ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2011/46 (Siyasi Parti Mali Denetimi)

Karar Sayısı:2014/67

Karar Günü:2.10.2014

R.G. Tarih-Sayı:6.12.2014-29197

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Cumhuriyet Halk Partisi 2010 yılı kesin hesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Serruh KALELİ, Alparslan ALTAN, Fulya KANTARCIOĞLU, Mehmet ERTEN, Serdar ÖZGÜLDÜR, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Recep KÖMÜRCÜ, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Nuri NECİPOĞLU, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI ve Erdal TERCAN’ın katılımlarıyla 22.3.2012 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında;

1- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,

2- Genel Merkez kesin hesabının dayanağını oluşturan gelir-gider belgeleri ile bu belgelerin kaydedildiği defterlerin gönderilmesi için Partiye bu kararın tebliğinden itibaren 30 gün süre verilmesine,

OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Cumhuriyet Halk Partisinin Anayasa Mahkemesine verdiği 2010 yılı kesin hesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren ve Raportör Sadettin CEYHAN tarafından heyete sunulan esas inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Kanun’un ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde, Partinin 2010 yılı gelirleri toplamının 44.418.562,63 TL ve giderleri toplamının 52.403.078,13 TL olduğu, gelecek yıla devreden nakit tutarının ise 932.529,40 TL olduğu anlaşılmaktadır.

Partinin 2010 yılı kesin hesabının Parti Meclisince 9.7.2011 tarihinde kabul edilerek onaylandığı görülmüştür.

Parti 2010 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan tutarlardan oluştuğu, bu hâliyle Partinin 2010 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezinin 2010 yılı gelirleri toplamı 24.730.843,30 TL olup bunun 27.134,87 TL’si üyelerden alınan giriş aidatlarından, 75.716,00 TL’si bağışlardan, 393.947,71 TL’si malvarlığı gelirlerinden, 623.195,96 TL’si banka mevduat gelirlerinden, 23.561.995,76 TL’si hazine yardımından, 48.853,00 TL’si çeşitli gelirlerden oluşmaktadır. Dönem başı alacaklar toplamı 535.679,15 TL, dönem sonu borçlar toplamı 3.164.059,39 TL, geçen yıldan devreden kasa/banka toplamı 2.975.118,01 TL’dir.

Parti Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Partinin il örgütlerinin 2010 yılı gelirleri toplamı 19.687.719,33 TL olup bunun 826.142,09 TL’si üyelerden alınan giriş aidatlarından, 7.016.123,26 TL’si bağışlardan, 20.201,01 TL’si yayın gelirlerinden, 1.356.762,96 TL’si faaliyet gelirlerinden, 299.432,99 TL’si malvarlığı gelirlerinden, 51.857,02 TL’si banka mevduat gelirlerinden, 10.117.200,00 TL’si üst örgütlerden alınan yardımlardan oluşmaktadır. Dönem başı alacaklar toplamı 470.997,32 TL, dönem sonu borçlar toplamı 4.471.327,66 TL’si geçen yıldan devreden kasa/banka toplamı 1.450.917,12 TL’dir.

Parti il örgütlerinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

C- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezinin 2010 yılı giderleri toplamı 29.662.502,65 TL olup bunun 4.925.869,26 TL’si personel giderlerinden, 336.183,32 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 126.382,06 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinden, 5.124.038,59 TL’si haberleşme giderlerinden, 51.840,40 TL’si taşıma giderlerinden, 667.732,67 TL’si seyahat giderlerinden, 1.167.037,07 TL’si genel yönetim giderlerinden, 556.714,86 TL’si bakım, onarım giderlerinden, 1.343.471,32 TL’si ısınma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 56.361,03 TL’si vergi, sigorta, noter giderlerinden, 888.744,34 TL’si demirbaş giderlerinden, 10.117.200,00 TL’si teşkilata yardım giderlerinden, 3.992.319,21 TL’si seçim, tanıtma giderlerinden, 308.608,52 TL’si diğer giderlerden oluşmaktadır. Dönem başı borçlar toplamı 417.440,67 TL, dönem sonu alacaklar toplamı 1.005.597,97 TL, gelecek yıla devreden kasa/banka toplamı 320.158,56 TL’dir.

