ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2016/35 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı:2020/34

Karar Tarihi:10/9/2020

R.G. Tarih – Sayı:28/10/2020 - 31288

I. MALİ DENETİMİN KONUSU

Cumhuriyet Halk Partisinin 2015 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II. İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Burhan ÜSTÜN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Serruh KALELİ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Recep KÖMÜRCÜ, Nuri NECİPOĞLU, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL ve Yusuf Şevki HAKYEMEZ’in katılımlarıyla 31/5/2017 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında;

2. Cumhuriyet Halk Partisinin 2015 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

- Esas incelemenin yapılabilmesi amacıyla Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterleri Sayıştay Başkanlığına göndermesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. ESASIN İNCELENMESİ

3. Cumhuriyet Halk Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2015 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Sayıştay Başkanlığı tarafından hazırlanıp Raportör Burak FIRAT tarafından Heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa ve 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

4. Denetimin maddi ögelerini oluşturan defter ve belgelerde Partinin 2015 yılı gelirler toplamının 264.105.294,57 TL, bir önceki yıldan devreden nakit ve alacaklar toplamının 3.528.453,51 TL, yıl sonundaki borç toplamının 17.715.408,16 TL; giderler toplamının 240.159.705,81 TL, geçen yıldan kalan borç ödemeleri toplamının 32.823.010,15 TL ve gelecek yıla devreden nakit ve alacaklar toplamının 12.366.439,92 TL olduğu anlaşılmaktadır.

5. Partinin 2015 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu; bu hâliyle 2015 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A. Gelirlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Gelirleri

6. Partinin Genel Merkez gelirleri toplamı 191.862.351,84 TL olup bunun 1.016.633,36 TL’si üye giriş aidatından, 27.751.292,18 TL’si bağışlardan, 5.000 TL’si mal varlığı gelirlerinden, 4.171.000,43 TL’si banka mevduat gelirlerinden, 155.345.804 TL’si hazine yardımlarından ve 3.572.621,87 TL’si diğer gelirlerden oluşmaktadır.

7. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Gelirleri

8. Partinin 2015 yılında il örgütlerine ilişkin gelirleri toplamı 72.242.942,73 TL olup bunun 2.001.366,27 TL’si üye giriş aidatlarından, 18.267.796,82 TL’si bağış gelirlerinden, 134.185 TL’si yayın gelirlerinden, 2.261.388,54 TL’si faaliyet gelirlerinden, 340.866,65 TL’si mal varlığı gelirlerinden, 61.387,40 TL’si banka mevduat gelirlerinden, 48.865.078,98 üst örgütten alınan yardımlardan ve 310.873,07 TL’si diğer gelirlerden oluşmaktadır.

9. Parti il örgütlerinin 2015 yılı kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

B. Giderlerin İncelenmesi

1. Genel Merkez Giderleri

10. Partinin Genel Merkez giderleri toplamı 165.096.174,81 TL olup bunun 13.565.757,43 TL’si personel giderlerinden, 814.300,51 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 128.622,32 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinden, 1.215.104,29 TL’si haberleşme giderlerinden, 1.382.440,07 TL’si taşıma giderlerinden, 1.897.205,74 TL’si seyahat giderlerinden, 7.035.474,74 TL’si kira giderlerinden, 1.134.999,17 TL’si bakım ve onarım giderlerinden, 1.267.649,90 TL’si ısınma, aydınlatma ve kira giderlerinden, 2.285.287,37 TL’si vergi, sigorta ve noter giderlerinden, 532.773,79 TL’si demirbaş giderlerinden, 40.466.448,76 TL’si teşkilata yardım giderlerinden, 89.660.439,93 TL’si seçim ve tanıtma giderlerinden ve 3.709.630,79 TL’si diğer giderlerden oluşmaktadır.

11. Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2. İl Örgütleri Giderleri

12. Partinin 2015 yılında il örgütlerine ilişkin giderler toplamı 75.063.531 TL olup bunun 5.787.863,09 TL’si personel giderlerinden, 8.280.961,54 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 2.437.290,17 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinden, 4.086.553,04 TL’si haberleşme giderlerinden, 3.881.501,84 TL’si taşıma giderlerinden, 1.046.888,59 TL’si seyahat giderlerinden, 2.407.864,47 TL’si kira giderlerinden, 1.638.017,80 TL’si bakım ve onarım giderlerinden, 2.509.613,73 TL’si ısınma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 1.765.607,43 TL’si vergi, sigorta, noter ve mahkeme giderlerinden, 3.536.218,74 TL’si demirbaş giderlerinden, 8.398.630,22 TL’si teşkilata yardım giderlerinden ve 29.286.520,34 TL’si seçim ve tanıtma giderlerinden oluşmaktadır.

13. Parti il örgütlerinin 2015 yılı kesin hesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

C. Parti Mallarının İncelenmesi

14. Partinin 2015 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede 1.925.596,87 TL tutarında taşınmaz mal ile 2.269.064,97 TL tutarında taşınır mal, menkul kıymet ve telif hakkı ediniminin olduğu anlaşılmıştır.

15. Yapılan incelemede Partinin 2015 yılı içinde gerçekleştirdiği toplam 4.194.661,84 TL tutarındaki taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ve telif hakkı ediniminin 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu tespit edilmiştir.

IV. SONUÇ

Cumhuriyet Halk Partisinin 2015 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

Partinin 2015 yılı kesin hesabında gösterilen 264.105.294,57 TL gelir, 3.028.453,51 TL bir önceki yıldan devreden nakit ve alacaklar ve 17.715.408,16 TL yıl sonundaki borç toplamı ile 240.159.705,81 TL gider, 32.823.010,15 TL geçen yıldan kalan borç ödemeleri ve 12.366.439,92TL gelecek yıla devreden nakit ve alacaklar toplamının ve yıl içinde gerçekleşen 4.194.661,84TL tutarındaki taşınır ve taşınmaz mal ile menkul kıymet ve telif hakkı ediniminin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna 10/9/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.