ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2007/27 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2010/69

Karar Günü:22.12.2010

R.G. Tarih-Sayı:31.12.2010-27802

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokratik Sol Parti'nin 2006 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Demokratik Sol Parti'nin 2006 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda,

1- 7.5.2010 günlü, 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca, 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile ilgili gerekli düzenlemeler yapılmadan, Mahkeme'nin çalışıp çalışamayacağına ilişkin ön meselenin incelenmesi sonucunda; Mahkeme'nin çalışmasına bir engel bulunmadığına, Fulya KANTARCIOĞLU, Mehmet ERTEN, Fettah OTO, Zehra Ayla PERKTAŞ ile Celal Mümtaz AKINCI'nın, gerekçesi 2010/68 esas sayılı dosyada belirtilen karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

2- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, 22.12.2010 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 2006 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Demokratik Sol Parti 2006 yılı gelirleri toplamının 112.976.610,57 YTL, devreden borçların 353.513,28 YTL, dava konusu devrin 130.450,90 YTL, giderleri toplamının 36.522.356,46 YTL, 2007 yılına devreden nakit mevcudunun 76.938.218,29.-YTL olduğu anlaşılmıştır.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 2006 yılı gelirleri toplamı 101.644.586,77 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 89.252.232,92 YTL.si yılbaşındaki mevcut özvarlık, 12.387.111,06 YTL.si faiz gelirleri, 5.242,79 YTL.si sair gelirlerden oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 2006 yılı defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti il örgütlerinin 2006 yılı gelirleri toplamı 11.462.474,70 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 53.393,64 YTL.si parti üyelerinden alınan aidat, 350.- YTL.si parti bayrağı, flaması, rozet vs. satışından sağlanan gelir, 9.618,50 YTL.si parti tarafından tertiplenen dayanışma gecesi ve konser faaliyetlerinden sağlanan gelirler, 113.164,77 YTL.si bağış, 666.823,99 YTL.si 2005 yılından devreden özvarlık, 10.457.477,44 YTL.si genel merkezden alınan yardım, 31.071,04 YTL.si faiz gelirleri, 130.450,90 YTL.si dava konusu devir, 124,42 YTL.si sair gelirlerden oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin 2006 yılı kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 2006 yılı giderleri toplamı 25.351.360,67 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 15.114.159,95 YTL.si genel yönetim giderleri, 2.835.325,70 YTL.si demirbaş ve taşıt alım giderleri, 7.166.832,77 YTL.si seçim propaganda ve tanıtım giderleri, 235.000- YTL.si iş avansları, 42,25 YTL.si alacaklardan oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 2007 yılına devreden kasa ve banka mevcudu 76.427.835,04 YTL dir.

Demokratik Sol Parti Genel Merkezi'nin 2006 yılı defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilenler dışındaki giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

Muhasebe biliminin genel kabul görmüş temel kavramlarından biri 'Belgelendirme' kavramıdır. Vergi Usul Kanunu'nun 229. maddesinde 'Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır' şeklinde tarif yapılmış ve 'Fatura Kullanma Mecburiyeti' başlıklı 232. maddesindeki hükmüne göre de, faturanın hangi hallerde ve kimler tarafından alınması ve verilmesinin gerektiği ifade edilmiştir. Bu bağlamda mal ve hizmet alımlarında bu işlemlerin fatura ile belgelendirilmesi zorunlu tutulmuş ve gerekli muhasebe kayıtlarının tutulmasında da faturanın tevsik edici belge olarak kullanılması gerektiği ifade edilmiştir.

Yine aynı Kanun'un Gider Pusulası başlıklı 234. maddesinde ki, 'Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa;

Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir. Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur. Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir.'

hükmünden fatura vermek mecburiyetinde olmayanlar için gider pusulası düzenleneceği anlaşılmaktadır.