Parti Genel Merkezinin 2010 yılı defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilenler dışındaki giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

1- Personele verilen avansların 31.12.2009 tarihi itibariyle dökümünün, 2010 yılı avans verme ve tahsil bilgilerinin ve 31.12.2010 tarihi itibariyle avans dökümünün ayrıntılı olarak bildirilmesi istenmiştir.

Parti yetkililerince konuya ilişkin olarak gönderilen cevap yazısında; istenilen bilgilerin Ek-2 de sunulduğu, 2009 yılından 2010 yılına devreden 139.449 TL personel avansları bakiyesinin 2009 yılı esas incelemesi sonucunda Anayasa Mahkemesinin E.2010/51 ve K.2012/13 sayılı kararı ile Hazineye irad kaydedildiği, bu nedenle söz konusu tutarın ikinci defa Hazineye irad kaydedilmemesi gerektiği ifade edilmiştir.

2820 sayılı Kanun’un “Borç Verme Yasağı” başlıklı 72. maddesinde, “Siyasi partiler, üyelerine ve diğer gerçek ve tüzelkişilere hiçbir şekilde borç veremezler.” denilmektedir. Personele aylığından mahsup edilmek üzere veya bir iş için avans verilmesi mümkündür. Ancak verilen avansın miktarı ile takip eden aylık ödemesinden veya işin bitiminde mahsup edilip edilmediği önemlidir. Personele avans uygulamasının yasal çerçevesinden uzaklaştırılarak personele faizsiz kredi uygulamasına dönüştürülmesi parti kaynaklarının kanuna aykırı bir şekilde kullanılması anlamına gelmektedir. Dolayısıyla personele avans adı altında verilen tutarlar personele borç verme niteliğinde olup 2820 sayılı Kanun’un 72. maddesine aykırılık teşkil etmektedir.

Parti savunmasında 2009 yılı hesabıyla ilgili olarak Anayasa Mahkemesinin E.2010/51 ve K.2012/13 sayılı kararı ile Hazineye irad kaydedilen tutarı 139.449 TL olarak belirtmiştir. Ancak aşağıdaki tabloda da ayrıntılı olarak gösterildiği üzere, tablodaki kişilerle ilgili olarak 2009 yılından 2010 yılına devreden ve söz konusu Anayasa Mahkemesi kararı ile Hazineye irat kaydedilen tutar 113.148,91 TL’dir. Bu itibarla 2010 yılında personele avans adı altında borç olarak verilen 331.294,97 TL’den 2009 yılından 2010 yılına devreden ve Anayasa Mahkemesi tarafından Hazineye irat kaydedilen 113.148,91 TL düşüldükten sonra geriye kalan toplam 218.146,06 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

PERSONELE VERİLEN BORÇ TABLOSU

2- Aşağıdaki tabloda ayrıntılı olarak verildiği üzere;

a- Sancay KUNDUKAN ve Müge KIZILCA’nın işten ayrılmasına ilişkin belgelerin gönderilmesinin,

b- Bu kişilere ihbar ve izinle ilgili olarak yapılan ödemelere yemek yardımı, yol yardımı ve sosyal yardımın dâhil edilmesinin,

izahı istenmiştir.

a- Parti yetkilileri Sancay KUNDUKAN ve Müge KIZILCA’nın işten ayrılmalarına ilişkin belgeleri göndermişlerdir.

b- Sancay KUNDUKAN ve Müge KIZILCA’ya ihbar ve izinle ilgili olarak yapılan ödemelere yemek yardımı, yol yardımı ve sosyal yardımın dahil edilmesine ilişkin soruya ise “Yıllarca hizmet eden bu kişilerin mağdur olmaması için yapılan ödemelerden her hangi bir kesinti yapılmamıştır.” şeklinde cevap vermişlerdir.

