ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1998/20 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:1999/18

Karar Günü:16/6/1999

R.G. Tarih-Sayı:13.07.1999-23754

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Cumhuriyet Halk Partisi Genel Merkezi ile ilçe örgütlerini de kapsayan 80 il örgütünün 1997 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca, Ahmet Necdet SEZER, Samia AKBULUT, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Lütfi F. TUNCEL, Fulya KANTARCIOĞLU, Mahir Can ILICAK ve Rüştü SÖNMEZ'in katılmalarıyla 9.9.1998 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında; 'dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, OYBİRLİĞİYLE' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1997 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

'Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1997 yılı kesinhesabının dayanağını oluşturan defter ve belgelerin incelenmesi sonucunda; Parti hesabına gider kaydedilen telgraf ücretlerini belgelendiren 295 adet telgraf alındısı üzerinde tahrifat yapılmış olabileceği kanısına varıldığından, bunların asıllarının Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilerek, sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunulmasına, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na ve Parti'ye bilgi verilmesine, 23.12.1998 gününde OYBİRLİĞİYLE karar' verildi.

 Denetimin maddi öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1997 yılı gelirleri ve giderleri, birbirine denk biçimde, Genel Merkez'in gelir ve giderleri 643.621.010.360.- lira, 80 il örgütünün gelir ve giderleri 347.761.231.000.- lira olmak üzere toplam 991.382.241.360.- lira olarak gösterilmiştir.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 1997 yılı gelirleri 643.621.010.360.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun, 3.665.748.542.- lirası bağışlar, 252.231.401.000.-lirası Hazine yardımı, 8.058.076.600.- lirası mal varlığı gelirleri,175.838.533.617.- lirası banka mevduat gelirleri, 2.845.776.590.- lirası çeşitli gelirler, 10.421.454.611.- lirası kira gelirleri, 42.703.108.922.- lirası 1996 yılından devreden nakit mevcudu, 2.753.951.582.- lirası 1996 yılından devreden alacaklar, 145.102.958.896.- lirası gelecek yıla devreden borçlardır.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'nın 61-69. maddeleri hükümlerine uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin 80 il örgütünce sağlanan gelirleri toplamı 347.761.231.000.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun, 109.864.822.000.- lirası bağışlar, 64.438.505.000.- lirası aidatlar, 10.192.000.000.-lirası Genel Merkez yardımı, 4.188.766.000.- lirası satış gelirleri, 3.518.624.000.- lirası mal varlığı gelirleri, 4.332.777.000.- lirası banka mevduat gelirleri, 117.805.093.000.- lirası balo-eğlence gelirleri, 5.506.241.000.- lirası 1996 yılından devreden nakit mevcudu, 684.235.000.- lirası 1996 yılından devreden alacaklar, 27.230.168.000.-lirası gelecek yıla devreden borçlardır.

Parti il örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'da belirtilen kaynaklardan sağlandığı, Parti Meclisi kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

 1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1997 yılı giderleri 513.803.965.089.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun, 112.741.700.369.- lirası personel giderleri, 10.192.000.000.- lirası örgütlere yardım, 93.884.152.636.- lirası yönetim giderleri, 8.953.659.097.- lirası demirbaş alım giderleri, 130.549.191.593.- lirası seçim, propaganda giderleri, 149.717.176.229.- lirası geçen yıldan kalan borç ödemeleri, 7.766.085.165.- lirası gelecek yıla devreden alacaklardır.

643.621.010.360.- lira gelirle 513.803.965.089.- lira gider arasındaki farkı oluşturan 129.817.045.271.- lira nakit mevcudu olarak 1998 yılına devredilmiştir.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası'na uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti'nin 80 il örgütünün 1997 yılı giderleri toplamı 335.478.491.000.- lira gösterilmiştir.

Bunun, 60.314.227.000.- lirası personel giderleri, 9.280.354.000.- lirası örgütlere yardım, 146.385.958.000.- lirası yönetim giderleri, 22.222.026.000.- lirası demirbaş alım giderleri, 54.712.840.000.- lirası seçim, propaganda giderleri, 11.181.767.000.- lirası kurultay-kongre giderleri, 28.579.954.000.- lirası geçen yıldan kalan borç ödemeleri, 2.801.365.000.- lirası gelecek yıla devreden alacaklardır.

347.761.231.000.- lira gelirle 335.478.491.000.- lira gider arasındaki farkı oluşturan 12.282.740.000.- lira nakit mevcudu olarak 1998 yılına devredilmiştir.

İl örgütleri kesinhesap çizelgelerinin gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin Parti Meclisi kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1997 yılı kesinhesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 991.382.241.360.- lira gelir ile 838.715.005.924.- lira giderin, eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 16.6.1999 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.