ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1999/12 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:2000/7

Karar Günü:12.9.2000

R.G. Tarih-Sayı:13.10.2000-24199

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Anavatan Partisi Genel Merkezi ile ilçe örgütlerini de kapsayan 80 il örgütünün 1998 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Fulya KANTARCIOĞLU, Aysel PEKİNER, Mahir Can ILICAK, Rüştü SÖNMEZ, Ertuğrul ERSOY ve Tülay TUĞCU'nun katılmalarıyla 15.2.2000 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında; 'Anavatan Partisi'nin 1998 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda; dosyada eksiklik giderildiğinden işin esasının incelenmesine, oybirliğiyle' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1998 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddî öğelerini oluşturan kesinhesap defter ve belgelerde Anavatan Partisi'nin 1998 yılı gelir ve giderleri birbirine denk biçimde; Genel Merkez'in gelir ve giderleri 2.212.056.688.803.- lira, 80 il örgütünün gelir ve giderleri 819.344.559.050.- lira olmak üzere toplam 3.031.401.247.853.- lira gösterilmiştir.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 1998 yılı içindeki gelirleri 2.212.056.688.803.- lira gösterilmiştir

1.

Bunun, 1.032.959.999.000.- lirasının Hazine yardımından, 894.642.165.070.- lirasının Parti malvarlığı gelirlerinden, 16.590.000.000.- lirasının milletvekili aidatlarından, 219.169.364.864.- lirasının geçen yılın gelir fazlasından, 48.695.159.869.- lirasının da borçlar (ihtiyaç karşılığı krediler) ile yasal kesintilerden sağlandığı anlaşılmıştır.

Genel Merkez'in muhasebe defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin ilçe örgütlerini de kapsayan 80 il örgütünce sağlanan gelirler toplamı 819.344.559.050.- lira gösterilmiştir.

Bunun, 42.721.005.577.- lirasının Parti'ye giriş ve üyelik aidatlarından, 5.846.534.203.- lirasının milletvekilliği aidatları ve özel aidatlardan, 368.884.329.769.- lirasının bağışlardan, 21.922.720.488.- lirasının Parti malvarlığı gelirlerinden, 201.770.605.000.- lirasının Genel Merkez yardımından, 10.996.074.241.- lirasının il örgütlerinden ilçelere, ilçelerden il örgütlerine gönderilen paralardan, 20.146.640.111.- lirasının geçen yılın gelir fazlasından, 62.207.359.099.- lirasının ihtiyaç karşılığı krediler ile yasal kesintilerden, 84.849.290.562.- lirasının da Parti'nin diğer faaliyetlerinden sağlandığı anlaşılmıştır.

İl örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun 61. maddesinde belirtilen kaynaklardan sağlandığı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların Kanun'a uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1998 yılı içindeki giderleri, 2.058.815.996.022.- lira gösterilmiştir.

Bunun, 368.494.425.977.- lirasını personel ve büro genel giderlerinin, 489.661.918.152.- lirasını seyahat, bayrak, flama, rozet, balo ve yayın giderlerinin, 411.091.704.245.- lirasını seçim ve sair faaliyetler için yapılan giderlerin, 377.226.799.112.- lirasını taşınır ve taşınmaz malların alım giderlerinin, 201.770.605.000.- lirasını Genel Merkez'den il örgütlerine yapılan yardımların, 210.570.543.536.- lirasını da iş ve seyahat avanslarının oluşturduğu anlaşılmıştır.

Parti Genel Merkezi'nin geliri ile gideri arasındaki 153.240.692.781.- lira farkın nakit mevcudu olarak 1999 yılına devir edildiği görülmüştür.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin, 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olarak yapıldığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti'nin 80 il örgütünün bağlı ilçeleri de kapsayan giderleri toplamı 791.415.126.438.- lira gösterilmiştir.

Bunun, 408.467.237.827.- lirasını personel ve büro genel giderlerinin, 86.020.556.762.- lirasını seyahat, bayrak, flama, rozet, balo ve yayın giderlerinin, 178.477.150.218.- lirasını seçim ve sair faaliyetler için yapılan giderlerin, 63.366.814.159..- lirasını taşınır ve taşınmaz mal alım giderlerinin, 10.895.795.231.- lirasını il örgütlerinden Genel Merkez'e ve ilçe örgütlerine yapılan yardımların, 23.608.191.738.- lirasını geçen yılın gider fazlası, 20.579.380.503.- lirasını da iş ve seyahat avanslarının oluşturduğu anlaşılmıştır.

İl örgütlerinin geliri ile gideri arasındaki 27.929.432.612.- lira farkın nakit mevcudu olarak 1999 yılına devir edildiği görülmüştür.

İl örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek, bunların 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Anavatan Partisi'nin 1998 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 3.031.401.247.853.- lira geliri ile 2.850.231.122.460.- lira giderinin eldeki bilgi ve belgelere göre, doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 12.9.2000 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.