Partinin savunması incelendiğinde, yapılan ödemelerin “personele mağduriyet yaşatmama” gibi yasal olmayan bir gerekçeye dayanılarak yapıldığı görülmektedir. Parti bütçesinden yasal olmayan giderlerin yapılmasını ise kabul etmek mümkün değildir.

Nitekim 4857 sayılı İş Kanunu’nun 57. maddesinde, “İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.

Bu ücretin hesabında 50 nci madde hükmü uygulanır.

Günlük, haftalık veya aylık olarak belirli bir ücrete dayanmayıp da akort, komisyon ücreti, kâra katılma ve yüzde usulü ücret gibi belirli olmayan süre ve tutar üzerinden ücret alan işçinin izin süresi için verilecek ücret, son bir yıllık süre içinde kazandığı ücretin fiili olarak çalıştığı günlere bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama üzerinden hesaplanır.

Ancak, son bir yıl içinde işçi ücretine zam yapıldığı takdirde, izin ücreti işçinin izine çıktığı ayın başı ile zammın yapıldığı tarih arasında alınan ücretin aynı süre içinde çalışılan günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır.

Yüzde usulünün uygulandığı yerlerde bu ücret, yüzdelerden toplanan para dışında işveren tarafından ödenir.

Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.” denilmektedir.

Yine aynı Kanun’un 50. maddesinde ise “Fazla çalışma karşılığı olarak alınan ücretler, primler, işyerinin temelli işçisi olarak normal çalışma saatleri dışında hazırlama, tamamlama, temizleme işlerinde çalışan işçilerin bu işler için aldıkları ücretler ve sosyal yardımlar, ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri için verilen ücretlerin tespitinde hesaba katılmaz.” hükmü yer almaktadır.

Bu hükümler çerçevesinde, yıllık izin ücretinde sosyal yardımların dikkate alınmayacağı açıktır. Yapılan açıklamalar doğrultusunda 8.894,55 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

3- Aşağıda ayrıntısı verilen bilirkişi ödemesinin hangi dava dosyasına ilişkin olduğu, bu davanın Parti tüzel kişiliğiyle ilişkisinin açıklanması ve bu ödemeye ilişkin serbest meslek makbuzu v.s gibi ödeme belgelerinin gönderilmesi istenmiştir.

Yukarıda ayrıntısı verilen ödemeye ilişkin olarak parti tarafından cevap verilmemiş ve herhangi bir belge gönderilmemiştir. 2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinde; “Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz. Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır.” denilmektedir.

Yine aynı maddede beş (2010 yılı için 59,55TL) liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesinin zorunlu olmadığı belirtildiğinden, bu miktarı aşan harcamaların makbuz veya fatura gibi geçerli ve kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir.

2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinin altıncı fıkrasında ise “Siyasi partiler harcamalarını fatura, fatura yerine geçen belgeler ile bu belgelerin temin edilmesinin mümkün olmadığı hallerde harcamanın doğruluğunu gösterecek muhtevaya sahip olmak şartıyla diğer belgelerle tevsik ederler. Ancak kaybolma, yırtılma ve yanma gibi mücbir sebeplerle aslının temin edilemediği hallerde, fatura ve fatura yerine geçen belgeler yerine bu belgeleri düzenleyenlerden alınacak tasdikli örnekleri kullanılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Parti yukarıdaki tabloda ayrıntısı verilen gidere ilişkin belge aslını sunmamıştır. Bu nedenle fatura ve serbest meslek makbuzu aslı olmaksızın veya 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na uygun düzenlenmiş belge olmadan kaydedilen giderin, Kanun’un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

Bu itibarla Parti tüzel kişiliğiyle ilgili olup olmadığı Parti tarafından izah edilemeyen ve tevsik edilemeyen 1.500,00 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

4- Aşağıda ayrıntısı verilen giderlerin hangi araçlara ait olduğunun ve bu araçların partiyle ilişkisinin açıklanması istenmiştir.

Parti yetkilileri konuya ilişkin olarak aynen “Yukarıda ayrıntısı verilen giderler hangi araçlara aittir? Bu araçların partiyle ilişkisinin açıklanması istenmektedir.

