ANAYASA
MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:2015/48 (Siyasi Parti Mali Denetimi)
Karar Sayısı:2016/20
Karar Tarihi:26.5.2016
R.G.Tarih –Sayısı:17.08.2016-29804
I- MALİ DENETİMİN
KONUSU
Anadolu Partisi 2014
yılı kesin hesabının incelenmesidir.
II- İLK İNCELEME
1. Anadolu Partisinin Anayasa Mahkemesine
verdiği 2014 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan belgeler
üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör Sadettin CEYHAN
tarafından heyete sunulan ilk inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa
Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı
Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer
yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
2. Parti Genel Başkan Yardımcısı Sami AĞCA
tarafından Anayasa Mahkemesi Başkanlığına verilen 30.6.2015 tarihli ve 4884-345
sayılı yazıda, sadece Genel Merkeze ait kesin hesap cetveli sunulmuş, il
örgütlerinin kesin hesapları, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından
alınmış, Parti Genel Merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip
kabul edildiğine ve birleştirildiğine ilişkin karar, edindiği taşınmaz ve
değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü
hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri
ile kasa ve banka mutabakat yazıları gönderilmemiştir.
3. 2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinde, “Siyasi
partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesince yapılır. Anayasa Mahkemesi,
siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin Kanuni uygunluğunu
denetler.
Siyasi partilerin genel başkanları, karara
bağlanarak birleştirilmiş bulunan kesin hesap ile parti merkez ve bağlı
ilçeleri de kapsayan iller teşkilatının kesin hesaplarının onaylı birer
örneğini Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesine ve bilgi için Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcılığına vermek zorundadırlar. Bu belgelere, ilgili siyasi
partinin aynı hesap döneminde edindiği taşınmaz ve değeri yüz milyon lirayı
aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü hakların değerleri ile
edinim tarihlerini ve şekillerini de belirten listeleri eklenir.”
4. 111. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendinde ise Siyasi partilerin “74 üncü madde hükümlerine aykırı hareket
eden sorumluları hakkında, üç aydan altı aya kadar hafif hapis ve on beş milyon
liradan otuz milyon liraya kadar hafif para cezası verilir.”
hükümleri yer almıştır.
5. İl örgülerine ait
kesin hesap cetvellerini, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından
alınmış, parti genel merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip
kabul edildiğine ve birleştirildiğine ilişkin karar ve aynı hesap döneminde
edindiği taşınmaz ve değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin
ve her türlü hakların değerleri ile edinim tarihlerini ve şekillerini de
belirten listeleri göndermeyen Parti yetkilileri hakkında 2820 sayılı Kanun’un
111. maddesinin (b) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.
6. Ayrıca Mahkemeye
hesap verilebilir şekilde kayıt ve belge düzeninin oluşturulmaması inceleme ve
araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan 2820 sayılı Kanun’un 111.
maddesinin (c) fıkrasına istinaden gerekli işlemlerin yapılması için Ankara
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması gerekir.
7. Diğer taraftan Parti
Genel Merkez ve il örgütlerine ait kesin hesabının denetimi
gerçekleştirilemediğinden, Partinin 2014 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun
uyarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığına karar vermek gerekmiştir.
III- SONUÇ
Anadolu Partisinin 2014
yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;
1- İl örgütlerine ait 2014 yılı kesin
hesapların, Parti merkez karar ve yönetim kurulu tarafından alınmış, Parti
Genel Merkezi ve il örgütlerinin kesin hesaplarının incelenip kabul edildiğine
ve birleştirildiğine ilişkin kararın ve partinin 2014 yılında edindiği taşınmaz
ve değeri 100 TL’yi aşan taşınır malların, menkul kıymetlerin ve her türlü
hakların değerleriyle edinim tarihlerini ve şekillerini gösteren listenin
gönderilmemesi nedeniyle 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 74. maddesi ve
aynı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yasal işlem
yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasına,
2- Mahkemeye hesap verilebilir şekilde kayıt
ve belge düzeninin oluşturulmaması ile hesabın dışında gelir ve gider
oluşturulması inceleme ve araştırmayı engellemeye yönelik eylemler olduğundan
2820 sayılı Kanun’un 111. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca
yasal işlem yapılması için Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda
bulunulmasına,
3- Parti Genel Merkez
ve il örgütlerine ait kesin hesapların denetimi gerçekleştirilemediğinden,
Partinin 2014 yılı hesabının 2820 sayılı Kanun uyarınca kabul edilmesinin
mümkün olmadığına,
26.5.2016 tarihinde
OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkanvekili
Burhan ÜSTÜN
|
Başkanvekili
Engin YILDIRIM
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye
Serruh KALELİ
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Alparslan ALTAN
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
Üye
Erdal TERCAN
|
Üye
Muammer TOPAL
|
|
Üye
M. Emin KUZ
|
Üye
Hasan Tahsin GÖKCAN
|
|
|
Üye
Kadir ÖZKAYA
|
Üye
Rıdvan GÜLEÇ
|
|
|
|
|
|
|
|