ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2006/29 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2010/68

Karar Günü:22.12.2010

R.G. Tarih-Sayı:31.12.2010-27802

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokratik Sol Parti'nin 2005 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Tülay TUĞCU, Haşim KILIÇ, Sacit ADALI, Fulya KANTARCIOĞLU, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, Mustafa YILDIRIM, A.Necmi ÖZLER, Şevket APALAK, Serruh KALELİ ve Osman Alifeyyaz PAKSÜT'ün katılımıyla 27.2.2007 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında,

'Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine OYBİRLİĞİYLE' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 2004 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Demokratik Sol Parti 2005 yılı gelirleri toplamının 106.295.569,83 YTL, devreden borçların 216.253,51 YTL, giderleri toplamının 17.038.282,73 YTL, alacakların 172.297,93 YTL olduğu ve 89.298.242,68 YTL.nin nakit mevcudu olarak 2006 yılına devrettiği anlaşılmıştır.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 2005 yılı gelirleri toplamı 98.610.011,54 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 17.035.505,65 YTL.si faiz gelirleri, 36.088,27 YTL.si sair gelirler, 81.538.417,63 YTL.si 2004 yılından devreden nakit mevcutundan oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 2005 yılı defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti il örgütlerinin 2005 yılı gelirleri toplamı 7.685.558,29 YTL. olarak gösterilmiştir.

Bunun 44.522,84 YTL.si parti üyelerinden alınan aidat, 2.553,05 YTL.si parti bayrağı, flaması, rozet vs. satışından sağlanan gelir, 1.250.- YTL.si parti yayınlarının satış geliri, 33.623,95 YTL.si parti tarafından tertiplenen dayanışma gecesi ve konser faaliyetlerinden sağlanan gelirler, 234.983,19 YTL.si bağış, 1.211.071,13 YTL.si 2004 yılından devreden nakit, 5.958.734,87 YTL.si genel merkezden alınan yardım, 68.368,36 YTL.si faiz gelirleri, 130.450,90 YTL.si dava konusu devirden oluşmaktadır.

İl örgütlerinin 2005 yılı kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 2005 yılı giderleri 10.016.187,54 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 610.782,73 YTL.si personel giderleri, 715.839,73 YTL.si yönetim giderleri, 5.958.734,87 YTL.si yardımlar, 622.668,92 YTL.si demirbaş-taşınmaz alımı, 2.011.123,39 YTL.si seçim propaganda ve tanıtım giderleri, 16.770.- YTL.si iş avansları, 18.970.- YTL.si seyahat avansları, 61.297,90 YTL.si 2004 yılından devreden borçlardan oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 2006 yılına devreden kasa ve banka mevcudu 88.669.459,38 YTL dir.

Parti Genel Merkezi'nin 2005 yılı defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

Parti Genel Merkezi'nin 2005 yılı defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilenler dışındaki giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

Muhasebe biliminin genel kabul görmüş temel kavramlarından biri 'Belgelendirme' kavramıdır. Vergi Usul Kanunu'nun 229. maddesinde 'Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır' şeklinde tarif yapılmış ve 'Fatura Kullanma Mecburiyeti' başlıklı 232. maddesindeki hükmüne göre de, faturanın hangi hallerde ve kimler tarafından alınması ve verilmesinin gerektiği ifade edilmiştir. Bu bağlamda mal ve hizmet alımlarında bu işlemlerin fatura ile belgelendirilmesi zorunlu tutulmuş ve gerekli muhasebe kayıtlarının tutulmasında da faturanın tevsik edici belge olarak kullanılması gerektiği ifade edilmiştir.

Yine aynı Kanun'un Gider Pusulası başlıklı 234. maddesinde ki, 'Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa;

Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir. Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur. Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir.'

hükmünden fatura vermek mecburiyetinde olmayanlar için gider pusulası düzenleneceği anlaşılmaktadır.

2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesinin üçüncü fıkrasına göre beş bin liraya kadar olan (2005 yılı için 41,29 YTL) harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığından, bu miktarı geçen harcamaların geçerli ve kanıtlayıcı bir belgeye dayanması gerekmektedir.