2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesinin üçüncü fıkrasına göre beş bin liraya kadar olan (2006 yılı için 45,336.- YTL) harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığından, bu miktarı geçen harcamaların geçerli ve kanıtlayıcı bir belgeye dayanması gerekmektedir.

2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun 70. maddesinde,

'Bir siyasî partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır' ve aynı Kanun'un 75. maddesinde, 'Anayasa Mahkemesi denetimi sonunda, o siyasi partinin gelir ve giderlerinin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna veya kanuna uygun olmayan gelirler ile giderler dolayısıyla da bunların Hazineye gelir kaydedilmesine karar verir' ve 76 ncı maddesinde de, 'Belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen parti giderleri miktarınca parti malvarlığı, Anayasa Mahkemesi kararıyla Hazineye irad kaydedilir' hükümleri yer almıştır.

1- Aşağıdaki tabloda belirtilen otobüs ve uçak biletlerinin kişiler adına veya isimsiz olarak düzenlendiği, bu giderlerinde parti bütçesinden ödendiği görülmüştür.

Parti sorumluları 'Söz konusu kişiler adına alınmış olan uçak, otobüs bileti ve konaklama bedeli faturaları Parti adına yapılmış harcamalardır. Fakat elde olmayan sebepler ile belgeler kişiler adına düzenlenmiştir. Otobüs veya uçak ile seyahat ederken veya otelde konaklar iken söz konusu uçak, otobüs ve otel firmaları; bu konudaki yasal bilgi eksikliğinden belgeleri, seyahati yapan veya konaklayan kişi adına düzenlemiştir. Genel Merkez tarafından alınan uçak, otobüs bileti veya otel rezervasyonlarında belgeler Genel Merkez adına düzenlenmiştir. Belgeyi alan kişiler de zaten parti yetkilisi olduklarını düşündüklerinden ve parti faaliyeti için orada bulunduklarından parti işi ile ilgili bir gider olduğu için belgeyi kabul etmişlerdir. Söz konusu firmalar belgeyi kişi adına düzenlerken Parti adına düzenlenmesi istendiğinde kişilerden imza sirküsü, yetki belgesi vs. istenmektedir. Bunun da imkan dahilinde olmadığı ortadadır. Söz konusu kişiler Parti adına herhangi bir etkinliğe ya da toplantıya katılacakları zaman bulundukları bölgeden Parti Genel Merkezine gelmekte dolayısıyla belgeler kendi adlarına düzenlenmektedir. 2007 yılı Kesin hesap incelemesinde de söz konusu işlemler mahkemenizce uygun görülmüştür.

Yapılan seyahatler parti adına yapılmış olup parti ile ilgili toplantılara ve etkinliklere katılmak amacıyla parti yöneticileri ve parti görevlileri adına belgeler düzenlenmiştir.'

şeklinde beyanda bulunmuşlardır.

Kimi otobüs biletlerinde isim olmamakla birlikte kimi otobüs biletlerinde isim bulunmaktadır. Seyahat giderlerine ilişkin yapılan görevlendirme olurları sunulmamış, genel ifadeler kullanılarak cevap verilmiştir. Seyahat harcamalarının parti adına yapıldığına ilişkin bilgi ve belge bulunmadığından dolayı parti adına yapılmayan seyahat (otobüs ve uçak biletlerinin) giderleri parti amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmemiştir.

Seyahat Giderlerine Ait Tablo

Toplam 7.304,75 YTL

2- Bahşiş ödemeleri Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti sorumluları, 'Parti seyahatlerindeki yemek giderlerinde bahşiş ödemeleri tutanağa bağlanarak ödenmiştir.Siyasi Partiler Kanununun 70.maddesindeki meblağın altındadır ayrıca fatura ile tevsik edilme zorunluluğu yoktur.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Aşağıda belirtilen bahşiş ödemeleri bir hizmet karşılığı olmaksızın kişi ya da kuruluş elemanlarına verilmesi nedeniyle parti amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmesi mümkün görülmemiştir.

