülmüştür.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 162.758,76 TL olup bu tutarın 123.823,76 TL’si bağışlardan, 33.935 TL’si üye aidatlarından ve 5.000 TL’si giriş aidatlarından oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin önceki yıldan devreden nakit toplamının 663,49 TL olduğu görülmüştür.

9. Parti il örgütlerinin 2020 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 77.911,33 TL olup bu tutarın 44.011,10 TL’si kira giderlerinden, 9.696,50 TL’si seyahat ve konaklama giderlerinden, 5.520,75 TL’si ise taşıma giderlerinden, 4.690,12 TL’si elektrik, su ve apartman giderlerinden, 6.000 TL’si 2019 yılından devreden borçlardan, 1.201,63 TL’si haberleşme giderlerinden, 3.290 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 2.486,61 TL’si kırtasiye giderlerinden, 551,41 TL’si vergi ve sigorta giderlerinden ve 463,21 TL’si ise verilen depozito ve teminatlar toplamından oluşmaktadır. Parti Genel Merkezinin gelecek yıla devreden nakit toplamının 1.663,33 TL olduğu görülmüştür.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Parti il örgütlerinin giderleri toplamı 161.363,50 TL olup bu tutarın 123.500 TL’si kira giderinden, 3.935,31 TL’si elektrik ve su giderinden, 1.500 TL’si taşıma giderinden, 1.268,15 TL’si haberleşme giderinden, 2.400 TL’si temsil ve ağırlama giderinden, 26.124 TL’si seyahat ve konaklama giderinden, 2.161,04 TL’si kırtasiye giderinden, 350 TL’si personel giderinden ve 125 TL’si vergi ve sigorta giderinden oluşmaktadır. Parti il örgütlerinin gelecek yıla devreden nakit toplamı 2.058,75 TL’dir.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2020 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde herhangi bir taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.

IV. SONUÇ

Hak ve Özgürlükler Partisinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2020 yılı kesin hesabında gösterilen 222.188,63 TL gelir, 20.808,28 TL bir önceki yıldan devreden nakit toplamı ile 239.274,83 TL gider, 3.722,08 TL gelecek yıla devreden nakit toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 27/3/2025 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.