ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1995/16 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:1998/20

Karar Günü:7.5.1998

R.G. Tarih-Sayı:13.06.1998-23371

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Birleşik Sosyalist Parti Genel Merkezi ile ilçe örgütlerini de kapsayan 38 il örgütünün 1994 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca Güven DİNÇER, Yılmaz ALİEFENDİOĞLU, Selçuk TÜZÜN, Ahmet N. SEZER, Samia AKBULUT, Haşim KILIÇ, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER, Lütfi F. TUNCEL ve Nurettin TURAN'ın katılmalarıyla 31.10.1995 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında; "Dosyada eksiklik bulunmadığından, Birleşik Sosyalist Parti'nin 1994 yılı kesinhesabının esastan incelemesine, oybirliğiyle" karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1994 yılı kesinhesap çizelgeleri ile muhasebe defterleri, gelir ve gider belgeleri üzerinde yapılan karşılaştırma ve inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Yasa ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'nın ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddî öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Birleşik Sosyalist Parti'nin 1994 yılı içindeki Genel Merkez gelir ve giderleri 221.473.983.- lira, 38 il örgütü gelir ve giderleri 1.202.158.241.- lira olmak üzere toplam 1.423.632.224.- lira olarak gösterildiği, gelir, gider ve devir rakamlarının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 1994 yılı içindeki gelirleri 221.473.983.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun; 63.010.000.- lirasının aidatlardan, 39.160.000.- lirasının il paylarından, 115.166.645.- lirasının bağışlardan, 3.300.000.- lirasının yayın satışlarından, 837.338.- lirasının borçlanmadan sağlandığı görülmüştür.

Genel Merkez'in muhasebe defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Yasa'nın 61-69. madde hükümlerine uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin örgütü bulunduğu 38 il örgütünce sağlanan gelirler 1.202.158.241.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun; 523.279.900.- lirasının aidatlardan, 482.709.680.- lirasının bağışlardan, 3.050.000.- lirasının yayın satışlarından, 115.430.000.- lirasının yapılan etkinliklerden, 64.827.673.- lirasının örgütler arası yardımlardan, 12.860.988.- lirasının borçlanmadan sağlandığı anlaşılmıştır.

Parti il örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'nın 61. maddesinde belirtilen kaynaklardan sağlandığı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1994 yılı içindeki giderleri 210.572.503.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun; 8.410.764.- lirasının personel giderlerine, 4.444.000.- lirasının tanıtım, propaganda giderlerine, 96.849.000.- lirasının basın, yayın giderlerine, 70.878.000.- lirasının kira giderlerine, 29.990.739.- lirasının yönetim giderlerine yapıldığı anlaşılmıştır.

Parti Genel Merkezi'nin geliri ile gideri arasındaki 10.901.480.- liralık müspet farkın gelecek yıla devir edildiği görülmüştür.

Genel Merkez'in muhasebe defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası'na uygun olarak yapıldığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Giderleri

Parti'nin örgütü bulunduğu 38 il örgütünün 1994 yılı içindeki giderleri 1.043.174.900.- lira olarak gösterilmiştir.

Bunun; 376.857.930.- lirasının kira giderlerine, 145.071.586.- lirasının tanıtım, propaganda giderlerine, 342.719.161.- lirasının yönetim giderlerine, 178.526.223.- lirasının Genel Merkez'e yapılan yardım giderlerine yapıldığı anlışılmıştır.

İl örgütlerinin geliri ile gideri arasındaki 158.983.341.- liralık müspet farkın gelecek yıla devir edildiği görülmüştür.

İl örgütleri kesinhesap çizelgeleri gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede; giderlerin Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'na uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Birleşik Sosyalist Parti'nin 1994 yılı hesabının incelenmesi sonucunda;

Parti'nin kesinhesabında gösterilen 1.423.632.222.- lira geliri ile 1.253.747.403.- liralık giderinin, eldeki bilgi ve belgelere göre doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 7.5.1998 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.