Bahşiş Ödemeleri

Toplam 4.229,7 YTL

3- Parti görevlilerinin vergi ile ilgili yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan gecikme zammı ile trafik ve para cezaları Parti bütçesinden ödenmiştir.

Parti yetkilileri, 'Toplantılara ve programlara yetişebilmek amacıyla zaman zaman hız sınırı aşılmıştır. Damga vergisi ve MTV Gecikme zamları zamanında yatırılamamıştır. Fakat para vadede faiz geliri getirdiğinden ortada bir kamu zararı yoktur.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Siyasi partinin veya Hazine'nin zarara uğrayıp uğramadığı konusunda bir denetim yapılmadığı gibi, parti bütçesi ile hazine arasında doğrudan bir ilişki de bulunmamaktadır. Kaldı ki kanuna aykırı gelir ve giderlerin Hazine'ye gelir kaydedilmesi Hazine'nin zararını tazmin amacıyla değil ortaya çıkan hukuka aykırılığa bir yaptırım olması amacıyla düzenlenmiştir.

Parti yetkililerinin ödemelerin zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almaları gerekir. Parti görevlilerinin yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan gecikme zammı ile trafik ve para cezalarından parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkanı bulunmamaktadır. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu açıktır.

Gecikme Zammı ve Cezalara İlişkin Liste

Toplam 2.060.-YTL

4- Aşağıda gösterilen 16.031,74 YTL tutarındaki gider fatura aslı olmaksızın yapılmıştır.

Parti yetkilileri 'Fatura asılları yoktur. Tüm aramalara rağmen bulunamamıştır. Evrak yoğunluğu olan dönemlerde kaybolmuş olma ihtimalleri yüksektir. Fakat ödeme yapılan firmalardan söz konusu hizmetler alınmıştır. Kaldı ki belgeler fotokopide olsa Siyasi Parti amacına uygun ve DSP tarafından alınmış hizmetler olduğu aşikardır. Belge kaybolduğunda firmaya belge aslı olmadığından ödeme yapılmama ihtimali söz konusu olamaz. Şöyle ki; firma her halükarda hizmeti teslim ettiğinden kendisinde kalan suretle bile icradan parayı tahsil edebilir. Çünkü mahkemeler belgenin niteliğinden ziyade işlemin içeriğine bakmaktadırlar. Böyle bir durumda da tarafımıza bu sefer icraya yapılan ödemelerin içeriği sorulacaktır. Yine yapılan ödemeler dikkatli incelendiğinde bir çoğunun sözleşmeye dayalı hizmetler olduğu ve hep aynı firmalardan hizmet alındığı görülecektir. (Örneğin; Matbaa hizmeti Başak Matbaacılık, Akaryakıt alımları Petrol Ofisi, Prodüksiyon Hizmeti File Prodüksiyon gibi )

Ayrıca söz konusu listede yer alan Aralık tarihli faturalar 2007 yılı Ocak ayında ödendiği için fatura asılları ödeme evrakının altına takılmıştır. Bu faturaların asılları ekte sunulmaktadır.'

şeklinde cevap vermişlerdir.

Savunma ekinde bazı firmaların fatura asılları gönderilmiştir. Aşağıdaki tabloda yer alan firmalara ait fatura asılları bulunmamaktadır.

2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesinde beş milyon (2006 yılı için 45,336.- YTL.) liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığı belirtildiğinden bu miktarı aşan harcamaların makbuz veya fatura gibi geçerli ve kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir. Bu nedenle fatura olmaksızın veya fatura fotokopisine dayanılarak kaydedilen giderin, Kanun'un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

Fatura Fotokopisi ile Yapılan Giderlere Ait Tablo

Toplam 16.031,74 YTL

5- Aşağıda gösterilen harcamaların dayanağı olarak tutanak, Parti görevlilerince düzenlenmiş ve imzalanmış gider makbuzu gibi belgelerin muhasebe fişine eklendiği, bazı harcamaların da herhangi bir belgeye dayanmadığı, bazılarında fatura asıllarının olmadığı görülmüştür.