2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun 70. maddesinde,

'Bir siyasî partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzelkişiliği adına yapılır' ve aynı Kanun'un 75. maddesinde, 'Anayasa Mahkemesi denetimi sonunda, o siyasi partinin gelir ve giderlerinin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna veya kanuna uygun olmayan gelirler ile giderler dolayısıyla da bunların Hazineye gelir kaydedilmesine karar verir' ve 76 ncı maddesinde de, 'Belgelendirilmesi gerektiği halde belgelendirilmeyen parti giderleri miktarınca parti malvarlığı, Anayasa Mahkemesi kararıyla Hazineye irad kaydedilir' hükümleri yer almıştır.

1- Yenikan medya pazarlamaya sürekli olarak prodüksiyon bedeli olarak yapılan ödemelerin içeriğinin bildirilmesi, bu hizmetler karşılığında Partiye verdiği dokümanlar (cd,materyal, bilgi veya belge vb.) ile sözleşme örneğinin gönderilmesi istenmiştir.

Parti yetkilileri 'Yenikan Medya firması partimize prodüksiyon hizmeti vermektedir. Özellikle partinin yaptığı miting ve toplantıların Yerel ve Bölgesel Televizyonlara Canlı Yayın hizmetini vermektedir. Sözleşmesi ektedir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Faturaların düzenlenmiş olması nedeniyle söz konusu firmaya yapılan ödemelerin Hazineye irad kaydedilmemesi gerektiğine Haşim KILIÇ, Fulya KANTARCIOĞLU, Recep KÖMÜRCÜ, Alparslan ALTAN ve Engin YILDIRIM'ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA karar verilmiştir.

2- Parti adına olmayan, kişi adına kayıtlı telefonlara alınan kontör bedelleri Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti yetkilileri, 'Sözkonusu kazı konuş kartları seçim dönemleri ve mitinglerde parti için kendi telefonunu kullanan kişilere verilmiş ve parti için kullanılmıştır. Her kişiye yeni hat almak sabit giderleri fazla olduğundan pahalıya geleceği için hazır kart alınmıştır.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Kontör Alımları

Toplam 245,25.-YTL

Parti yetkilileri kimlere alındığına dair isim belirtmedikleri gibi, bu kontörlerin parti faaliyetleri için kullanıldığına dair kanıtlayıcı bilgi ve belge de sunmamışlardır. Bu nedenle Parti adına yapılmış bir gider olarak kabul edilmemiştir.

3- Bahşiş ödemeleri Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti sorumluları, 'Parti seyahatlerindeki yemek giderlerinde bahşiş ödemeleri tutanağa bağlanarak ödenmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Aşağıda belirtilen bahşiş ödemeleri bir hizmet karşılığı olmaksızın kişi ya da kuruluş elemanlarına verilmesi nedeniyle parti amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmesi mümkün görülmemiştir.

Bahşiş Ödemeleri

Toplam 2.079,57 YTL

4- Aşağıdaki tabloda belirtilen otobüs ve uçak biletlerinin kişiler adına veya isimsiz olarak düzenlendiği, bu giderlerinde parti bütçesinden ödendiği görülmüştür.

Parti sorumluları 'Söz konusu kişiler adına alınmış olan uçak, otobüs bileti ve konaklama bedeli faturaları Parti adına yapılmış harcamalardır. Fakat elde olmayan sebepler ile belgeler kişiler adına düzenlenmiştir. Otobüs veya uçak ile seyahat ederken veya otelde konaklar iken söz konusu uçak, otobüs ve otel firmaları; bu konudaki yasal bilgi eksikliğinden belgeleri, seyahati yapan veya konaklayan kişi adına düzenlemiştir. Genel Merkez tarafından alınan uçak, otobüs bileti veya otel rezervasyonlarında belgeler Genel Merkez adına düzenlenmiştir. Belgeyi alan kişiler de zaten parti yetkilisi olduklarını düşündüklerinden ve parti faaliyeti için orada bulunduklarından parti işi ile ilgili bir gider olduğu için belgeyi kabul etmişlerdir. Söz konusu firmalar belgeyi kişi adına düzenlerken Parti adına düzenlenmesi istendiğinde kişilerden imza sirküsü, yetki belgesi vs. istenmektedir. Bunun da imkan dahilinde olmadığı ortadadır. Söz konusu kişiler Parti adına herhangi bir etkinliğe ya da toplantıya katılacakları zaman bulundukları bölgeden Parti Genel Merkezine gelmekte dolayısıyla belgeler kendi adlarına düzenlenmektedir. 2007 yılı Kesin hesap incelemesinde de söz konusu işlemler mahkemenizce uygun görülmüştür.

