ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2021/48 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2024/65

Karar Tarihi : 27/6/2024

R.G.Tarih-Sayı : 31/12/2024-32769

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

İyi Partinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahattin MENTEŞ, İrfan FİDAN ve Kenan YAŞAR’ın katılımlarıyla 12/5/2022 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. İyi Partinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

 III. ESASIN İNCELENMESİ

3. İyi Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2020 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Ömer DURSUN tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2020 yılı gelirler toplamının 83.918.242,46 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamı 7.352.748,24 TL, gelecek yıla devreden borçlar toplamının 5.803.039,27 TL; giderleri toplamının 85.646.599,22 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 7.056.411,00 TL geçen yıldan devreden borç toplamının 4.371.019,75 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2020 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2020 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 49.607.552,89 TL olup bu tutarın 42.638.165,08 TL’si devletçe yapılan yardımlarından, 4.330,00 TL’si bağış ve yardımlardan ve 6.965.057,81 TL’si ise sair gelirlerden oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Partinin il örgütlerinin gelirleri toplamı 34.310.689,57 TL olup bu tutarın 311.069,70 TL’si üye giriş aidatından, 2.198.603,84 TL’si üye yıllık aidat gelirlerinden, 2.750,00 TL’si milletvekili aidat gelirinden, 10.000,00 TL’si aday adaylığı özel gelirinden, 40.000,00 TL’si satış gelirinden, 23.379.306,85 TL’si teşkilat yardımlarından, 41.264,71 TL’si faaliyet gelirinden, 3.400,00 TL’si parti mal varlığı gelirinden, 7.870.027,67 TL’si bağış ve yardım gelirinden ve 454.266,80 TL’si sair gelirler toplamından oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 50.433.365,26 TL olup bu tutarın 5.502.003,01 TL’si personel giderlerinden, 7.933.855,33 TL’si yönetim giderlerinden, 4.903.392,15 TL’si basın, yayın ve propaganda giderlerinden, 212.360,30 TL’si vergi, hukuk ve mahkeme giderlerinden, 3.736.960,89 TL’si mal varlığı giderlerinden, 15.861.850,00 TL’si verilen teşkilat yardımları giderlerinden ve 12.282.943,58 TL’si gezi, seçim ve toplantı giderlerinden oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Partinin il örgütlerinin giderleri toplamı 35.213.233,96 TL olup bu tutarın 2.025.809,91 TL’si personel giderlerinden, 18.083.941,37 TL’si yönetim giderlerinden, 1.432.824,03 TL’si basın, yayın ve propaganda giderlerinden, 893.402,18 TL’si vergi, hukuk ve mahkeme giderlerinden, 757.346,16 TL’si mal varlığı giderlerinden, 7.517.456,85 TL’si verilen teşkilat yardımları giderlerinden ve 4.502.453,46 TL’si gezi, seçim ve toplantı giderlerinden oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2020 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 4.494.307,05 TL tutarında taşınır mal giderlerinin 2820 sayılı Kanun'a uygun olduğu tespit edilmiştir.

IV. SONUÇ

İyi Partinin 2020 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2020 yılı kesin hesabında gösterilen 83.918.242,46 TL gelir, 7.352.748,24 TL geçen yıldan devreden nakit toplamı, 5.803.039,27 TL gelecek yıla devreden borçlar toplamı ile 85.646.599,22 TL gider, 7.056.411,00 TL gelecek yıla devreden nakit toplamı ve 4.371.019,75 TL geçen yıldan devreden borç toplamı eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 27/6/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.