ANAYASA
MAHKEMESİ KARARI
Esas
Sayısı:1996/5 (Siyasi Parti Malî Denetimi)
Karar
Sayısı:1998/33
Karar
Günü:7.7.1998
R.G.
Tarih-Sayı:27.07.1998-23415
I- MALİ DENETİMİN KONUSU
Demokratik Sol Parti Genel Merkezi ile
ilçe örgütlerini de kapsayan 79 il örgütünün 1995 yılı kesinhesabının
incelenmesidir.
II- İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16.
maddesi uyarınca; Ahmet N. SEZER, Güven DİNÇER, Samia AKBULUT, Haşim KILIÇ,
Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Lütfi F. TUNCEL, Fulya KANTARCIOĞLU
ve Mahir Can ILICAK'ın katılmalarıyla 16.3.1998 gününde yapılan ilk inceleme
toplantısında: "Demokratik Sol Parti'nin 1995 yılı kesinhesabının
incelenmesi sonucunda; dosyadaki eksikliğin giderildiği anlaşıldığından işin
esasının incelenmesine, oybirliğiyle' karar verilmiştir.
III- ESASIN İNCELENMESİ
Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği
1995 yılı kesinhesap çizelgeleri ile dayanağını oluşturan defter ve belgeler
üzerinde yapılan inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve
2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun
ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun ilgili kuralları, bunların
gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği
görüşülüp düşünüldü :
Denetimin maddî ögelerini oluşturan
defter ve belgelerde Demokratik Sol Parti'nin 1995 yılı gelirleri ve giderleri
birbirine denk biçimde Genel Merkez'in gelir ve giderleri 202.293.111.371.-
TL., 79 il örgütünün gelir ve giderleri 123.648.926.134.- TL. olmak üzere
toplam 325.942.037.505.- TL. gösterilmiştir.
A- Gelirlerin İncelenmesi
1- Genel Merkez Gelirleri
Parti Genel Merkezi'nin 1995 yılı
içindeki gelirleri 202.293.111.371.- TL. gösterilmiştir.
Bunun, 147.725.037.000.- TL. Devlet
yardımı, 23.335.742.995.- TL. milletvekilliği adaylık ödentisi, 1.200.887.500.-
TL. yayın, bayrak, flama, rozet satış gelirleri, 635.175.350.- TL. bağışlar,
6.464.331.940.- TL. yılbaşında mevcut nakit ve 22.931.936.586.- TL. faiz
gelirleridir.
Genel Merkez'in defter kayıtları ve
gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede; gelirlerin 2820 sayılı Yasa'nın
61-69. maddeleri hükümlerine uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.
İnceleme sırasında, Parti tarafından,
0077051-078000 numaralarını içeren 50 yapraktan oluşan bir ciltlik gelir
makbuzunun kaybolduğu veya çalındığı bildirilmiştir.
2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun
69. maddesinde, merkez karar ve yönetim kurulunca bastırılan ve parti teşkilat
kademelerine gönderilen gelir makbuzlarının seri ve sıra numaralarına ait
kayıtların parti genel merkezinde tutulacağı; parti kademelerinin aldıkları ve
kullandıkları makbuzlar dolayısıyla parti merkez karar ve yönetim kuruluna
karşı sorumlu oldukları, belirtilerek gelir makbuzları konusunda siyasî
partilerin gerekli özeni göstermeleri öngörülmektedir.
Bu nedenle, Gelir makbuzlarının
saklanmasında ve kullanılmasında özen gösterilmesi gereğinin Parti'ye
bildirilmesi uygun görülmüştür.
2- İl Örgütleri Gelirleri
Parti'nin 79 il örgütünce sağlanan
gelirleri toplamı 123.648.926.134.- TL. gösterilmiştir.
Bunun, 6.717.782.690.- TL. Parti
üyelerinin ödentileri, 5.535.180.240.- TL. milletvekili adaylık ödentileri,
2.301.298.015.- TL. yayın, bayrak flama, rozet satış gelirleri,
16.615.395.660.- TL. Parti'ce tertiplenen eğlence gelirleri, 30.967.471.290.-
TL. bağışlar, 1.901.979.214.- TL. yıl başında mevcut nakit, 263.748.200.- TL.
faizler ve sair gelirler, 54.093.700.000.- TL. Genel Merkez ve diğer örgütlerden
alınan yardımlar, 5.252.370.825.- TL. borçlardır.
Parti il örgütlerinin kesinhesap
çizelgelerinin gelir bölümleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin, 2820
sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nda belirtilen kaynaklardan sağlandığı, Merkez Karar
ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların Yasa'ya
uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
B- Giderlerin İncelenmesi
1- Genel Merkez Giderleri
Parti Genel Merkezi'nin 1995 yılı
içindeki giderleri 172.606.868.523.- TL. gösterilmiştir.
Bunun, 1.577.256.050.- TL. personel
giderleri, 5.530.229.708.- TL. yönetim giderleri, 53.571.200.000.- TL. örgüte
yardım, 5.124.253.460.- TL. demirbaş alımları, 106.803.929.305.- TL. seçim,
tanıtma ve propaganda giderleridir.
202. 293.111.371.- TL. gelir ile
172.606.868.523.- TL. gider arasındaki farkı oluşturan 29.686.242.848.- TL.,
nakit mevcudu olarak 1996 yılına devretmiştir.
Genel Merkez'in defter kayıtları ve
gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Siyasî
Partiler Kanunu'na uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
2- İl Örgütleri Giderleri
Parti'nin 79 il örgütünün giderleri
toplamı 109.028.492.741.- TL. gösterilmiştir.
Bunun, 5.182.532.470.- TL. personel
giderleri, 31.657.378.265.- TL. yönetim giderleri, 10.010.936.300.- TL.
örgütlere yardımlar, 11.488.864.660.- TL. demirbaş alımları, 50.688.781.046.-
TL. seçim, tanıtma ve propaganda giderleridir.
İl örgütlerinin geliri ile gideri
arasındaki farkı oluşturan 14.620.433.393.- TL.nın sene sonu nakit mevcudu
olarak gelecek yıla devredildiği görülmüştür.
İ1 örgütleri kesinhesap çizelgeleri
gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede giderlerin Merkez Karar ve Yönetim
Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların 2820 sayılı
Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
IV- SONUÇ
Demokratik Sol Parti'nin 1995 yılı
kesinhesabının incelenmesi sonucunda ;
Parti'nin kesinhesabında gösterilen
325.942.037.505.- TL. gelir ile 281.635.361.264.- TL. giderin eldeki bilgi ve
belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna,
Gelir makbuzlarının saklanmasında ve
kullanılmasında özen gösterilmesinin Parti'ye bildirilmesi gerektiğine,7.7.1998
gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan
Ahmet Necdet SEZER
|
Başkanvekili
Güven DİNÇER
|
Üye
Samia AKBULUT
|
Üye
Haşim KILIÇ
|
Üye
Yalçın ACARGÜN
|
Üye
Mustafa BUMİN
|
Üye
Sacit ADALI
|
Üye
Ali HÜNER
|
Üye
LütfiF. TUNCEL
|
Üye
Fulya KANTARCIOĞLU
|
Üye
Mahir Can ILICAK
|
|
|
|
|
|
|