Yapılan seyahatler parti adına yapılmış olup parti ile ilgili toplantılara ve etkinliklere katılmak amacıyla parti yöneticileri ve parti görevlileri adına belgeler düzenlenmiştir.'

şeklinde beyanda bulunmuşlardır.

Kimi otobüs ve tren biletlerinde isim olmamakla birlikte kimi otobüs biletlerinde isim bulunmaktadır. Seyahat giderlerine ilişkin yapılan görevlendirme olurları sunulmamış, genel ifadeler kullanılarak cevap verilmiştir. Seyahat harcamalarının parti adına yapıldığına ilişkin bilgi ve belge bulunmadığından dolayı parti adına yapılmayan seyahat ( otobüs, tren ve uçak biletlerinin) giderleri parti amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış bir harcama olarak kabul edilmemiştir.

Seyahat Giderlerine Ait Tablo

Toplam 10.480,75 YTL

5- Parti görevlilerinin vergi ile ilgili yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan gecikme zammı ile trafik ve para cezaları Parti bütçesinden ödenmiştir.

Parti yetkilileri, 'Toplantılara ve programlara yetişebilmek amacıyla zaman zaman hız sınırı aşılmıştır. Muhtasar ve MTV Gecikme zamları zamanında yatırılamamıştır. Fakat para vadede faiz geliri getirdiğinden ortada bir kamu zararı yoktur. THY Cezası ise toplantı saati değiştiğinden uçak bileti ertelenmiştir. Burada da herhangi bir kusur yoktur.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Gecikme Zammı ve Cezalara İlişkin Liste

Toplam 843,69 YTL

Siyasî partinin veya Hazine'nin zarara uğrayıp uğramadığı konusunda bir denetim yapılmadığı gibi, parti bütçesi ile hazine arasında doğrudan bir ilişki de bulunmamaktadır. Kaldı ki kanuna aykırı gelir ve giderlerin Hazine'ye gelir kaydedilmesi Hazine'nin zararını tazmin amacıyla değil ortaya çıkan hukuka aykırılığa bir yaptırım olması amacıyla düzenlenmiştir.

Parti yetkililerinin ödemelerin zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almaları gerekir. Parti görevlilerinin yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan gecikme zammı, bedeli ve cezalardan parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkanı bulunmamaktadır. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu açıktır.

6- Aşağıda gösterilen 1.145,36 YTL tutarındaki gider fatura aslı olmaksızın yapılmıştır.

Parti yetkilileri 'Fatura asılları yoktur.306,80 YTL tutarındaki İMM Organizasyon firması faturası firma tarafından aslı gibidir onaylı tasdik edilmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesinde beş milyon (2005 yılı için 41,29 YTL.) liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığı belirtildiğinden bu miktarı aşan harcamaların makbuz veya fatura gibi geçerli ve kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir. Bu nedenle fatura olmaksızın veya fatura fotokopisine dayanılarak kaydedilen giderin, Kanun'un öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

Fatura Olmadan Ödenen Giderlere Ait Tablo

Toplam 1.145,36 YTL

7- Murat Demir'in iş akdi işverenden izin almaksızın bir ay içinde üç iş günü işe devam etmemesi nedeniyle fesh edildiği halde 30.4.2005 tarih ve 120 yevmiye ile 3.836,91 YTL kıdem ve 1.782,01 YTL ihbar tazminatı ödenmiştir.

Parti yetkilileri 'Murat Demir'e İhbar ve Kıdem Tazminatı ödenmiştir. Her ne kadar 3 iş günü üst üste gelmeyen işçiyi tazminatsız işten çıkarma hakkı kanundan doğan bir hak olsa bile işveren dilediği takdirde kıdem tazminatını ödeyebilir. Ayrıca partimiz her platformda emeği savunan ve emekçinin yanında bir partidir. Bu nedenle söz konusu çalışanımıza kıdem tazminatı emeğinin karşılığı olarak ödenmiştir' şeklinde cevap vermişlerdir.