Belgesi Olmayan Harcamalara Ait Liste

Toplam 13.172,25 YTL

Belgesiz Harcamalar

Toplam 493,15 YTL

Parti yetkilileri 'Madde başlığında VUK'na tabi belgeler olmadan denmesine karşın madde içeriğinde bazı faturalardan söz edilmektedir. Söz konusu faturalar VUK'na tabi belgelerdir. Yurtdışındaki bazı belgeler ise o ülkenin kendi vergi kanunlarına göre düzenlenmiş belgelerdir. Dolayısıyla VUK bu ülkelerde geçerli değildir. Bazı harcamaların belgesinin olmadığı söylenmektedir. Belge olmadan kimseye herhangi bir ödemede bulunulmamıştır. Genel olarak kayıtlarımız incelemesinde de bu durum gözlenecektir. Hatta belge alınması mümkün olmayan durumlarda her bir harcama için tutanak düzenlemesi uygulaması mevcuttur. Bu konuda Siyasi Partiler Kanununun 70. maddesinde belirtilen sınıra riayet edilmiştir.'

şeklinde cevap vermişlerdir.

Gider makbuzları malı veren veya hizmeti sunanlar tarafından düzenlenip imzalanma yerine Parti görevlileri tarafından düzenlenmiş ve imza edilmiştir.

Vergi Usul Kanunu'na uygun olarak düzenlenmiş fatura, serbest meslek makbuzu, gider pusulası gibi kanıtlayıcı belgeler olmadan yapılan 13.665,4 YTL tutarındaki giderin Kanun'un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğu kabul edilmemiştir.

6- Yenikan medya pazarlamaya sürekli olarak prodüksiyon bedeli olarak yapılan ödemelerin içeriğinin bildirilmesi, bu hizmetler karşılığında Partiye verdiği dokümanlar (cd, materyal, bilgi veya belge vb.) ile sözleşme örneğinin gönderilmesi istenmiştir.

Toplam 814.200.- YTL

Parti yetkilileri 'Yenikan Medya firması partimize prodüksiyon hizmeti vermektedir. Özellikle partinin yaptığı miting ve toplantılarda canlı yayın hizmeti bu firma tarafından verilmektedir. Sözleşmesi ektedir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Faturaların düzenlenmiş olması nedeniyle söz konusu firmaya yapılan ödemelerin Hazineye irad kaydedilmemesi gerektiğine Haşim KILIÇ, Fulya KANTARCIOĞLU, Recep KÖMÜRCÜ, Alparslan ALTAN ve Engin YILDIRIM'ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA karar verilmiştir.

7- İlaç ve grip aşısı gibi kişisel harcamalar Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri 'Personel sağlık harcamaları partimizce karşılanmaktadır. Partimizde ecza dolabı bulunmaktadır.' şeklinde cevap vermişlerdir.

İlaç veya grip aşısı Parti tarafından karşılanacak yönetim gideri değildir. İlaç alımı veya grip aşısı yaptırılması özel harcama olduğundan dolayı parti tüzelkişiliği adına ve parti amaçları doğrultusunda yapılmış bir ödeme sayılamayacağından, 2820 sayılı Kanun'un 70. maddesine aykırı olarak yapılan bu ödemenin, aynı Kanun'un 75. maddesi hükmü uyarınca Hazine'ye gelir kaydedilmesine karar verilmiştir.

