ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2020/22 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2023/9

Karar Tarihi : 9/3/2023

R.G. Tarih-Sayısı : 22/6/2023-32229

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokrat Partinin 2019 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI , Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Selahattin MENTEŞ ve Basri BAĞCI’nın katılımlarıyla 14/1/2021 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Demokrat Partinin 2019 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Demokrat Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2019 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Ömer DURSUN tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2019 yılı gelirler toplamının 7.017.267,12 TL, geçen yıldan devreden nakit toplamının 1.704,82 TL olduğu ve giderleri toplamının 7.018.363,30 TL, gelecek yıla devreden nakit toplamının 608,64 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2019 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2019 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 5.140.467,12 TL olup bu tutarın 268.250 TL’si bağışlardan, 53.875,32 TL’si verilen avansların tahsilatından, 4.818.341,80 TL’si ise sene sonu borçlarından oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 1.876.800 TL olup bu tutarın tamamı bağışlardan oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin 2019 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 5.141.563,30 TL olup bu tutarın 207.767,70 TL’si personel giderlerinden, 150.393,21 TL’si temsil ağırlama giderlerinden, 1.074,45 TL’si kırtasiye giderlerinden, 20.068,31 TL’si haberleşme giderlerinden, 4.866,99 TL’si taşıma giderlerinden, 1.011,40 TL’si seyahat giderlerinden, 1.861,29 TL’si bakım onarım giderlerinden, 60.718,62 TL’si ısıtma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 3.193,01 TL’si vergi, harç ve sigorta giderlerinden, 2.800 TL’si demirbaş giderlerinden, 190 TL’si basın yayın giderlerinden, 1.225,72 TL’si sair giderlerden, 153.165,18 TL’si geçmiş yıldan kalan borç ödemelerinden, 4.533.227,42 TL’si ise geçmiş yıldan devreden borçlar toplamından oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Parti il örgütlerinin giderleri toplamı 1.876.800 TL olup bu tutarın 186.900 TL’si personel giderlerinden, 233.930 TL’si temsil ağırlama giderlerinden, 101.780 TL’si kırtasiye giderlerinden, 217.110 TL’si haberleşme giderlerinden, 30.550 TL’si taşıma giderlerinden, 25.020 TL’si seyahat giderlerinden, 908.030 TL’si kira giderlerinden, 1.590 TL’si bakım onarım giderlerinden, 121.800 TL’si ısıtma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 6.050 TL’si propaganda malzeme alımı giderlerinden, 1.100 TL’si basın yayın giderlerinden, 42.130 TL’si sair giderlerden, 810 TL’si ise geçmiş yıldan kalan borç ödemeleri toplamından oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2019 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde herhangi bir taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.

IV. SONUÇ

Demokrat Partinin 2019 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2019 yılı kesin hesabında gösterilen 7.017.267,12 TL gelir toplamı ve 1.704,82 TL geçen yıldan devreden nakit tutarı toplamı ile 7.018.363,30 TL gider ve 608,64 TL gelecek yıla devreden nakit toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 9/3/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.