Murat Demir'in iş akdi işverenden izin almaksızın bir ay içinde üç iş günü işe devam etmemesi nedeniyle fesh olunmuştur.

4857 sayılı Kanunun Geçici 6 ncı maddesinde ' Kıdem tazminatı için bir kıdem tazminatı fonu kurulur. Kıdem tazminatı fonuna ilişkin Kanunun yürürlüğe gireceği tarihe kadar işçilerin kıdemleri için 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesi hükümlerine göre kıdem tazminatı hakları saklıdır.' hükmü yer almış,

Mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesine göre hizmet akdinin 17. maddenin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında işveren tarafından veya 16. maddenin I ve II numaralı bentlerinde gösterilen sebeplerle işçi tarafından veyahutta muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshi halinde kıdem tazminatı verileceği belirtilmiş,

4857 sayılı İş Kanunu'nun İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı başlıklı 25 nci maddesinde, Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, maddede yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebileceği,

Maddenin II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri alt bendinin g fıkrasında ise, İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi halinde işverenin haklı olarak fesh edebileceği ifade edilmiştir.

İhbar tazminatı, işveren veya işçinin haber vermeden iş akdini feshetmesi durumunda karşı tarafa ödeyeceği tazminattır. İşveren iş akdini haklı nedenle feshettiğine göre ihbar tazminatı ödenmesi İş Kanuna aykırıdır. İş Kanununda kıdem tazminatının ödenmesini gerektiren haller sayılmış olup, işverenin haklı nedenle feshi bunlar arasında sayılmamıştır.

Murat Demir'in iş akdi ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan bir ayda üç iş günü işine devam etmemesi nedeniyle feshedilmiştir. Dolayısıyla ihbar ve kıdem tazminatı ödenmesi gerektiren bir durum oluşmamıştır. Partinin iş akdi fesih yazısı ve İş Kanunu'na göre bu kişiye ihbar ve kıdem tazminatı ödenmemelidir. Bu nedenle 5.618,92YTL.nin Hazine'ye irad kaydedilmesine karar verilmiştir.

8- Aşağıdaki tabloda gösterilen icra ödemelerinde ki ana para, faiz ve diğer masrafları belirtilmeyenin ana para, faiz ve diğer masraflarının belirtilmesi, bu ödemelere esas belgelerin gönderilmesi ile faiz ve diğer masrafların parti bütçesinden karşılanma nedeni sorulmuştur.

Parti sorumluları, 'Söz konusu dönemde Türkiye'nin her yerinde borçların yapılandırılması açısından bir çok icra dairesine ödemelerde bulunulmuştur. Gecikme cezaları ve sair masraflar borcun geç ödenmesinden kaynaklanmaktadır. Fakat para o esnada bankada faiz getirisi sağladığından ortada hazine zararı söz konusu değildir.' Şeklinde cevap vermişlerdir.

Parti yetkililerinin ödemelerin zamanında yapılması için gerekli tedbirleri almaları gerekir. Aksi halde bu tedbirlerin alınmaması sonucu oluşacak faiz ve diğer masraflar parti bütçesinden ödenecektir ki bunu kabul etmek mümkün değildir.

Parti görevlilerinin yükümlülüklerini zamanında yapmamaları sonucu oluşan faiz ve diğer masraflardan parti tüzel kişiliğini sorumlu tutma imkanı bulunmamaktadır. Bu ödemelerin kişisel sorumluluk kapsamında olduğu açıktır.

İCRA ÖDEMELERİ

Toplam 1.224,09.-

9- Toplu tiyatro ve konser bileti alınmış ve bedeli Parti bütçesinden karşılanmıştır.

Parti sorumluları, 'Parti örgütlenme çalışmaları doğrultusunda parti üyeleri ile sosyalleşmenin sağlanması amacıyla toplu tiyatro biletleri alınarak örgüt ile beraber bu gösterilere gidilmiştir.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Alınan toplu tiyatro ve konser bilet bedelleri parti tarafından karşılanacak yönetim gideri olmadığı gibi, partinin amaçlarına uygun ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak da kabulü mümkün değildir

5.300.-YTL

10- Ahmet Tan adına düzenlenen 235 241 037 5242 numaralı ve 238.- YTL.lik elektronik uçak biletinin fotokopisi 31.03.2005 tarih ve 81 numaralı yevmiye ile, aslı 31.03.2005 tarih ve 84 numaralı yevmiye ile ödenmiştir. Aynı uçak bilet bedelinin iki defa ödenmesi suretiyle mükerrer ödeme yapılmıştır.

