ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1995/3 (Siyasî Parti Malî Denetimi)

Karar Sayısı:1998/13

Karar Günü:7.5.1998

R.G. Tarih-Sayı:30.05.1998-23357

I- MALİ DENETİMİN KONUSU

Demokratik Sol Parti'nin Genel Merkezi ile ilçe örgütlerini de kapsayan 76 il örgütünün 1994 yılı kesinhesabının incelenmesidir.

II- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 16. maddesi uyarınca Yekta Güngör ÖZDEN, Güven DİNÇER, Ahmet N. SEZER, Samia AKBULUT, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER Lütfi F. TUNCEL ve Fulya KANTARCIOĞLU'nun katılmalarıyla 18.1.1996 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında; 'Dosyada eksiklik bulunmadığından Demokratik Sol Parti 1994 yılı hesabının esastan incelemesine, oybirliğiyle' karar verilmiştir.

III- ESASIN İNCELENMESİ

Parti'nin Anayasa Mahkemesi'ne verdiği 1994 yılı kesinhesap çizelgeleri ile defter ve belgeler üzerinde yapılan karşılaştırma ve inceleme sonuçlarını içeren esas inceleme raporu, Anayasa ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Yasa ile 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'nın ilgili kuralları, bunların gerekçeleri ve diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Denetimin maddî öğelerini oluşturan defter ve belgelerde Demokratik Sol Parti'nin 1994 yılı içindeki Genel Merkez gelir ve giderlerinin 69.425.060.919.-TL., 76 il örgütü gelir ve giderleri 38.392.736.073.-TL. olmak üzere toplam 107.817.796.992.-TL. olarak gösterildiği, gelir, gider ve devir rakamlarının birbirine denk olduğu görülmüştür.

A- Gelirlerin İncelenmesi

1- Genel Merkez Gelirleri

Parti Genel Merkezi'nin 1994 yılı içindeki gelirleri 69.425.060.919.-TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 50.821.062.000.-TL.lık kısmı Devlet Yardımı, 1.536.653.500.-TL.lık kısmı yerel seçim adaylık ödentisi, 819.340.500.-TL.lık kısmı yayın, bayrak, flama, rozet satış gelirleri, 224.663.804.-TL.lık kısmı bağışlar, 441.151.042.-TL.lık kısmı yıl başında mevcut nakit, 15.579.190.073.-TL.lık kısmı da faiz gelirleridir.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gelir belgeleri üzerinde yapılan incelemede, gelirlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'na uygun olarak sağlandığı sonucuna varılmıştır.

2- İl Örgütleri Gelirleri

Parti'nin 76 il örgütünce sağlanan gelirleri toplamı 38.392.736.073.-TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 3.885.131.254.-TL.lık kısmı Parti üyelerinden alınan giriş aidatı ile üyelik aidatı, 2.357.480.500.-TL.lık kısmı yerel seçim adaylık aidatı, 708.960.298.-TL.lık kısmı Parti bayrağı, flama, rozet ve rumuzların satışından sağlanan gelir, 8.749.286.729.-TL.lık kısmı Parti'ce tertiplenen dayanışma gecesi ve konser faaliyetlerinden sağlanan gelir, 10.671.694.639.-TL.lık kısmı bağışlar, 370.637.055.-TL.lık kısmı yıl başında mevcut nakit, 9.546.900.000.-TL:lık kısmı Genel Merkez'den alınan yardım, 140.438.625.-TL.lık kısmı banka faiz gelirleri, 1.962.206.973.-TL.lık kısmı devreden borçlardır.

Parti il örgütlerinin kesinhesap çizelgelerinin gelir bölümleri üzerinde yapılan incelemede gelirlerin 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'nın 61. maddesinde belirtilen kaynaklardan sağlandığı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

B- Giderlerin İncelenmesi

1-Genel Merkez Giderleri

Parti Genel Merkezi'nin 1994 yılı içindeki giderleri 62.960.728.979.-TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 871.187.183.-TL.lık kısmı personel giderleri, 3.652.389.964.-TL.lık kısmı yönetim giderleri, 9.546.900.000.-TL.lık kısmı il örgütlerine gönderilen yardımlar, 347.226.100.-TL.lık kısmı demirbaş alımları, 48.543.025.732.-TL.lık kısmı seçim, tanıtma, yayın giderleridir.

Sağlanan 69.425.060.919.-TL.lık gelir ile 62.960.728.979.-TL.lık gider arasındaki farkı oluşturan 6.464.331.940.-TL., nakit mevcudu olarak 1995 yılına devretmiştir.

Genel Merkez'in defter kayıtları ve gider belgeleri üzerinde yapılan incelemede, giderlerin 2820 sayılı Siyasi Partiler Yasası'na uygun olarak yapıldığı sonucuna varılmıştır.

2- Örgüt Giderleri

Parti'nin örgütü bulunduğu 76 il örgütünün 1994 yılı içindeki giderleri toplamı 36.490.756.859.-TL. olarak gösterilmiştir.

Bunun; 2.249.216.227.-TL.lık kısmı personel giderleri, 151.171.813.326.-TL.lık kısmı yönetim giderleri, 615.017.352.-TL.lık kısmı ilçe örgütlerine yapılan yardım, 2.853.309.614.-TL.lık kısmı demirbaş alımları, 15.601.400.340.-TL.lık kısmı seçim, tanıtma ve propaganda giderleridir.

İl örgütlerinin geliri ile gideri arasındaki 1.901.979.214.-TL.lık farkın nakit mevcudu olarak gelecek yıla devrettiği görülmüştür.

İl örgütleri kesinhesap çizelgeleri gider bölümleri üzerinde yapılan incelemede; giderlerin; Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla doğruluğunun onaylandığı görülerek bunların 2820 sayılı Yasa'ya uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

IV- SONUÇ

Demokratik Sol Parti'nin 1994 yılı hesabının incelenmesi sonucunda;

Parti kesinhesabında gösterilen 107.817.796.992.-TL. gelir ile 99.451.485.838.-TL. giderin, eldeki bilgi ve belgelere göre, doğru ve 2820 sayılı Siyasî Partiler Kanunu'na uygun olduğuna, 7.5.1998 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.