MFA Otomotiv Gıda San.Tic. Ltd. Şti. tarafından verilen hizmet genel merkez araçlarımızın temizliği ile ilgilidir.

31.12.2009 tarih ve024993 nolu fat.

31.01.2010.tarih ve 025011 nolu fat.

28.02.2010 tarih ve 025074 nolu fat.

31.03.2010 tarih ve 025162 nolu fat. ve yine

30.04.2010 tarih ve 025303 nolu faturaların ekinde temizliği (yıkaması ) yapılan araçların listesi yok ancak Parti aktifinde kayıtlı olan havuzdaki makam araçları ve Seçim otobüslerimizin aldığı hizmetlerin faturasıdır. Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım/2010 Tarihli MFA Ltd.Şti. faturalarından hareketle anlaşılması mümkündür.” şeklinde cevap vermişlerdir.

2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinde;

“Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz. Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır.” denilmektedir.

Parti tarafından MFA Otomotiv Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’ye ödenen araç yıkama giderlerinin parti tüzel kişiliğine ait araçlara ait olduğu ifade edilmiştir.

Ancak yukarıdaki tablonun 4. ve 5. maddelerindeki akaryakıt giderlerinin Parti tüzel kişiliğiyle ilişkisi konusunda ise Parti tarafından herhangi bir açıklama yapılmamıştır.

Bu itibarla Parti tüzel kişiliği adına kayıtlı olmayan araçlara ait akaryakıt giderlerinin Parti bütçesinden ödenmesi nedeniyle 585,01 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

5- Aşağıda ayrıntısı verilen ve çeşitli icra dairelerine yapılan ödemelerin Parti tüzel kişiliğiyle ilişkisinin açıklanması istenmiştir.

Parti yetkilileri konuya ilişkin olarak aynen, “Parti personelimiz olan Çetin Kaya, Sancay Kundukan, Sadi Çınar ve Zehra Zülal Atalay’ın icra dairesine intikal etmiş kişisel borçlarından dolayı maaşlarının üzerine konulan haciz işlemi gerçekleşmiştir. Parti’den alacakları maaşlarına icra dairesince alacaklının talebi üzerine aylık ücretlerinin ¼ ü oranındaki yasal kesintilerden ibarettir. İlgili personellerin maaşlarından kesilerek ilgili icra dairelerine ödenen ve aşağıda ayrıntılı dökümünü yaptığımız tutarlar ilgili ayın sonunda maaşlarından kesilmiştir. Ay sonlarındaki ücret tahakkuklarında olduğu gibi kesinti yapılarak icra dairelerine ödeme yapılması Parti tüzel kişiliği sorumluluğundadır. Bu nedenle ay sonlarındaki ücret tahakkuk maddesi ile kesinti yapılıyor ve ilgili İcra dairelerine ödeniyor. Bu ödemeler Parti tüzel kişiliği tarafından ödeniyor gibi olsa da ücretlerinden kesilen miktarlardır.” şeklinde cevap vermişlerdir. Ayrıca açıklamaya ek olarak cevap yazısında ismi geçen şahısların maaşlarından yapılan kesinti miktarına ilişkin açıklamayı eklemişlerdir.

Ancak Parti tarafından yukarıdaki tablonun 11., 13. ve 32. maddelerinde belirtilen icra giderlerine ilişkin herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Yani söz konusu giderlerin Parti tüzel kişiliğine ait olup olmadığına ilişkin herhangi bir bilgi ve belge sunulmamıştır.

2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinde, “Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz. Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır.” denilmektedir.

Bu itibarla, yukarıdaki tablonun 11., 13. ve 32. maddelerinde yer alan giderlerin Partinin amaçlarına uygun ve Parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir gider olarak kabul edilmesi mümkün olmadığından 13.500,00 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

6- Aşağıda ayrıntısı verilen giderlerin Parti tüzel kişiliğiyle ilişkisinin açıklanması ve bunlara ilişkin ödemelerin Parti bütçesinden yapılmasının izahı istenmiştir.

