ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2016/19 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı:2017/8

Karar Tarihi:31.5.2017

R.G.Tarih- Sayısı:20.7.2017-30129

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Hak ve Huzur Partisi 2015 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

1. Hak ve Huzur Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2015 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör M. Emin ŞAHİNER tarafından heyete sunulan ilk inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Parti Genel Başkanı Gürsel YILDIZ tarafından verilen kesin hesap dosyasında, Genel Merkez kesin hesabının incelenip kabul edildiğine ilişkin 26.2.2017 tarihli Divan Kurulu Kararı, edinilen ve değeri 100 TL’yi aşan taşınır ve taşınmaz malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini belirten yazı, Parti Genel Saymanı ve Genel Sekreteri imzasını taşıyan yılsonu kasa mevcudunu gösteren kasa sayım tutanağı sunulmuş, birleşik kesin hesap, Genel Merkez kesin hesabı, il örgütlerine ait kesin hesaplar ile banka yetkililerince onaylanmış banka mutabakat yazıları ise sunulmamıştır.

3. 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinde, “Siyasi partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesince yapılır. Anayasa Mahkemesi, siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin Kanuni uygunluğunu denetler.

Siyasi partilerin genel başkanları, karara bağlanarak birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı ilçeleri de kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer örneğini Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına vermek zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi partinin aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri eklenir.”

4. 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve on beş milyon liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”

hükümleri yer almıştır.

5. Birleşik kesin hesabı, Genel Merkez kesin hesabını, il örgütlerine ait kesin hesapları göndermeyen Parti yetkilileri hakkında 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (b) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.

6. Ayrıca Mahkemeye hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin (c) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.

7. Diğer taraftan Parti Genel Merkez ve il örgütlerine ait kesin hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2015 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına karar vermek gerekmiştir.

III- SONUÇ

Hak ve Huzur Partinin 2015 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

1- Birleşik kesin hesabın, Genel Merkez kesin hesabının, il örgütlerine ait kesin hesabın ve banka yetkililerince onaylanmış banka mutabakat yazılarının gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesi ve aynı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,

2- Mahkemeye hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması ile hesabın dışında gelir ve gider oluşturulması inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,

3- Parti Genel Merkez ve il örgütlerine ait kesin hesapların denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2015 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına,

31.5.2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.