ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2004/18 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2007/7

Karar Günü:27.2.2007

R.G. Tarih-Sayı:16.11.2007-26702

I- MALI DENETİMİN KONUSU

Demokratik Sol Parti'nin 2003 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II-İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Haşim KILIÇ, Sacit ADALI, Fulya KANTARCIOĞLU, Tülay TUĞCU, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, Mustafa YILDIRIM, Cafer ŞAT, A.Necmi ÖZLER, Ali GÜZEL ve Serdar ÖZGÜLDÜR'ün

katılımıyla 5.4.2005 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında;

Demokratik Sol Parti'nin 2003 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda; "Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle" karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 2002 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlannı içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Demokratik Sol Parti'nin Genel Merkezi ile il örgütlerinin 2003 yılı gelirlerinin 90.381.403.327.725.-TL, giderlerinin 9.416.148.300.448.-TL ve 2004 yılma devreden nakit mevcudunun 80.965.255.027.277.-TL olduğu, gelir toplamı ile gider ve nakit devir rakamlarının toplamının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi gelirleri 85.200.539.901.653.- TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 46.000.000.- lirası parti bayrağı ve rozet satışlarından sağlanan gelirler, 26.388.904.431.655.- lirası mevduat faiz gelirleri, 18.523.944.252.- lirası sair gelirler, 16.340.000.000.- lirası 2002 yılında yapılan havalelerden iadeler, 109.474.672.714.- lirası 2004 yılına devreden borçlar ve 58.667.250.853.032.- lirası ise 2002 yılından devreden nakit mevcudundan oluşmaktadır.

Genel Merkezin defter kayıtlan ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna vanlmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin il örgütleri gelirleri 5.180.863.426.072.- TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 58.141.669.047.- lirası üye aidatlan, 1.049.091.000.- lirası parti bayrağı ve rozet satışlanndan sağlanan gelirler, 188.000.000.- lirası yayın satış gelirleri, 22.573.677.375.- lirası partice tertiplenen dayanışma gecesi ve konser faaliyetlerinden sağlanan gelirler, 201.822.051.746.- lirası bağış gelirleri, 2.635.807.812.515.- lirası Genel Merkez'den alman yardımlar, 255.313.929.105.- lirası banka faiz gelirleri, 230.249.092.772.- lirası 2004 yılma devreden borçlar ve 1.775.718.102.512.- lirası ise 2002 yılından devreden nakit mevcudundan oluşmaktadır.

II örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna vanlmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi giderleri 5.240.325.287.620.-TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 347.696.468.464.- lirası personel giderleri, 1.153.396.212.547.- lirası yönetim giderleri, 2.635.807.812.515.- lirası il Örgütlerine yapılan yardımlar, 311.969.758.162.- lirası demirbaş alım giderleri, 549.426.481.363.- lirası seçim, tanıtım ve propaganda giderleri, 30.125.294.569.- lirası 2002 yılından devredip ödenen cari borçlar, 209.403.260.000.- lirası 2003 yılında verilen iş avanslan ve 2.500.000.000.- lirası ise sair giderlerden (milletvekili adaylık iadesi) oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi'nin 2004 yılma devreden nakit mevcudu

79. 960.214.614.033.-liradır.

Genel Merkezin defter kayıtlan ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, aşağıda belirtilenler dışındaki giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun 70. maddesinde "Bir siyasî partinin bütün giderleri, o siyasî parti tüzelkişiliği adına yapılır." denilmektedir.

Aşağıda tarihi ve numarası belirtilen mahsup fişleri ile muhtelif şahıslar adına düzenlenmiş faturalarla yapılan konaklama giderleri karşılığında parti adına 594.400.000.-lira ödemede bulunulduğu görülmüştür.

2820 sayılı Yasa'nm 70. maddesine aykırı olarak kişi adına düzenlenmiş belgelerle yapılan 594.400.000.- liralık konaklama gideri karşılığı malvarlığının aynı Yasa'nm 75. ve 76. maddeleri uyannca Hazine'ye irad kaydedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti il örgütlerinin giderleri 4.175.823.012.828.-TL olarak gösterilmiştir.

Bunun 91.068.533.157.- lirası personel giderleri, 2.851.814.817.320.- lirası yönetim giderleri, 67.931.610.023.- lirası yardımlar, 157.921.556.599.- lirası demirbaş alım giderleri, 938.272.008.251.- lirası seçim, tanıtım ve propaganda giderleri, 68.014.487.478.-lirası 2002 yılından devreden borç ödemeleri ve 800.000.000.- lirası 2003 yılı genel merkez havale iadelerinden oluşmaktadır.

Parti'nin il örgütlerinin 2003 yılı gelirleri ve giderleri arasındaki 1.005.040.413.244.- liralık fark nakit mevcudu olarak 2004 yılma devretmiştir.

İl Örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Malları

Demokratik Sol Parti'nin 2003 yılı defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede,

Parti'nin 2003 yılında 2820 sayılı Yasa'nm 74. maddesi uyarınca değeri yüz milyon lirayı aşan 402.601.032.287.- lira değerinde 125 adet demirbaş eşya niteliğinde taşınır mal ediniminin olduğu, herhangi bir taşınmaz mal ediniminin ise olmadığı anlaşılmaktadır.

Parti tarafından 2003 yılında edinilen demirbaş eşya niteliğindeki değerleri toplamı 402.601.032.287.- lira olan 125 adet taşınır malların 276.834.346.762.- lira tutarındaki 29 adedi Genel Merkez tarafından, 125.766.685.525.- lira tutarındaki 96 adedi ise il örgütlerince edinilmiştir.

Parti Genel Merkezi'nce elde edilen 29 adet ve 276.834.346.762.- lira değerindeki taşınır malların 234.646.680.585.- lira değerindeki 6 adedi taşıt aracı, 42.187.666.177.- lira değerindeki 23 adedi ise muhtelif büro malzemeleri olup tamamı satınalma suretiyle edinilmiştir.

İl örgütlerince elde edilen 125.766.685.525.- lira değerindeki 96 adet taşınır mallar ise bilgisayar ve bilgisayar yedek parçalan ile muhtelif büro malzemeleri olup tamamı satınalma suretiyle edinilmiştir.

Demokratik Sol Parti'nin 2003 yılı kesinhesabınm ve eklerinin incelenmesinde, Parti'nin Genel Merkez ve il örgütlerinin ihtiyacı için ve tamamı satınalma yoluyla elde edilen toplam 402.601.032.287.- lira tutarındaki 125 adet demirbaş eşya niteliğindeki taşınır malların ve taşıt araçlarının 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna vanlmıştır.

IV- SONUÇ

Demokratik Sol Parti'nin 2003 yılı kesinhesabınm incelemesi sonucunda;

1- Parti'nin 2003 yılı kesinhesabında gösterilen 90.381,403.327.725.- lira gelir ve9.415.553.900.448.- lira gideri ile 80.965.255.027.277.- lira nakit devrinin eldeki bilgi vebelgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olduğuna,

2- 2820 sayılı Yasa'nm 70. maddesine aykırı olarak, kişi adına düzenlenmişbelgelerle yapılan 594.400.000.- lira gider karşılığı malvarlığının, aynı Yasa'nm 75. ve 76.maddeleri uyarınca Hazine'ye gelir kaydedilmesine,

27.2.2007 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.