ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2017/8 (Değişik İşler)

Karar Sayısı:2017/7

Karar Tarihi:15. 11.2017

R.G. Tarih – Sayı:Tebliğ edildi

TALEPTE BULUNAN: Afyonkarahisar 1. Sulh Hukuk Mahkemesi

TALEBİN KONUSU: 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 121. maddesine dayanılarak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 87. maddesi uyarınca genel kurul toplantılarını süresinde yapmadıkları gerekçesiyle Doğruyol Partisi Afyonkarahisar Merkez İlçe Teşkilatı ile Çobanlar İlçe Teşkilatının kendiliğinden dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talebidir.

I. TALEPLERİN GEREKÇESİ

Çobanlar Kaymakamlığı tarafından Doğruyol Partisi Afyonkarahisar Merkez İlçe Teşkilatı ile Çobanlar İlçe Teşkilatının kendiliğinden dağılma hâlinin tespiti talebiyle açılan davada Afyonkarahisar 1. Sulh Hukuk Mahkemesi, Mahkemenin yargı yolu nedeniyle görevsizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Anayasa Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş; Çobanlar Kaymakamlığının talebi üzerine de dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talebiyle açılan davaya ilişkin dosyaları Anayasa Mahkemesine göndermiştir.

III. İNCELEME

1. Başvuruda, genel kurul toplantılarını süresinde yapmamaları nedeniyle Doğruyol Partisi Afyonkarahisar Merkez İlçe Teşkilatı ile Çobanlar İlçe Teşkilatının kendiliğinden dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talep edilmiştir.

2. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 121. maddesinin birinci fıkrasında, “Türk Kanunu Medenisi ile Dernekler Kanununun ve dernekler hakkında uygulanan diğer kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, siyasi partiler hakkında da uygulanır.” denilmektedir.

3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 87. maddesinde, kuruluş amacının gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi, ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organlarının oluşturulmamış olması, tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi, olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması gibi durumlar derneğin kendiliğinden sona ermesi nedeni olarak sayılmakta ve her ilgilinin derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebileceği kayıt altına alınmaktadır.

4. Anayasa Mahkemesinin 16.3.2016 tarihli ve E.2015/2, K.2016/4 (Değişik İşler) sayılı kararında siyasi partilerin dağılma durumunun tespiti talebiyle Anayasa Mahkemesine başvuruda bulunabilecek olanlara ilişkin bir değerlendirme yapılmıştır. Anayasa Mahkemesi söz konusu kararında 4721 sayılı Kanun’un 87. maddesinde bahsedilen ilgililerden siyasi partilerin hukuki ve mali sorumluluk sahibi yasal temsilcileri ile siyasi partilerin kapatılması davasını açmak ve sicil dosyalarını tutmakla görevli olan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının anlaşılması gerektiğini belirtmiştir.

5. Buna göre Afyonkarahisar 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin ve Çobanlar Kaymakamlığının bir siyasi partinin il ve ilçe teşkilatının dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitini talep etme yetkileri bulunmamaktadır.

6. Açıklanan nedenlerle Doğruyol Partisi Afyonkarahisar Merkez İlçe Teşkilatı ile Çobanlar İlçe Teşkilatının dağılma hâlinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti talebinin başvuranın yetkisizliği nedeniyle reddine karar verilmesi gerekir.

IV. HÜKÜM

Doğruyol Partisi Afyonkarahisar Merkez İlçe Teşkilatı ile Çobanlar İlçe Teşkilatının kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti talebinin başvuranın yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, 15.11.2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.