Parti yetkilileri yukarıdaki tabloda ayrıntısı verilen giderlere ilişkin açıklama yapmışlar ve bu giderlerin Parti gideri olduğunu ifade etmişlerdir. Ancak yapılan açıklamalar genel mahiyette olup bu giderlerin Parti gideri olduğunu ispat edecek hiçbir belge sunulmamış, yapılan harcamalardan demirbaş kaydı yapılması gerekenlerin ise demirbaş kayıtları yapılmamış veya Mahkemeye ibraz edilmemiştir.

Bu itibarla, yukarıdaki tabloda ayrıntısı verilen giderlerin Parti amaçlarına uygun ve Parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmesi mümkün olmadığından 5.294,60 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

7- Aşağıda ayrıntısı verilen ve fotokopi belgelerle yapılmış olan giderlere ilişkin belgelerin (fatura, serbest makbuzu, fiş v.b) asıllarının gönderilmesi istenmiştir.

Parti yetkilileri konuya ilişkin olarak aynen;

“1 -15.01.2010 Tarih ve 12 No lu yevmiye ile tahsil edilen 11.279.-TL. Yurt dışı ilişkiler personelimiz Merve Petek Gürbüz de görünen yurt dışı seyahat avansları ile ilgili hesap kapatma olup kendisinden kasa ya tahsil edilmiştir. Kasa tahsil makbuzu ilgili yevmiye (12 nolu Yevmiye kaydı) kaydının ekindedir.

2- Bu kadar yoğun evrak akışı içerisinde 2, 3 ve 4 nolu maddelerde zikredilen 2.065 TL, 1696,34 TL ve 177,18 TL tutarındaki üç faturaya bütün aramalara rağmen ulaşılamamıştır.” şeklinde cevap vermişlerdir.

Partinin yukarıdaki tablonun 1. maddesinde ayrıntısı verilen 11.279,00 TL tutarındaki kasa tahsil fişine ilişkin açıklaması kabul edilmiştir. Bunun dışında 2., 3. ve 4. maddelerde belirtilen faturalara hiç ulaşılamadığı ifade edilmiş; 5., 6. ve 7. maddelere ilişkin olarak ise herhangi bir açıklama yapılmamıştır.

2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinde, beş (2010 yılı için 59,55 TL) liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesinin zorunlu olmadığı belirtildiğinden, bu miktarı aşan harcamaların makbuz veya fatura gibi geçerli ve kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir.

2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinin altıncı fıkrasında ise “Siyasi partiler harcamalarını fatura, fatura yerine geçen belgeler ile bu belgelerin temin edilmesinin mümkün olmadığı hallerde harcamanın doğruluğunu gösterecek muhtevaya sahip olmak şartıyla diğer belgelerle tevsik ederler. Ancak kaybolma, yırtılma ve yanma gibi mücbir sebeplerle aslının temin edilemediği hallerde, fatura ve fatura yerine geçen belgeler yerine bu belgeleri düzenleyenlerden alınacak tasdikli örnekleri kullanılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Parti yukarıdaki tabloda ayrıntısı verilen 1. madde dışındaki giderlere ilişkin olan belge asıllarını sunmamıştır. Ayrıca bu belgelerin asıllarının temin edilmemesine ilişkin olarak da herhangi bir açıklama yapmamıştır. Bu nedenle fatura ve serbest meslek makbuzu aslı olmaksızın veya 213 sayılı Kanun’a uygun düzenlenmiş belge olmadan kaydedilen giderin, Kanun’un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

Bu itibarla, yukarıdaki tabloda 1. madde hariç ayrıntısı verilen toplam 7.613,52 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

8- Aşağıda ayrıntısı verilen ve isimsiz olarak düzenlenen uçak biletlerinin parti bütçesinden ödenmesinin izahı istenmiştir.

Parti yetkilileri konuya ilişkin olarak herhangi bir açıklama yapmamışlardır.

2820 sayılı Kanunu’nun 70. maddesinde, “Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz. Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır.” denilmektedir.