İlaç Ödemeler Tablosu

Toplam 748,28 YTL

8- Parti adına olmayan, kişi adına kayıtlı telefonlara alınan kontör bedelleri Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri, 'Sözkonusu kazı konuş kartları seçim dönemleri ve mitinglerde parti için kendi telefonunu kullanan kişilere verilmiş ve parti için kullanılmıştır. Her kişiye yeni hat almak sabit giderleri fazla olduğundan pahalıya geleceği için Hazır Kart alınmıştır.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Parti yetkilileri kimlere alındığına dair isim belirtmedikleri gibi, bu kontörlerin parti faaliyetleri için kullanıldığına dair kanıtlayıcı bilgi ve belge de sunmamışlardır. Bu nedenle Parti adına yapılmış bir gider olarak kabul edilmemiştir.

Kontör Alımları

Toplam 550,2 YTL

9- Kişi adına kayıtlı telefon bedelleri Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri, 'Söz konusu dönemde milletvekillerine bir telefon firmasının parlamenter hattı uygulaması mevcuttur. Belirlenen 3 kişinin kendi arasında yapacağı konuşmalarda indirim yapılmaktadır. Telefon giderlerinin yüksekliğinden ötürü Başkanlar Kurulu üyeleri tarafından bu hat faturaları kullanılmıştır. 2007 yılı incelemesinde de bu faturalar Anayasa Mahkemesi incelemesi sonucu kabul edilmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Kişiler adına kayıtlı telefon giderlerinin parti bütçesinden karşılanması Parti tüzelkişiliğinin faaliyet amacıyla bağdaşmadığı gibi bu ödemenin Parti tüzelkişiliği adına yapıldığı da kabul edilemez. Ödenen tutarın Hazine'ye irad kaydedilmesine karar verilmiştir.

Kişi Adına Kayıtlı Telefon Listesi

Toplam 2.370,66 YTL

10- Kişi adına yapılan giderlerin Parti bütçesinden karşılandığı görülmüştür.

Parti yetkilileri, 'Ahmet Tan partimizin Genel Sekreteridir. Yaptığı harcamalar parti ile ilgili harcamalardır. Belge sehven onun adına düzenlenmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Ahmet Tan'ın parti genel sekreteri olması yaptığı harcamaların parti faaliyetiyle ilgili olduğunu göstermez. Parti adına yapılan faaliyetler sonucu düzenlenen faturalar parti tüzel kişiliği adına olmalıdır. Yapılan harcamaların parti ile ilgili olduğuna dair kanıtlayıcı bilgi ve belge sunulmamıştır. Bu nedenle Parti adına yapılmış bir gider olarak kabul edilmemiştir.

Kişi Adına Yapılan Giderlere Ait Tablo

Toplam 368,38 YTL

11- Toplu toplantı, davetiye ve tiyatro bileti alınmış ve tutarı Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri, 'Parti örgütlenme çalışmaları doğrultusunda parti üyeleri ile sosyalleşmenin sağlanması amacıyla toplu tiyatro biletleri alınarak örgüt ile beraber bu gösterilere gidilmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Alınan toplu toplantı, davetiye ve tiyatro bilet bedelleri parti tarafından karşılanacak yönetim gideri olmadığı gibi, partinin amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak da kabulü mümkün değildir.

3.230.-YTL

12- 10.10.2006 tarih ve 362 yevmiyede sahte 100.- YTL Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri tespit edilen sahte 100.- tl.nin parti bütçesinden karşılandığını belirtmişlerdir.

Sahte paranın alınması kişisel hatadan kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla partinin katlanacağı bir gider olmadığı gibi yönetim gideri de değildir. Bu nedenle partinin amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmemiştir.

13- 10.12.2006 tarih ve 470 yevmiyede Basın mensuplarının Zonguldak'a götürülüp getirilmesi için 4.12.2006 tarih ve 078169 nolu fatura karşılığı S.S.Özgür Ankara Servisçileri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifine ödenen 708.- YTL. Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri, 'Söz konusu toplantıya sadece basın mensupları götürülmemiştir. Parti yetkililerini taşıyan minibüse basın mensupları da alınmıştır. Partinin kamuoyunda propagandasının yapılması gerekmektedir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Faturanın incelenmesinde faturada basın mensuplarının Zonguldak'a götürülüp getirilmesi denildiğinden savunmada belirtilen Parti yetkililerini taşıyan minibüse basın mensupları da alınmıştır görüşü kabul edilmemiştir.

