ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas
Sayısı:2009/47 (Siyasi Parti Mali Denetimi)
Karar
Sayısı:2013/28
Karar
Günü:3.1.2013
R.G.
Tarih-Sayı:13.03.2013-28586
I-
MALİ DENETİMİN KONUSU
Bağımsız
Türkiye Partisinin 2008 yılı kesin hesabının incelenmesidir.
II-
İLK İNCELEME
Bağımsız
Türkiye Partisi 2008 yılı kesin hesabının incelenmesi sonucunda, dosyada
eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine OYBİRLİĞİYLE karar
verilmiştir.
III-
ESASIN İNCELENMESİ
Bağımsız
Türkiye Partisinin, Anayasa Mahkemesine verdiği 2008 yılı kesin hesap
çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan
inceleme sonuçlarını içeren Raportör Ayhan ÖZTOPRAK tarafından hazırlanan esas
inceleme raporu, Anayasa ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve
Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun
ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup
incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Denetimin
maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Partinin Genel Merkezi ile il
örgütlerinin 2008 yılı gelirlerinin 196.218,53 YTL, borçları toplamının
74.160,18 YTL, giderlerinin 265.901,17 YTL olduğu, 4.477,54 YTL'nin ise kasa ve
banka mevcudu olarak 2009 yılına devredildiği anlaşılmaktadır.
Partinin
2008 yılı kesin hesabının, Parti Merkez Yürütme Kurulunca 30.05.2009 tarihinde
kabul edilerek onaylandığı görülmüştür.
Partinin
2008 yılı kesin hesabının gelir ve gider rakamlarının yukarıda açıklanan
tutarlardan oluştuğu, bu haliyle 2008 yılı kesin hesabının doğru, denk ve 2820
sayılı Kanun'a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
A- Gelirlerin İncelenmesi
1-
Genel Merkez Gelirleri
Partinin
Genel Merkez gelirleri 193.484,75 YTL olarak gösterilmiştir.
Bunun 119.200,00
YTL'si bağış gelirleri, 124,57 YTL'si geçen yıldan devreden nakit ve 74.160,18
YTL'si gelecek yıla devreden borçlardan oluşmaktadır.
Parti
Genel Merkezinin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan
incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Kanun'a uygun olarak sağlandığı sonucuna
varılmıştır.
2-
İl Örgütleri Gelirleri
Parti
il örgütlerinin gelirleri 76.863,96 YTL olarak gösterilmiştir.
Bunun
70.062,77 YTL'si bağış gelirleri ve 6.831,19 YTL'si geçen yıldan devreden nakit
mevcudundan oluşmaktadır.
Parti
il örgütlerinin kesin hesap çizelgelerinin gelir bölümünde yapılan incelemede,
gelirlerin 2820 sayılı Kanun'a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
B-
Giderlerin İncelenmesi
1-
Genel Merkez Giderleri
Partinin
Genel Merkez giderleri 193.370,33 YTL olarak gösterilmiştir.
Bunun
17.040,93 YTL'si personel giderleri, 163,25 YTL'si haberleşme iletişim
giderleri, 96.468,75 YTL'si kira giderleri, 1.583,57 YTL'si ısınma aydınlatma
ve temizlik giderleri, 4.060,40 YTL'si demirbaş giderleri, 70.011,68 YTL'si
geçen yıldan kalan borç ödemeleri, 1.279,82 YTL'si verilen depozito ve
teminatlar, 1.631,93 YTL'si muhtelif giderler ve 1.130,00 YTL'si su
giderlerinden oluşmaktadır.
Parti
Genel Merkezinin 2009 yılına devreden nakit mevcudu 114,42 YTL'dir.
Genel
Merkezin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede,
aşağıda belirtilenler dışındaki giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak
gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.
Aşağıdaki gecikme zammı ve faiz ödemelerinin Parti
bütçesinden karşılanma nedeni sorulmuştur.
