ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2022/42 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2024/116

Karar Tarihi : 25/12/2024

R.G.Tarih-Sayı : 14/3/2025-32841

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokrat Partinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M.Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, Basri BAĞCI, İrfan FİDAN, Kenan YAŞAR ve Muhterem İNCE’nin katılımlarıyla 9/3/2023 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Demokrat Partinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Demokrat Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2021 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2021 yılı gelirler toplamının 7.444.986,90 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının 233,53 TL olduğu ve giderler toplamının 7.444.865,43 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 355,00 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2021 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2021 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 5.649.767,44 TL olup bu tutarın 551.621,00 TL’si bağışlardan ve 5.098.146,44 TL’si sene sonu borçlarından oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 1.795.219,46 TL olup bu tutarın 20.298,00 TL’si üye yıllık aidatından ve 1.774.921,46 TL’si ise bağış ve yardımlardan oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin 2021 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 5.649.645,97 TL olup bu tutarın 600.188,69 TL’si personel giderlerinden, 8.356,94 TL’si temsil ağırlama giderlerinden, 1.324,66 TL’si basılı kağıt ve kırtasiye giderlerinden, 20.558,90 TL’si haberleşme giderlerinden, 2.577,75 TL’si taşıma ve vasıta giderlerinden, 2.075,00 TL’si seyahat giderlerinden, 1.142,00 TL’si tamir bakım onarım giderlerinden, 97.671,72 TL’si ısıtma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 7.394,28 TL’si vergi, harç ve sigorta giderlerinden, 62.634,67 TL’si geçen yıldan kalan borç ödemesinden, 27.379,56 TL’si sair giderlerden ve 4.818.341,80 TL’si ise geçmiş yıldan devreden borçlar toplamından oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Parti il örgütlerinin giderleri toplamı 1.795.219,46 TL olup bu tutarın 114.150,00 TL’si personel giderlerinden, 254.606,00 TL’si temsil ağırlama giderlerinden, 72.653,00 TL’si basılı kağıt ve kırtasiye giderlerinden, 170.878,00 TL’si haberleşme giderlerinden, 28.005,00 TL’si taşıma ve vasıta giderlerinden, 40.735,00 TL’si seyahat giderlerinden, 834.758,00 TL’si kira giderlerinden, 45.930,00 TL’si tamir bakım onarım giderlerinden, 147.421,71 TL’si ısıtma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 3.565,38 TL’si vergi, harç, noter ve sigorta giderlerinden, 25.187,37 TL’si basın yayın giderlerinden, 57.330,00 TL’si sair giderleri toplamından oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2021 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde herhangi bir taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.

IV. SONUÇ

Demokrat Partinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2021 yılı kesin hesabında gösterilen 7.444.986,90 TL gelir ve 233,53 TL önceki yıldan devreden nakit toplamı ile 7.444.865,43 TL gider ve 355,00 TL gelecek yıla devreden nakit toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 25/12/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.