ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:2000/14 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2002/13

Karar Günü:17.9.2002

R.G. Tarih-Sayı:16.10.2002-24908

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokrat Parti'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Mustafa BUMİN, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Fulya KANTARCIOĞLU, Rüştü SÖNMEZ, Ertuğrul ERSOY, Tülay TUĞCU, Ahmet KAYALÇIN ve Enis TUNGA'nın katılmalarıyla 30.10.2001 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında; 'Demokrat Parti'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda; dosyadaki eksiklikler giderildiğinden işin esasının incelenmesine, oybirliğiyle' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1999 yılı kesinhesap çizelgeleri ile muhasebe defterleri, gelir ve gider belgeleri üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddî öğelerini oluşturan kesinhesap defter ve belgelerde Demokrat Parti'nin 1999 yılı gelirler toplamının 77.674.422.821.- lira, giderler toplamının 77.662.876.251.- lira olarak gösterildiği, gelir fazlası 11.546.570.- liranın gelecek yıla devredildiği, gelir ile gider ve devir rakamlarının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 1999 yılı içindeki gelirleri 50.488.461.602.- TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 29.735.000.000.- lirası bağışlar ve milletvekili aidatları, 16.151.190.000.- lirası bayrak, flama, rozet, yayın ve kimlik satış gelirleri, 2.485.905.043.- lirası öz kaynaklar, 1.751.224.040.- lirası ertesi yıla devreden borçlar (S.S.K, vergi), 357.028.354.- lirası önceki yıldan devreden nakit (Kasa+Banka) mevcudu, 8.114.165.- lirası ise önceki yıldan devreden gelir fazlasıdır.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede; gelirlerin 2820 sayılı Yasa'ya uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl ve İlçe Örgütleri Gelirleri

Demokrat Parti'nin 41 il örgütü bulunmaktadır.

Örgütlerce sağlanan gelirler 27.185.961.219.- TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 25.519.103.641.- lirası bağış, 441.000.000.- lirası giriş ve üyelik aidatları, 10.000.000.- lirası adaylık aidatları, 50.000.000.- lirası balo, eğlence gelirleri, 1.165.857.578.- lirası ise önceki yıldan devreden nakit (Kasa+Banka) mevcududur.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümü üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin birleşik kesinhesaba doğru ve denk olarak geçirildiği ve Parti Genel İdare Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı anlaşıldığından, bunların 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1999 yılı içindeki giderleri 50.482.127.782.- TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 38.066.970.558.- lirası büro giderleri, 8.000.636.364.- lirası personel giderleri, 1.380.000.000.- lirası bayrak, flama, rozet, yayın ve kimlik giderleri, 153.945.000.- lirası otobüs akaryakıt ve bakım giderleri, 102.000.000.- lirası iş ve seyahat avansları ve teminatlar, 2.773.815.860.- lirası bina, taşıt ve demirbaş giderleri, 4.760.000.- lirası ise sair giderlerdir.

Parti Genel Merkezi'nin geliri ile gideri arasındaki 6.333.820.- TL. farkın nakit (Kasa+Banka) mevcudu olarak 2000 yılına devredildiği görülmüştür.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede; parti Genel Merkezi 1999 yılı giderlerinin, 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

2- İl ve İlçe Örgütleri Giderleri

Parti'nin örgütlendiği 41 ilin giderleri 27.180.748.469.- TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 13.722.108.399.- lirası büro genel giderleri, 3.060.000.000.- lirası personel giderleri, 2.146.750.000.- lirası seyahat giderleri, 42.645.000.- lirası bayrak, flama, rozet, yayın ve kimlik giderleri, 6.000.000.- lirası balo ve eğlence giderleri, 8.203.245.070.- lirası seçim ve kongre giderleridir.

Örgütlerin gelirleri ile giderleri arasındaki 5.212.750.- TL. farkın, nakit (Kasa+Banka) mevcudu olarak 2000 yılına devredildiği görülmüştür.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gider bölümü üzerinde yapılan incelemede, giderlerin birleşik kesinhesaba doğru ve denk olarak geçirildiği ve Parti Genel İdare Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Demokrat Parti'nin 1999 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 77.674.422.821.- lira geliri ile 77.662.876.251.- lira giderinin eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 17.9.2002 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.