Gecikme Zammı ve Faiz Ödemelerine İlişkin Liste
Yevmiye tarih no
|
Mahiyeti
|
Alındı No
|
Tutar
|
01.02.2008/7
|
G. Stopaj Gecikme Zammı
Alı. Diğ. Faiz
G. Stopaj Gecikme Zammı
Damga V.Gecikme Zammı
Damga V.Gecikme Zammı
Alı. Diğ. Faiz
|
20080229110180001220
'
20080229110180001210
'
'
'
|
877,99
47,88
1.248,74
10,87
4,73
65,76
|
05.12.2008/68
|
Gecikme Zammı
|
40108
|
779,11
|
29.12.2008/73
|
Alı. Diğ. Faiz
Alı. Diğ. Faiz
Alı. Diğ. Faiz
|
20081229030010000185
20081229030080000140
20081229030010000184
|
3,17
0,94
642,73
|
TOPLAM: 3.681,92 YTL
Parti yetkilileri 'Siyasi partilerin mali yönden
denetimlerini 2820 sayılı Kanunun 75. maddesi düzenlemiştir. Mali denetimlerin
müeyyidelerini 2820 sayılı Kanunun 76. maddesi düzenlemiş ve son fıkrasında;
Belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen parti giderleri miktarınca
parti malvarlığı Anayasa mahkemesi kararıyla Hazineye irad kaydedilir hükmüne
yer vermiştir. Kanunun açık hükmüne göre bir giderin hazineye irad
kaydedilebilmesi için belgelendirilememesi gerekmektedir. Parti gideri olan
harcamalarımız belgelendirilmiştir. Kanunda gecikmiş vergi borçlarının gecikme
zammı ve faizinin hazineye irad kaydedileceği yönünde açık bir hüküm yoktur.
Ceza konusundaki yaptırımların kanunda açıkça düzenlenmesi anayasal ve evrensel
hukuk kaidelerindendir.' şeklinde cevap vermişlerdir.
Parti
yetkililerinin ödemelerin zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almaları gerekir.
Parti görevlilerinin yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan
gecikme zammı ve faiz ödemelerinden parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkânı
bulunmamaktadır. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu açıktır. Bu
nedenle 3.681,92 YTL'nin Hazine'ye irad kaydedilmesi gerekir.
2-
İl Örgütleri Giderleri
Parti
il örgütlerinin giderleri 72.530,84 YTL olarak gösterilmiştir.
Bunun
5.269,17 YTL'si kırtasiye ve büro giderleri, 4.638,42 YTL'si haberleşme
iletişim giderleri, 4.688,00 YTL'si taşıma ve seyahat giderleri, 44.933,00
YTL'si kira giderleri, 4.531,49 YTL'si ısınma aydınlatma ve temizlik giderleri,
908,30 YTL. si vergi, sigorta, noter giderleri, 4.528,10 YTL'si muhtelif
giderler, 2.394,00 YTL'si bina aidat giderleri ve 640,36 YTL'si su
giderlerinden oluşmaktadır.
Parti
il örgütlerinin 2009 yılına devreden nakit mevcudu 4.363,12 YTL'dir.
Parti
il örgütlerinin kesin hesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan
incelemede, giderlerin 2820 sayılı Kanun'a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
C-
Parti Malları
Partinin
2008 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, 2008 yılında
herhangi bir taşınmaz mal ve değeri yüz lirayı aşan taşınır mal ve menkul
kıymet ediniminin olmadığı anlaşılmıştır.
IV-
SONUÇ
Bağımsız Türkiye Partisinin 2008 yılı kesin hesabının
incelenmesi sonucunda;
1- Partinin 2008 yılı kesin hesabında gösterilen
196.218,53 YTL geliri, 74.160,18 YTL borcu ve 265.901,17 YTL gideri ile
4.477,54 YTL nakit devrinin Hazine'ye irad kaydedilenler dışında kalan
bölümünün eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasi
Partiler Kanunu'na uygun olduğuna,
2- 2820 sayılı Kanun'un 70. maddesine aykırı olarak
partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama
olarak kabulü mümkün görülmeyen 3.681,92 YTL karşılığı Parti
malvarlığının aynı Kanun'un 75. ve 76. maddeleri gereğince Hazine'ye gelir
kaydedilmesine,
3.1.2013 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan
Haşim KILIÇ
|
Başkanvekili
Serruh KALELİ
|
Başkanvekili
Alparslan ALTAN
|
Üye
Mehmet ERTEN
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Zehra Ayla PERKTAŞ
|
Üye
Recep KÖMÜRCÜ
|
Üye
Burhan ÜSTÜN
|
Üye
Engin YILDIRIM
|
Üye
Nuri NECİPOĞLU
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
Üye
Erdal TERCAN
|
Üye
Muammer TOPAL
|
Üye
Zühtü ARSLAN
|