Haber amaçlı mitingi izleyen basın mensuplarının yapacakları giderlerin kendi kuruluşları tarafından karşılanması gereken yönetim gideri olduğu dikkate alındığında, basın mensuplarının ulaşım giderlerinin Parti yerine kendi ait oldukları kuruluşlarca karşılanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

14- 10.7.2006 tarih ve 243 yevmiyede Eren Eray Gıdadan 110.000 adet gazete alınmış 22.000.- YTL. Parti bütçesinden ödenmiştir.

Parti yetkilileri, 'Parti ile ilgili basında önemli haberler çıktığı zaman tüm örgüt teşkilatına gönderilmek üzere toplu gazete alınmıştır. Ve tüm örgüte gönderilmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (B) bendine göre, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Gerçek mahiyeti saptayabilmek için faturanın düzenlenmiş olması yeterli değildir. Bu bağlamda kanıtlayıcı ve hukuki durumu yansıtan ile yeterli kanaat oluşmasına yarayacak verilerin sunulması gerekir.

Parti yetkilileri ne tür haberden dolayı hangi gazete veya gazetelerin bu kadar sayı ile alındığına dair bilgi, belge ve doküman sunmamış, genel ifadeler kullanmışlardır. Verilen cevap yapılan harcama ile ilgili açıklayıcı değildir. Bu nedenle 22.000.- YTL.nin Hazine'ye irad kaydedilmesine karar verilmiştir.

15- 30.9.2006 tarih ve 360 numaralı yevmiyede Çorlu mitinginde cd çekimi, araç yıkatma, bahşiş, köylerde öğlen yemekleri, kahvelere çay ücreti,su ve gazete masrafı karşılığı Parti görevlisi Hasan Ehliz'e 19.9.2006 tarih ve155 nolu Gider makbuzu karşılığı 254.- YTL ödenmiştir.

Parti yetkilileri, Çorlu mitinginde yapılan masraflara karşı bu bedelin ödendiğini belirtmişlerdir.

Gider makbuzu malı veren veya hizmeti sunanlar tarafından imzalanma yerine Parti görevlisi tarafından düzenlenmiş ve imza edilmiştir.

Vergi Usul Kanunu'na uygun olarak düzenlenmiş fatura, serbest meslek makbuzu, gider pusulası gibi kanıtlayıcı belgeler olmadan yapılan 254.- YTL tutarındaki giderin Kanun'un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğu kabul edilmemiştir.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti il örgütlerinin 2006 yılı giderleri toplamı 11.170.995,79 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 6.456.655,88 YTL.si genel yönetim giderleri, 167.569,71 YTL.si demirbaş ve taşıt alım giderleri, 4.335.813,78 YTL.si seçim propaganda ve tanıtım giderleri, 6.746,66 YTL.si 2005 yılından devreden borçlar, 202.209,76 YTL.si alacaklardan ve 2.000- YTL.si verilen depozito ve teminatlardan oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin 2007 yılına devreden nakit mevcudu 510.383,25 YTL.dir.

