ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2020/17 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı : 2023/8

Karar Tarihi : 9/3/2023

R.G. Tarih-Sayısı : 22/6/2023-32229

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokratik Sol Partinin 2019 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Engin YILDIRIM, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI , Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Selahattin MENTEŞ ve Basri BAĞCI’nın katılımlarıyla 14/1/2021 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Demokratik Sol Partinin 2019 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir ve gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren otuz gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Demokratik Sol Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2019 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığınca hazırlanıp Raportör Ömer DURSUN tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa’nın 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerden Partinin 2019 yılı gelirler toplamının 1.225.931,66 TL, yıl sonundaki borç toplamının 239.838,16 TL, önceki yıldan devreden nakit toplamının 46.688,79 TL, önceki yıldan devreden diğer öz varlıklar toplamının 2.501.112,26 TL olduğu ve giderleri toplamının 1.428.855,23 TL, sonraki yıla devreden nakit toplamının 78.971,71 TL, yıl sonundaki alacaklar toplamının 23.413,28 TL, bina, taşıt, demirbaş toplamının 2.482.330,65 TL olduğu anlaşılmıştır.

5. Partinin 2019 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle 2019 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 3.345.201,29 TL olup bu tutarın 559.711,84 TL’si bağışlardan, 44.263,83 TL’si üye yıllık aidat gelirlerinden, 655 TL’si üye giriş aidatlarından, 3.000 TL’si mal varlığı gelirlerinden, 20.005,66 TL’si faiz gelirlerinden, 2.188,23 TL’si diğer gelirlerden, 2.482.338,57 TL’si önceki yıldan devreden diğer öz varlıklardan, 233.038,16 TL’si ise yıl sonu borçlarından oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Parti il örgütlerinin gelirleri toplamı 596.107,1 TL olup bu tutarın 6.000 TL’si üye giriş aidatından, 29.680 TL’si üye yıllık aidatından, 467.227,10 TL’si bağışlardan, 90.500 TL’si yardımlardan, 2.700 TL’si faaliyet gelirlerinden oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin 2019 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan inceleme neticesinde gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 825.575,25 TL olup bu tutarın 214.301,98 TL’si personel giderlerinden, 7.039,33 TL’si temsil ağırlama giderlerinden, 6.405,56 TL’si kırtasiye giderlerinden, 6.407,70 TL’si haberleşme giderlerinden, 44.563,18 TL’si seyahat giderlerinden, 60.448,60 TL’si bakım onarım giderlerinden, 44.573,37 TL’si ısıtma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 5.869,25 TL’si vergi, harç ve sigorta giderlerinden, 1.868 TL’si demirbaş giderlerinden, 132.900 TL’si parti örgütüne yardımlardan, 133.683,20 TL’si geçmiş yıldan kalan borç ödemelerinden, 60.800,46 TL’si akaryakıt giderlerinden, 39.169 TL’si basın yayın giderlerinden, 34.153,30 TL’si seçim, tanıtım ve propaganda giderlerinden, 7.039,33 TL’si kurultay giderlerinden, 26.352,99 TL’si diğer giderlerden oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Parti il örgütlerinin giderleri toplamı 603.279,98 TL olup bu tutarın 45.098,90 TL’si temsil ağırlama giderlerinden, 14.934,39 TL’si kırtasiye giderlerinden, 13.933,29 TL’si haberleşme giderlerinden, 2.408 TL’si taşıma giderlerinden, 24.074 TL’si seyahat giderlerinden, 143.731,75 TL’si kiralama giderlerinden, 9.766,92 TL’si bakım onarım giderlerinden, 30.113,88 TL’si ısıtma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 1.306,67 TL’si vergi, harç ve sigorta giderlerinden, 71.020 TL’si parti örgütüne yardımlardan, 20.000 TL’si geçmiş yıldan kalan borç ödemelerinden, 11.877,13 TL’si akaryakıt giderlerinden, 3.662,50 TL’si basın yayın giderlerinden, 5.894 TL’si afiş baskı ve billboard kiralama giderlerinden, 170.687,80 TL’si seçim, tanıtım ve propaganda giderlerinden, 5.800 TL’si kurultay giderlerinden, 28.970,75 TL’si ise diğer giderlerden oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2019 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde 1.868 TL demirbaş ve hak alım giderinin olduğu anlaşılmıştır.

15. Yapılan inceleme neticesinde Partinin 2019 yılı içinde gerçekleştirdiği bu edinimlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu tespit edilmiştir.

IV. SONUÇ

Demokratik Sol Partinin 2019 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2019 yılı kesin hesabında gösterilen 1.225.931,66 gelir, 239.838,16 TL yıl sonundaki borç, 46.688,79 TL önceki yıldan devreden nakit, 2.501.112,26 TL önceki yıldan devreden öz varlıklar toplamı ile 1.428.855,23 TL gider, 78.971,71 TL sonraki yıla devreden nakit, 23.413,28 TL yıl sonundaki alacaklar ve 2.482.330,65 TL bina, taşıt, demirbaş toplamının eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 9/3/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.