ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2022/83 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2024/102

Karar Tarihi : 27/6/2024

R.G.Tarih-Sayı : 5/2/2025-32804

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Büyük Birlik Partisinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU, Selahaddin MENTEŞ, Basri BAĞCI, İrfan FİDAN, Kenan YAŞAR ve Muhterem İNCE’nin katılımlarıyla 9/3/2023 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Büyük Birlik Partisinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Büyük Birlik Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2021 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Ömer DURSUN tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2021 yılı gelirler toplamının 4.775.210,19 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının 526.477,88 TL, gelecek yıla devreden borçlar toplamının 193.124,86 TL; giderleri toplamının 4.421.054,45 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 973.794,46 TL, gelecek yıla devreden alacak senetleri toplamının 32.364,80 TL, geçen yıldan devreden borç toplamının 67.599,22 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2021 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2021 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 1.074.447,74 TL olup bu tutarın tamamı üye yıllık aidatlarından oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Partinin il örgütlerinin gelirleri toplamı 3.700.762,45 TL olup bu 2.099.785,97 TL’si bağışlardan, 1.410.406,48 TL’si üye yıllık aidatlarından, 2.100,00 TL’si teşkilatlardan alınan yardımlardan, 188.470,00 TL’si satışlardan oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 726.524,89 TL olup bu tutarın 355.899,44 TL’si büro genel giderlerinden, 62.606,25 TL’si personel giderlerinden, 93.896,10 TL’si bayrak-flama-rozet giderlerinden, 146.684,69 TL’si yayın giderlerinden, 14.790,00 TL’si eğlence-organizasyon giderlerinden, 11.480,88 TL’si seyahat giderlerinden, 38.407,73 TL’si demirbaş eşya giderlerinden, 2.759,80 TL’si diğer giderlerden oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Partinin il örgütlerinin giderleri toplamı 3.694.529,56 TL olup bu tutarın 2.023.548,87 TL’si büro genel giderlerinden, 75.500,00 TL’si personel giderlerinden, 183.560,00 TL’si bayrak-flama-rozet giderlerinden, 100.040,00 TL’si yayın giderlerinden, 58.500,00 TL’si eğlence giderlerinden, 88.300,00 TL’si seçim-kongre giderlerinden, 180.903,01 TL’si seyahat giderlerinden, 2.100,00 TL’si teşkilatlara yapılan yardımlardan, 982.077,68 TL’si diğer giderlerden oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2021 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 38.407,73 TL tutarındaki demirbaş alım giderinin 2820 sayılı Kanun'a uygun olduğu tespit edilmiştir.

IV. SONUÇ

Büyük Birlik Partisinin 2021 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2021 yılı kesin hesabında gösterilen 4.775.210,19 TL gelir, 526.477,88 TL geçen yıldan devreden nakit toplamı, 193.124,86 TL gelecek yıla devreden borçlar toplamı ile 4.421.054,45 TL gider, 973.794,46 TL gelecek yıla devreden nakit toplamı, 67.599,22 TL geçen yıldan devreden borç toplamı ve 32.364,80 TL gelecek yıla devreden alacak senetleri toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 27/6/2024 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.