Parti il örgütlerinin 2006 yılı kesinhesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Mallarının İncelenmesi

Partinin 2006 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, 2006 yılı içinde edindiği 2.380.226,49 YTL tutarındaki taşınır malın Kanun'a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Demokratik Sol Parti'nin 2006 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda,

1-7.5.2010 günlü, 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca, 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile ilgili gerekli düzenlemeler yapılmadan, Mahkeme'nin çalışıp çalışamayacağına ilişkin ön meselenin incelenmesi sonucunda; Mahkeme'nin çalışmasına bir engel bulunmadığına, Fulya KANTARCIOĞLU, Mehmet ERTEN, Fettah OTO, Zehra Ayla PERKTAŞ ile Celal Mümtaz AKINCI'nın, gerekçesi 2010/68 esas sayılı dosyada belirtilen karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

2- Parti'nin 2006 yılı kesinhesabında gösterilen 112.976.610,57 YTL gelir, 353.513,28 YTL devreden borçlar, 130.450,90 YTL dava konusu devir, 36.522.356,46 YTL gider ve 76.938.218,29 YTL kasa ve banka mevcudu devrinin Hazine'ye irad kaydedilenler dışında kalan bölümünün eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna OYBİRLİĞİYLE,

3- 2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesine aykırı olarak partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabulü mümkün görülmeyen 73.621,11.-YTL karşılığı Parti malvarlığının, 2820 sayılı Yasa'nın 75. maddesi uyarınca Hazine'ye gelir kaydedilmesine OYBİRLİĞİYLE,

4- Yenikan Medya Pazarlamaya yapılan toplam 814.200.- YTL tutarındaki Parti mal varlığının Hazine'ye irad kaydedilmemesine, Haşim KILIÇ, Fulya KANTARCIOĞLU,

Recep KÖMÜRCÜ, Alparslan ALTAN ve Engin YILDIRIM'ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

22.12.2010 gününde karar verildi.

KARŞIOY GEREKÇESİ

Demokratik Sol Partisi'nin 2006 yılı kesin hesabının incelenmesinden Genel Merkez giderleri arasında gösterilen Yenikan Medya Pazarlama'ya sürekli olarak Prodüksiyon hizmeti karşılığı ödenen toplam 814.200.- YTL. harcamaya ait söz konusu hizmetlerin içeriğinin belirlenebilmesine yarayacak bilgi, belge ve dokümanlar Partiden istenmiş, ancak arşivlerde bulunmadığı gerekçesiyle gönderilmemiştir.

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun; 70. maddesinin ilk fıkrasında, 'Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz' ikinci fıkrasında 'Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzel kişiliği adına yapılır.', üçüncü fıkrasında, 'Beş milyon liraya kadar harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu değildir' 75. maddesinin ilk fıkrasında, 'Anayasa Mahkemesi kesin hesaplara ait bilgilerin belgelendirilmesini siyasi partilerden her zaman isteyebilir.' dördüncü fıkrasında, 'Anayasa Mahkemesi denetimi sonunda, o siyasi partinin gelir ve giderlerinin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna veya kanuna uygun olmayan gelirler ile giderler dolayısıyla da bunların hazineye gelir kaydedilmesine karar verir' denilmektedir. Siyasi Partiler Kanunu'nun bu kurallarına göre siyasi partilerin, beş bin lirayı aşan giderlerinin, makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilip edilmediğinin ve giderlerinin amaçlarına aykırı olup, olmadığının denetlenmesi, belirtilen hususlarda aykırılık saptanması halinde, söz konusu giderlerin hazineye gelir kaydedilmesi gerekmektedir.

Parti'nin genel merkez giderleri arasında gösterilen Yenikan Medya Pazarlama'nın verdiği hizmetlere ilişkin fatura karşılığı yapılan harcamaların, Parti'nin amacına uygunluğunun denetlenebilmesi için Parti'den istenen bilgi, belge ve dokümanlar gönderilmediğinden, bu harcamaların, Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olarak yapıldığının kabulüne olanak bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle Parti'nin amacına uygun olarak yapıldığı saptanamayan Yenikan Medya Pazarlama'nın verdiği hizmetlere ilişkin toplam 814.200.- YTL. karşılığı Parti mal varlığının, 2820 sayılı Yasa'nın 75. maddesi uyarınca, Hazine'ye gelir kaydedilmesi gerektiği düşüncesiyle bu konuya ilişkin çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.