ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:2016/69 (Siyasi
Parti Mali Denetimi)
Karar Sayısı:2017/13
Karar Tarihi:31.5.2017
R.G. Tarih – Sayısı:21.7.2017
- 30130
I- MALİ DENETİMİN KONUSU
Demokratik Sol Parti 2015 yılı kesin hesabının
incelenmesidir.
II- İLK İNCELEME
1. Demokratik Sol Partinin Anayasa Mahkemesine verdiği
2015 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan belgeler üzerinde
yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör M. Emin ŞAHİNER tarafından
heyete sunulan ilk inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler
Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri
okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
2. Parti Genel Başkan Yardımcısı Ş. Erdinç ÖZDİL
tarafından Anayasa Mahkemesi Başkanlığına verilen 30.6.2016 tarihli ve 2016/155
sayılı yazı ve eki kesin hesap dosyasının incelenmesinden, Partinin 64 il
örgütünün 2015 yılı içerisinde herhangi bir gelir gideri olmadığından bu il
örgütlerine ilişkin kesin hesaplar ile Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu
tarafından alınmış Parti Genel Merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının
incelenip kabul edildiğine ve birleştirildiğine ilişkin kararın gönderilmediği
ve Genel Merkez kasa sayım tutanağı ve banka ekstrelerinde mevcut olan tutar
ile ilgili hesaba aktarılan tutar arasında uyumsuzluk olduğu görülmüştür.
3. 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinde, “Siyasi
partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesince yapılır. Anayasa Mahkemesi,
siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin Kanuni uygunluğunu
denetler.
Siyasi partilerin genel başkanları, karara bağlanarak
birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı ilçeleri de
kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer örneğini Haziran
ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığına vermek zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi partinin aynı
hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı aşan taşınır
malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile edinim
tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri eklenir.”
4. 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise
Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket eden sorumluları
hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve on beş milyon liradan otuz
milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”
hükümleri yer almıştır.
5. 64 il örgütüne ait kesin hesap
cetvellerini, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından alınmış, Parti
Genel Merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip kabul edildiğine
ve birleştirildiğine ilişkin kararı göndermeyen Parti yetkilileri hakkında 2820
sayılı Kanun’un 111. maddesinin (b) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin
yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması
gerekir.
6. Ayrıca Mahkemeye hesap verilebilir
şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması inceleme ve araştırmayı
engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin
(c) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara Cumhuriyet
Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.
7. Diğer taraftan Parti Genel Merkez ve il
örgütlerine ait kesin hesabının denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin
2015 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün
olmadığına karar vermek gerekmiştir.
III- SONUÇ
Demokratik Sol Partinin 2015 yılı kesin
hesabının incelenmesi sonucunda;
1- 64 il örgütüne ait 2015 yılı kesin hesapların, Parti
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından alınmış Parti Genel Merkezi ve il
örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip kabul edildiğine ve birleştirildiğine
ilişkin kararın gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun
74. maddesi ve aynı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
uyarınca yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç
duyurusunda bulunulmasına,
2- Mahkemeye hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge
düzeninin oluşturulmaması ile hesabın dışında gelir ve gider oluşturulması
inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı
Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca yasal işlem
yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
3- Parti Genel Merkez ve il örgütlerine ait
kesin hesapların denetimi gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2015 yılı
hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına,
31.5.2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar
verildi.
|
Başkan
Zühtü ARSLAN
|
Başkanvekili
Burhan ÜSTÜN
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
|
Üye
Serruh KALELİ
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Recep KÖMÜRCÜ
|
|
Üye
Nuri NECİPOĞLU
|
Üye
Hicabi DURSUN
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
|
Üye
Muammer TOPAL
|
Üye
M. Emin KUZ
|
Üye
Hasan Tahsin GÖKCAN
|
|
Üye
Kadir ÖZKAYA
|
Üye
Rıdvan GÜLEÇ
|
|
Üye
Recai AKYEL
|
Üye
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
|
|
|
|
|