Yukarıdaki tabloda ayrıntısı verilen harcamalar şahsi niteliktedir. Dolayısıyla Parti amacına uygun olmayan ve Parti tüzel kişiliğiyle ilişkisi bulunmayan söz konusu harcamaların Parti bütçesinden karşılanması mümkün değildir. Bu itibarla, 2.171,00 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

9- Aşağıda ayrıntıları verilen ödemelere ilişkin belge asıllarının (fatura v.s) gönderilmesi istenmiştir.

Parti yetkilileri konuya ilişkin olarak aynen, “22.01.2010 tarihinde alınan doğalgaz ile ilgili belge kurumdan alınarak ekte sunulmuştur.

19.02.2010 tarihli sipariş avansının faturasına ulaşılmamıştır. Ancak kayıtlarımızda ilgili firma cari hesabında parti olarak hala alacaklı durumdayız.

12.03.2010 tarihli Halk radyo televizyon A. Ş. Nin 951929 no lu faturası açıklaması bulunmaktadır. İlgili firma ile olan cari hesap dolayısı ile gönderilmiş olan bir miktardır. Talimat yanlışlıkla fatura numarası ile tanzim edilmiştir. Halk radyo televizyon ile ilgili muavin defter ektedir.

19.03.2010 tarihli Tellcom iletişim hizmetleri ile ilgili fatura aslı ekte sunulmuştur.

16.04.2010 tarihli Halk Radyo Televizyon A. Ş. nin 951935 nolu faturası açıklaması bulunmaktadır. İlgili firma ile olan cari hesap dolayısı ile gönderilmiş olan bir miktardır. Talimat yanlışlıkla fatura numarası yazılarak tanzim edilmiştir. Oysa ki sipariş avansı ya da alınan hizmet avansı açıklaması olmalıydı. Bu talimatlardaki sehven yanlış açıklama borç alacak miktar ve ilişkisini ve miktarını etkilemeyen yanlış açıklama satırıdır. Halk radyo televizyon ile ilgili muavin defter ektedir.

31.07.2010 tarih ile BMK hukuk bürosu ile ilgili 10.322 TL lik serbest meslek makbuzu ise ekte sunulmuştur.

03.09.2014 tarihli Anadolu Sigorta Türk A. Ş. nin düzenlediği 16.046,00 TL lik Bina sigortası ekte sunulmuştur.

30.10.2010 tarihinde Brüksel Temsilciliğine gönderilen 4.000,25 TL ile ilgili banka hesap ekstresi ektedir.

02.11.2010 tarihinde alınan doğalgaz ile ilgili belge kurumdan alınarak ekte sunulmuştur.

24.12.2010 tarihli 304 nolu yevmiyede sorulan 17.12.2010 tarihli 5.000.-TL otopark bedeli Türkiye Basketbol Federasyonu ile yapılan sözleşme gereği yapılan ödemedir.

24.12.2010 tarihinde alınan doğalgaz ile ilgili belge kurumdan alınarak ekte sunulmuştur. ( Ek-11 )” şeklinde açıklama yapmışlardır.

Partinin cevap yazısına ekli olarak göndermiş olduğu belgeler incelendiğinde, yukarıdaki tablonun 1., 4., 7., 8., 9., 11. ve 12. maddelerine ilişkin açıklamalar kabul edilmiştir. Tablonun 6. maddesine ilişkin belgenin ekte sunulduğu belirtilmiş olmasına rağmen yapılan incelemeler sonucunda söz konusu belgenin cevap yazısına hiç eklenmediği anlaşılmıştır. Bunun dışındaki maddelere ilişkin olarak Partinin yapmış olduğu açıklamalar genel mahiyette olduğundan ve söz konusu gider kalemlerine ilişkin belgeler sunulmadığından kabul edilmemiştir.

2820 sayılı Kanun’un 70. maddesinde, beş (2010 yılı için 59,55TL) liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesinin zorunlu olmadığı belirtildiğinden bu miktarı aşan harcamaların makbuz veya fatura gibi geçerli ve kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir.