Parti yetkilileri sehven mükerrer ödeme yapıldığını beyan etmişlerdir.

Mükerrer ödenen 238.- YTL.nin Hazine'ye irad kaydedilmesine karar verilmiştir.

11- Taksi ücreti veya taşıma ücreti karşılığı belge olmadan tutanağa istinaden ödeme yapılma nedeni ile aynı plakalı araçlara ödenen ücretlerin mükerrer olup olmadığı sorulmuş,

Parti yetkilileri, 'Örgüte malzeme (bayrak, afiş, eşantiyon vs.) gönderilmesi gerektiği durumlarda hem ağırlık hem de uzaklıktan ötürü kargo ücreti daha pahalı olduğundan malzemeler otobüsle gönderilmiştir. Otobüs firmasından belge alınması mümkün olmadığından yapılan her ödeme tutanağa bağlanmıştır. Mükerrer ödeme olduğunu düşünmemekteyiz. Sadece gönderilecek malzeme çok yer kapladığından daha fazla bedel ödenmiştir. Bu konuda Siyasi Partiler Kanunu'nun 70. maddesine göre belge alınamayan durumlarda harcama yapılabilecek meblağ sınırına göre tutanak düzenlemesi yoluna gidilmiştir. Takdir edilmelidir ki kargo ücretleri otobüs ücretlerine göre daha pahalı bir mekanizmadır. Burada yasaya aykırı bir işlem yapılmadığını düşünmekteyiz.' şeklinde cevap vermişlerdir.

Tabloda görüleceği fatura, serbest meslek makbuzu veya gider pusulası düzenlemeden A4 kağıdına yazılmış tutanağa istinaden ödeme yapılmıştır. Tutanaklar belge sınırının altında kalınması amacıyla bölünerek yazılmıştır. Aynı gün aynı arabayla ilgili farklı tutarlarda tutanak düzenlenmesi ve tutanağı sadece DSP görevlilerin Cuma Şengül ve Nilüfer Gökçe'nin imzalaması bunun göstergesidir. Parayı alan kişinin tutanakta imzası bulunmamaktadır. Paraların kime ödendiği belli değildir.

Siyasi partiler tarafından yapılan ödemelerde Vergi Usul Kanununda sayılan belgelerin varlığı aranmaktadır. Alınan hizmet bedeli karşılığı fatura, serbest meslek makbuzu veya gider pusulası düzenlemesi gerekmektedir.

2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesinde beş milyon (2005 yılı için 41,29 YTL) liraya kadar olan harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu olmadığı belirtildiğinden bu miktarı aşan harcamaların fatura, serbest meslek makbuzu veya gider pusulası gibi geçerli ve kanıtlayıcı belgeye dayanması gerekmektedir. Bu nedenle geçerli belge olmadan yapılan 644.- YTL giderin, Yasa'nın öngördüğü anlamda belgeye dayandırılmış olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

TUTANAK

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti il örgütlerinin 2005 yılı giderleri 7.022.095,19 YTL olarak gösterilmiştir.

Bunun 80.696,54 YTL.si personel giderleri, 3.929.754,14 YTL.si yönetim giderleri, 142.863 YTL.si yardımlar, 197.737,11 YTL.si demirbaş alımı, 2.657.004,27 YTL.si seçim propaganda ve tanıtım giderleri, 14.040,13 YTL.si 2004 yılından devreden borçlardan oluşmaktadır.

Parti il örgütlerinin 2006 yılına devreden nakit mevcudu 628.783,30 YTL.dir.

