ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2000/13 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2003/19

Karar Günü:22.10.2003

R.G. Tarih-Sayı:16.11.2003-25291

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokratik Sol Parti'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Mustafa BUMİN, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Fulya KANTARCIOĞLU, Mahir Can ILICAK, Rüştü SÖNMEZ, Ertuğrul ERSOY, Tülay TUĞCU ve Ahmet AKYALÇIN'ın katılmalarıyla 4.1.2001 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında;

Demokratik Sol Parti'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda 'Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine; oybirliğiyle' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1999 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Parti'nin Genel Merkezi ile 80 il örgütünün 1999 yılı gelirlerinin 11.195.198.152.898.-lira, giderlerinin 6.623.198.331.296.-lira, borçlarının 139.442.159.367.- lira ve 2000 yılına nakit devrinin 4.711.441.980.969.-lira, gelir ve borç rakamlarının toplamı ile gider ve nakit devir rakamlarının toplamının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin gelirleri 8.324.227.800.179.-lira olarak gösterilmiştir.

Bunun 2.943.936.000.000.-lirası Hazine yardımı, 30.322.258.000.-lirası Parti bayrağı, flaması, rozet ve yayın satış gelirleri, 603.740.141.310.-lirası milletvekili aidatları, 1.436.760.554.194.-lirası geçen yıldan devreden nakit, 3.309.468.846.675.-lirası banka faizleri ve sair gelirlerdir.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'nın 61-69. maddelerine uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Partinin il örgütlerinin gelirleri 3.010.412.512.086.-lira olarak gösterilmiştir.

Bunun 48.812.826.303.-lirası parti üyelerinin aidatları, 75.691.806.700.-lirası genel seçim adaylık aidatı, 12.462.035.935.-lirası parti bayrağı flaması, rozet ve yayın satış gelirleri, 33.944.439.000.-lirası partice tertiplenen gece ve konser gelirleri, 258.010.476.616.-lirası bağışlar, 11.001.773.028.-lirası geçen yıldan devreden nakit, 2.268.792.070.000.-lirası genel merkez yardımı, 162.254.925.137.-lirası banka faizleri ve sair gelirler, 139.442.159.367.-lirası devreden borçlardır.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek, 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin giderleri 3.896.698.794.785.-lira olarak gösterilmiştir.

Bunun 100.355.947.750.-lirası personel, 252.027.803.525.-lirası yönetim giderleri, 2.268.792.070.000.- lirası il örgütlerine yardımlar, 23.108.400.000.-lirası demirbaş alımları, 1.252.414.573.510.- lirası seçim, tanıtım ve propaganda giderleridir.

Parti Genel Merkezi'nce 4.427.529.005.394.- lira nakit mevcudu olarak 2000 yılına devredilmiştir.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin ve borçların 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Partinin il örgütlerinin giderleri 2.726.499.536.511.-lira olarak gösterilmiştir.

Bunun 122.533.100.006.-lirası personel, 586.536.819.482.-lirası yönetim giderleri, 76.623.052.938.- lirası yardımlar, 104.399.161.276.- lirası demirbaş alımları, 1.836.407.402.809.- lirası seçim, tanıtım ve propaganda giderleridir.

Parti il örgütlerince 283.912.975.575.-lira nakit mevcudu olarak 2000 yılına devredilmiştir.

İl örgütlerinin borçları 139.442.159.367.-liradır. Bunun tamamı satın alınan ancak henüz karşılığı ödenmeyen mal bedellerinden oluşmaktadır.

İl örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin ve borçların Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek, 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Malları

Parti'nin kesinhesabı ve ekleri üzerinde yapılan incelemede, 1999 yılında taşınmaz ediniminin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Parti 1999 yılında 2820 sayılı Yasa'nın 74. maddesi uyarınca her birinin değeri yüz milyon lirayı aşan 93.017.705.807.-lira tutarında taşınır mal edinmiştir.

Bunun 23.088.535.000.-liralık kısmı Parti Genel Merkezi'nce satın alma yoluyla, 69.929.170.807.- liralık kısmı il örgütlerince satın alma yoluyla elde edilmiştir.

Parti'nin kesinhesabı ve ekleri üzerinde yapılan incelemede, satın alma ve bağış yoluyla elde edilen değerlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Demokratik Sol Parti'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 11.334.640.312.265.- lira gelirin, 6.623.198.331.296.- lira giderin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 22.10.2003 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.