ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:2016/22 (Siyasi
Parti Mali Denetimi)
Karar Sayısı:2017/9
Karar Tarihi:31.5.2017
R.G. Tarih – Sayısı:21.7.2017
- 30130
I- MALİ DENETİMİN KONUSU
Çoğulcu Demokrasi Partisi 2014 yılı kesin
hesabının incelenmesidir.
II- İLK İNCELEME
1. Çoğulcu Demokrasi Partisinin Anayasa Mahkemesine
verdiği 2014 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan belgeler
üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör M. Emin ŞAHİNER
tarafından heyete sunulan ilk inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa
Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı
Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer
yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
2. 2820 sayılı Kanun’un 73. maddesinin üçüncü
fıkrasında “İller teşkilatından gönderilenler ve parti merkezine ait olan
kesin hesapların, Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca incelenerek karara
bağlanacağı” öngörülmüş ve aynı Kanun’un 74. maddesinin ikinci fıkrasında
da “Siyasi partilerin genel başkanları, karara bağlanarak birleştirilmiş
bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı ilçeleri de kapsayan iller
teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer örneğini Haziran ayı sonuna kadar Anayasa
Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına vermek
zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi partinin aynı hesap döneminde
edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul
kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve
şekillerini de belirten listeleri eklenir.” denilerek il örgütlerinden
gönderilen kesin hesaplar ile Parti Genel Merkezine ilişkin kesin hesabın
Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca incelenerek karara bağlanacağı, birleştirileceği
ve birleştirilmiş kesin hesap cetvellerinin Anayasa Mahkemesine sunulacağı
hükme bağlanmıştır.
3. Sadece Genel Merkez teşkilatına sahip olan
Çoğulcu Demokrasi Partisi, Genel Merkez kesin hesap cetvelini 21.6.2016
tarihinde Anayasa Mahkemesine sunmuş, dolayısıyla 2820 sayılı Kanun’un 74.
maddesindeki “…Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına vermek zorundadırlar.” amir hükmüne
uymamıştır.
4. 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinde: “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket
eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve 15 milyon
liradan 30 milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.” denilmektedir.
5. 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesi hükümlerine
aykırı hareket eden parti sorumluları hakkında Kanun’un 111. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi uyarınca gerekli işlemlerin yapılması için Ankara
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.
6. Diğer taraftan Parti Genel Başkanı Mustafa
SAADET tarafından Anayasa Mahkemesi Başkanlığına verilen kesin hesap
dosyasında, sadece 2014 yılında Parti hesabının Anayasa Mahkemesi Başkanlığına
gönderildiğine dair genel başkan imzalı bir yazı ile 2014 yılına ait gelir ve
gider bilançosu sunulmuş, Genel Merkez kesin hesabı, edinilen taşınmaz ve
değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü
hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeler
ile kasa ve banka mutabakat yazıları ise sunulmamıştır.
7. Genel Merkez kesin hesabı, edinilen
taşınmaz ve değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her
türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten
listeler ile kasa ve banka mutabakat yazıları göndermeyen Parti yetkilileri
hakkında 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (b) fıkrasına istinaden gerekli
işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda
bulunulması gerekir.
8. Öte yandan Parti
Genel Merkez kesin hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2014
yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına
karar vermek gerekmiştir.
III- SONUÇ
Çoğulcu Demokrasi Partisinin 2014 yılı kesin hesabının
incelenmesi sonucunda;
1- Anayasa Mahkemesine, istenen bilgilerin istendiği
sürede verilmemesi nedeniyle, Parti sorumluları hakkında 2820 sayılı Kanun’un
111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem yapılması
için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
2- Genel Merkez kesin hesabının, edinilen taşınmaz ve
değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü
hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeler
ile kasa ve banka mutabakat yazılarının gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı
Kanun’un 74. maddesi ve aynı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç
duyurusunda bulunulmasına,
3- Parti Genel Merkez hesabının denetimi
gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2014 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun
uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına,
31.5.2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
|
Başkan
Zühtü ARSLAN
|
Başkanvekili
Burhan ÜSTÜN
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
|
Üye
Serruh KALELİ
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Recep KÖMÜRCÜ
|
|
Üye
Nuri NECİPOĞLU
|
Üye
Hicabi DURSUN
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
|
Üye
Muammer TOPAL
|
Üye
M. Emin KUZ
|
Üye
Hasan Tahsin GÖKCAN
|
|
Üye
Kadir ÖZKAYA
|
Üye
Rıdvan GÜLEÇ
|
|
Üye
Recai AKYEL
|
Üye
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
|
|
|
|
|