Parti il örgütlerinin 2005 yılı kesinhesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Mallarının İncelenmesi

Parti'nin 2005 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede , 2005 yılı içinde edindiği 820.406,03 YTL tutarındaki taşınır malın Kanun'a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Demokratik Sol Parti'nin 2005 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda,

1- 7.5.2010 günlü, 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca, 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile ilgili gerekli düzenlemeler yapılmadan, Mahkeme'nin çalışıp çalışamayacağına ilişkin ön meselenin incelenmesi sonucunda; Mahkeme'nin çalışmasına bir engel bulunmadığına, Fulya KANTARCIOĞLU, Mehmet ERTEN, Fettah OTO, Zehra Ayla PERKTAŞ ile Celal Mümtaz AKINCI'nın, gerekçesi 2010/68 esas sayılı dosyada belirtilen karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

2- Parti'nin 2005 yılı kesinhesabında gösterilen 106.295.569,83 YTL gelir, 213.253,51 YTL borç, 17.038.282,73 YTL gider, 172.297,93 YTL alacak ile 89.298.242,68 YTL kasa ve banka mevcudu devrinin Hazine'ye irad kaydedilenler dışında kalan bölümünün eldeki bilgi ve belgelere göre doğru, denk ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna OYBİRLİĞİYLE,

3- 2820 sayılı Yasa'nın 70. maddesine aykırı olarak partinin amaçlarına uygun olmayan ve parti tüzel kişiliği adına yapılmış harcama olarak kabulü mümkün görülmeyen 27.819,63 YTL karşılığı Parti malvarlığının, 2820 sayılı Yasa'nın 75. maddesi uyarınca Hazine'ye gelir kaydedilmesine OYBİRLİĞİYLE,

4- Yenikan Medya Pazarlamaya yapılan toplam 122.242,1 YTL tutarındaki Parti mal varlığının Hazine'ye irad kaydedilmemesine, Haşim KILIÇ, Fulya KANTARCIOĞLU, Recep KÖMÜRCÜ, Alparslan ALTAN ve Engin YILDIRIM'ın karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

22.12.2010 gününde karar verildi.

KARŞIOY GEREKÇESİ

Demokratik Sol Partisi'nin 2005 yılı kesin hesabının incelenmesinden Genel Merkez giderleri arasında gösterilen Yenikan Medya Pazarlama'ya sürekli olarak Prodüksiyon hizmeti karşılığı ödenen toplam 122.242,1 YTL. harcamaya ait söz konusu hizmetlerin içeriğinin belirlenebilmesine yarayacak bilgi, belge ve dokümanlar Partiden istenmiş, ancak gönderilmemiştir.

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun; 70. maddesinin ilk fıkrasında, 'Siyasi partilerin giderleri amaçlarına aykırı olamaz' ikinci fıkrasında 'Bir siyasi partinin bütün giderleri, o siyasi parti tüzel kişiliği adına yapılır.', üçüncü fıkrasında, 'Beş milyon liraya kadar harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilmesi zorunlu değildir' 75. maddesinin ilk fıkrasında, 'Anayasa Mahkemesi kesin hesaplara ait bilgilerin belgelendirilmesini siyasi partilerden her zaman isteyebilir.' dördüncü fıkrasında, 'Anayasa Mahkemesi denetimi sonunda, o siyasi partinin gelir ve giderlerinin doğruluğuna ve kanuna uygunluğuna veya kanuna uygun olmayan gelirler ile giderler dolayısıyla da bunların hazineye gelir kaydedilmesine karar verir' denilmektedir. Siyasi Partiler Kanunu'nun bu kurallarına göre siyasi partilerin, beş bin lirayı aşan giderlerinin, makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsik edilip edilmediğinin ve giderlerinin amaçlarına aykırı olup, olmadığının denetlenmesi, belirtilen hususlarda aykırılık saptanması halinde, söz konusu giderlerin hazineye gelir kaydedilmesi gerekmektedir.

Parti'nin genel merkez giderleri arasında gösterilen Yenikan Medya Pazarlama'nın verdiği hizmetlere ilişkin fatura karşılığı yapılan harcamaların, Parti'nin amacına uygunluğunun denetlenebilmesi için Parti'den istenen bilgi, belge ve dokümanlar gönderilmediğinden, bu harcamaların, Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olarak yapıldığının kabulüne olanak bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle Parti'nin amacına uygun olarak yapıldığı saptanamayan Yenikan Medya Pazarlama'nın verdiği hizmetlere ilişkin toplam 122.242,1 YTL. karşılığı Parti mal varlığının, 2820 sayılı Yasa'nın 75. maddesi uyarınca, Hazine'ye gelir kaydedilmesi gerektiği düşüncesiyle bu konuya ilişkin çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.