ANAYASA
MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:2017/86 (Siyasi Parti Mali Denetimi)
Karar Sayısı:2018/35
Karar Tarihi:4.1.2018
R.G.Tarih - Sayısı:22.3.2018-30368
I. MALİ DENETİMİN
KONUSU
Dolunay Partisi 2016 yılı
kesin hesabının incelenmesidir.
II. İLK İNCELEME
1. Dolunay Partisinin Anayasa Mahkemesine
verdiği 2016 yılı kesin hesabına ilişkin belgeler üzerinde yapılan inceleme
sonuçlarını içeren ve Raportör Sadettin CEYHAN tarafından heyete sunulan ilk
inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve
Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun
ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup
incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
2. Parti tarafından sadece Genel Başkan
tarafından imzalanan ve 2016 yılı içerisinde elde edilen toplam gelir ve gider
miktarını neler olduğunu açıklayan bir yazı gönderilmiştir. Genel Merkez ve il
örgütlerinin 2016 yılı kesin hesapları, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu
tarafından alınmış, Parti Genel Merkez kesin hesabının incelenip kabul
edildiğine ve birleştirildiğine ilişkin karar, Partinin 2016 yılında edindiği
taşınmaz ve değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her
türlü hakların değerleriyle edinim tarihlerini ve şekillerini gösteren liste,
yılsonu kasa sayım tutanağı ve banka mutabakat yazıları ise gönderilmemiştir.
3. 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinde, “Siyasi
partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesince yapılır. Anayasa Mahkemesi,
siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin Kanuni uygunluğunu
denetler.
…
Siyasi partilerin genel başkanları, karara
bağlanarak birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı
ilçeleri de kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer
örneğini Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcılığına vermek zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi
partinin aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı
aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile
edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri eklenir.” hükmü,
4. 111. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendinde ise Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket
eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve on beş milyon
liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”
hükmü yer almıştır.
5. Genel Merkez hesap
cetvelini, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından alınmış, Parti Genel
Merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip kabul edildiğine ve
birleştirildiğine ilişkin karar ve aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve
değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü
hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri
göndermeyen Parti yetkilileri hakkında 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendine istinaden gerekli işlemlerin yapılması için
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.
6. Ayrıca Mahkemeye
hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması inceleme ve
araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111.
Maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine istinaden gerekli işlemlerin
yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması
gerekir.
7. Diğer taraftan Parti
Genel Merkez kesin hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2016
yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına
karar vermek gerekmiştir.
III. SONUÇ
Dolunay Partisinin 2016
yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;
1. Genel Merkeze ait 2016 yılı kesin
hesabının, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından alınmış, Parti Genel
Merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip kabul edildiğine ve
birleştirildiğine ilişkin kararın ve Partinin 2016 yılında edindiği taşınmaz ve
değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü
hakların değerleriyle edinim tarihlerini ve şekillerini gösteren listenin
gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 74. maddesi ve
aynı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem
yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
2. Mahkemeye hesap verilebilir şekilde kayıt
ve belge düzeninin oluşturulmaması ile hesabın dışında gelir ve gider
oluşturulması inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan
2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca
yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda
bulunulmasına,
3. Parti Genel Merkez
kesin hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2016 yılı
hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına,
4.1.2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
|
Başkan
Zühtü ARSLAN
|
Başkanvekili
Burhan ÜSTÜN
|
Başkanvekili
Engin YILDIRIM
|
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye
Serruh KALELİ
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
|
Üye
Recep KÖMÜRCÜ
|
Üye
Nuri NECİPOĞLU
|
Üye
Hicabi DURSUN
|
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
Üye
Muammer TOPAL
|
Üye
M. Emin KUZ
|
|
Üye
Hasan Tahsin GÖKCAN
|
Üye
Kadir ÖZKAYA
|
Üye
Rıdvan GÜLEÇ
|
|
Üye
Recai AKYEL
|
Üye
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
|
|
|
|
|