ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2000/9 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2002/15

Karar Günü:17.12.2002

R.G. Tarih-Sayı:25.03.2003-25059

I- MALÎ DENETİMİN KONUSU

Demokrat Türkiye Partisi'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Mustafa BUMİN, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Fulya KANTARCIOĞLU, Mahir Can ILICAK, Rüştü SÖNMEZ, Ertuğrul ERSOY, Tülay TUĞCU, ve Ahmet AKYALÇIN'ın katılmalarıyla 4.1.2001 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında, Demokrat Türkiye Partisi'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda 'Dosyadaki eksiklikler giderildiğinden işin esasının incelenmesine, oybirliğiyle' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1999 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Demokrat Türkiye Partisi'nin 1999 yılı gelirlerinin 3.067.028.600.371.- lira, giderlerinin 2.693.098.853.333.- lira, borçları 10.275.874.696.- lira, ve 2000 yılına nakit devrinin 384.205.621.734.- lira, olduğu, gelir ile borç rakamlarının toplamı ile gider ve nakit devir rakamlarının toplamının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 1999 yılı gelirleri 2.094.527.371.961.- lira olarak gösterilmiştir. Bu tutarın 1.644.904.131.000.- lirası Hazine yardımından, 6.375.000.000.- lirası aday adaylığı ödentilerinden, 443.248.240.961.- lirası banka faiz ve repo gelirlerinden elde edilmiştir. Genel Merkez'in 1998 yılından devreden nakit mevcudu 250.704.571.- liradır.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'nın 61-69. madde hükümlerine uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Partinin il örgütlerinin 1999 yılı gelirleri 960.294.572.062.- lira olarak gösterilmiştir. Kesinhesap verilerine göre, bu gelirin 2.165.097.155.- lirası giriş ve üyelik aidatlarından, 14.250.000.000.- lirası satış gelirlerinden, 15.048.480.000.- lirası faaliyet gelirlerinden, 30.625.024.977.- lirası bağışlardan, 15.564.709.777.- lirası faiz gelirlerinden, 878.663.619.178.- lirası genel merkez yardımlarından ve 3.977.640.975.- lirası da sair gelirlerden elde edilmiştir. İl ve ilçe örgütlerinin 1998 yılından devredilen nakit mevcudu ise 11.955.951.777.- liradır.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin, Genel İdare Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek, 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B-Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1999 yılı giderleri 1.738.184.154.145.- lira olarak gösterilmiştir. Bu tutarın 38.097.234.044.- lirası personel giderleri, 28.212.825.000.- lirası kira giderleri, 86.676.830.226.- lirası haberleşme giderleri, 40.890.251.553.- lirası basılı kağıt ve kırtasiye giderleri, 2.706.200.000.- lirası ısıtma giderleri, 2.559.608.000.- lirası aydınlatma giderleri, 1.541.944.000.-lirası su giderleri, 19.529.127.080.- lirası temsil ağırlama giderleri, 878.663.619.178.- lirası teşkilatlara yardım giderleri, 11.691.558.600 lirası seyahat giderleri, 1.030.135.000.- lirası taşıt alım vergisi giderleri, 401.128.187.371.- lirası propaganda giderleri, 34.267.804.501.- lirası taşıma vasıtaları giderleri, 7.617.600.000.-lirası basın yayın giderleri, 14.900.755.688.- lirası vergi giderleri, 584.044.000.- lirası mahkeme giderleri, 18.104.443.649.- lirası sosyal güvenlik kuruluşları prim giderleri, 7.613.666.067.- lirası sair giderler, 11.229.793.325.- lirası bakım ve onarım giderleri, 9.851.412.383.- lirası kargo giderleri, 5.999.962.280.- lirası konaklama giderleri, 3.601.816.897.- lirası gecikme zammı ve idari para cezaları, 368.498.659.- lirası banka giderleri, 9.407.017.850.- lirası demirbaş alımları, 17.200.225.000.- lirası taşıt alımları, 56.072.523.229.- lirası 1998 yılına ait borç ödemeleri , 28.637.070.565.- lirası verilen sipariş avansları için harcanmıştır.

Parti Genel Merkezinin borçları 5.308.180.250.- liradır. Bu tutarın tümü satın alınan ancak henüz karşılığı ödenmeyen mal ve hizmet bedellerinden oluşmaktadır.

Parti Genel Merkezi 2000 yılına 361.902.102.637.- lira nakit devretmiştir.

Genel Merkezin defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin ve borçların 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak gerçekleştirildiği sonucuna varılmıştır.

2- İl ve İlçe Örgütleri Giderleri

Partinin il örgütlerinin 1999 yılı giderleri 954.914.699.188.- lira olarak gösterilmiştir. Bu tutarın 49.784.815.720.- lirası personel giderleri, 110.770.436.220.- lirası kira giderleri, 38.672.452.522.- lirası haberleşme giderleri, 32.325.736.907.- lirası basılı kağıt ve kırtasiye giderleri, 12.950.791.699.- lirası ısıtma giderleri, 7.611.237.911.- lirası aydınlatma giderleri, 6.496.795.172.-lirası su ve temizlik giderleri, 80.843.485.360.- lirası temsil ağırlama giderleri, 192.824.283.875.- lirası teşkilatlara yardım giderleri, 20.135.982.000.- lirası seyahat giderleri, 149.960.850.- lirası motorlu taşıt vergisi giderleri, 166.414.556.648.- lirası propaganda giderleri, 101.987.978.896.- lirası taşıma vasıtaları giderleri, 38.242.205.920.-lirası basın yayın giderleri, 4.284.511.958.- lirası vergi giderleri, 226.231.000.- lirası mahkeme giderleri, 1.304.411.220.- lirası sosyal güvenlik kuruluşları prim giderleri, 42.872.390.382.- lirası sair giderler, 7.947.877.211.- lirası bakım ve onarım giderleri, 3.080.699.780.- lirası kargo giderleri, 18.038.837.349.- lirası konaklama giderleri, 1.384.422.752.- lirası gecikme zammı ve idari para cezaları, 607.550.000.- lirası banka giderleri, 7.302.443.000.- lirası demirbaş alımları, 2.085.055.789.- lirası örgütlenme giderleri, 3.684.134.297.- lirası 1998 yılına ait borç ödemeleri , için harcanmıştır.

Parti il örgütleri2000 yılına nakit devri 22.303.519.097.- lira olarak gösterilmiştir.

İl ve ilçe örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin Genel Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek, 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

C- Parti Malları

Demokrat Türkiye Partisi kesinhesap verilerine göre, 1999 yılında satın alma yolu ile KDV dahil 16.709.460.850.- lira değerinde demirbaş ve 17.200.225.000.- lira değerinde iki taşıt aracı edinmiştir. Partinin 1999 yılında edinmiş olduğu taşınmazı ile değeri yüz milyon lirayı aşan menkul kıymetleri ve hakları bulunmamaktadır.

IV-SONUÇ

Demokrat Türkiye Partisi'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 3.067.028.600.371.- lira gelir ile 2.693.098.853.333.- lira giderin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 17.12.2002 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.