2820 sayılı Kanun’un 74. maddesinin altıncı fıkrasında ise “Siyasi partiler harcamalarını fatura, fatura yerine geçen belgeler ile bu belgelerin temin edilmesinin mümkün olmadığı hallerde harcamanın doğruluğunu gösterecek muhtevaya sahip olmak şartıyla diğer belgelerle tevsik ederler. Ancak kaybolma, yırtılma ve yanma gibi mücbir sebeplerle aslının temin edilemediği hallerde, fatura ve fatura yerine geçen belgeler yerine bu belgeleri düzenleyenlerden alınacak tasdikli örnekleri kullanılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Parti yukarıdaki tabloda ayrıntısı verilen 2., 3., 5., 6. ve 10. maddede yer alan giderlere ilişkin belge asıllarını sunmamıştır. Bu nedenle fatura ve serbest meslek makbuzu aslı olmaksızın veya 213 sayılı Kanun’a uygun düzenlenmiş belge olmadan kaydedilen giderin, Kanun’un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

Bu itibarla, yukarıdaki tablonun 2., 3., 5., 6. ve 10. maddelerinde ayrıntısı verilen toplam 167.602,17 TL’nin Hazineye irad kaydedilmesi gerekir.

2- İl Örgütleri Giderleri

Partinin il örgütlerinin 2010 yılı giderleri toplamı 22.740.575,48 TL olup bunun 2.375.673,64 TL’si personel giderlerinden, 2.265.875,03 TL’si temsil ve ağırlama giderlerinden, 1.432.387,20 TL’si kırtasiye ve büro giderlerinde, 1.688.666,05 TL’si haberleşme giderlerinden, 1.192.455,04 TL’si taşıma giderlerinden, 299.135,50 TL’si seyahat giderlerinden, 2.350.884,30 TL’si kira giderlerinden, 512.569,57 TL’si bakım, onarım giderlerinden, 1.143.543,27 TL’si ısınma, aydınlatma ve temizlik giderlerinden, 405.431,96 TL’si vergi, sigorta, noter giderlerinden, 597.302,52 TL’si demirbaş giderlerinden, 1.098.558,81 TL’si teşkilata yardım giderlerinden, 7.378.092,59 TL’si seçim, tanıtma giderlerinden oluşmaktadır. Dönem başı borçlar toplamı 2.184.684,71 T, dönem sonu alacaklar toplamı 543.330,40 TL. gelecek yıla devreden kasa/banka toplamı 612.370,84 TL’dir.

Partinin il örgütlerinin 2010 yılı kesin hesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

D- Parti Mallarının İncelenmesi

Cumhuriyet Halk Partisinin 2010 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, Parti Genel Merkezinin 2010 yılı içinde edindiği toplam 888.744,34 TL tutarındaki taşınır malın (demirbaş) 2820 sayılı Kanun’a uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Bunun dışında Parti Genel Merkezinin 2010 yılında herhangi bir taşınmaz ile değeri 100.00 TL’yi aşan taşınır, menkul kıymet ve hak ediniminde bulunmadığı anlaşılmıştır.

IV- SONUÇ

Cumhuriyet Halk Partisinin 2010 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda;

1- Partinin 2010 yılı kesin hesabında gösterilen, 1.006.676,47 TL dönem başı alacaklarının, 7.635.387,05 TL dönem sonu borçlarının, 4.426.035,13 TL 2009 yılından devreden kasa/banka toplamının, 44.418.562,63 TL gelir toplamının, 2.602.125,38 TL dönem başı borçlarının, 1.548.928,37 TL dönem sonu alacaklarının, 52.403.078,13 TL gider toplamının, 932.529,40 TL 2011 yılına devreden kasa/banka toplamının Hazineye irat kaydedilenler dışında kalan bölümünün eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’na uygun olduğuna,

2- 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 70. maddesine aykırı olarak partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabul edilmesi mümkün görülmeyen ve kesin hesapta gösterilen ancak belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilemeyen harcamaların toplamı olan 425.306,91 TL karşılığı parti mal varlığının 2820 sayılı Kanun’un 75. ve 76. maddeleri gereğince Hazineye irad kaydedilmesine,

2.10.2014 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.