ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1994/1 (Siyasî Parti-ihtar)

Karar Sayısı:1994/3

Karar Günü:10.2.1994

R.G. Tarih-Sayı:10.03.1994-21873

İHTAR İSTEMİNDE BULUNAN : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı

İHTAR İSTEMİNİN KONUSU : 25.1.1991 tarihin de kurulan Anadolu Partisi'nin kuruluşundan bugüne Siyasî Partiler Kanunu'nun altıncı fıkrasında öngörüldüğü biçimde büyük kongresini yapmadığı ileri sürülerek aynı Yasa'nın 104. maddesi gereğince Anadolu Partisi'ne ihtar verilmesi istenilmektedir.

I- İHTAR İSTEMİNİN GEREKÇESİ :

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 26.1.1994 günlü, SP.34.Hz.1994/14 sayılı başvuru dilekçesinin açıklama ve sonuç bölümü aynen şöyledir:

"2820 Sayılı Siyasî Partiler Kanununun değişik 14. maddesinin 6. fıkrası "...Parti kurucuları ilk büyük kongreyi, partinin tüzel kişilik kazanmasından başlayarak iki yıl içinde toplamak zorundadırlar..." buyurucu hükmünü taşımaktadır.

Büyük Anadolu Partisi kuruluş bildiri ve belgelerini İçişleri Bakanlığı'na 25 Ocak 1991 tarihinde vererek tüzel kişilik kazanmıştır.

Yönetim Kurulunun 6.2.1991 günlü kararı ile partinin adı "Anadolu Partisi" olarak değiştirilmiştir.

Davalı parti kurucuları, partinin tüzel kişilik kazandığı tarihten itibaren kanunda yazılı yasal sürenin dolmasına rağmen büyük kongreyi Parti Tüzüğünün 46. maddesinde belirlenen şekilde toplamamışlardır. Bu tarihe kadar da büyük kongre yapılmamıştır.

Sonuç : 2820 Sayılı Siyasî Partiler Kanunu'nun değişik 14. maddesinin altıncı fıkrasında yazılı süre içerisinde ilk büyük kongresini yapmayan davalı Anadolu Partisi'ne 2820 Sayılı Kanunun 104. maddesi uyarınca ihtar kararı verilmesi arz ve talep olunur."

II- ESASIN İNCELENMESİ :

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ihtar istemli dilekçesi ve ekleri ile işin esasına ilişkin rapor okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü :

2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'nın "Büyük Kongre" başlığını taşıyan 14. maddesinin altıncı bendinde; parti kurucularının ilk büyük kongreyi, partinin tüzel kişilik kazanmasından başlayarak iki yıl içinde toplamak zorunda oldukları öngörülmüştür. Yine aynı Yasa'nın 104. maddesine göre, bir siyasî partinin bu Yasa'nın dördüncü kısmında yer alan maddeler dışında kalan emredici hükümler ile diğer yasaların siyasî partilerle ilgili olarak öngördükleri emredici kurallara aykırılık durumunda, Cumhuriyet Başsavcılığı'nın başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi'nce sözkonusu hükümlere aykırılık görülürse, bu aykırılığın giderilmesi için ilgili siyasî parti hakkında ihtar kararı verilecektir.

Büyük Anadolu Partisi adı altında 25.1.1991 tarihinde kurularak tüzel kişilik kazanan ve daha sonra adı Anadolu Partisi olarak değiştirilen Partinin, Tüzüğünün 46. maddesinde; büyük kongrenin en az iki en çok üç yılda bir Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun belirteceği tarihte toplanacağı, kongrenin yeri, günü, saati ve gündeminin en az bir ay önce, en az bir gazetede ilân edileceği, aynı süre içinde il başkanlıklarına yazı ile duyurulacağı ve kongre tarihinden en az yedi gün önce mahallin en büyük mülki amirliğine bildirileceği hususları yer almaktadır.

Anadolu Partisi'nin kuruluş tarihi olan 25.1.1991 tarihinden itibaren iki yıl içinde ilk büyük kongresini yapmadığı dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Bu nedenle sözü edilen Partiye, Siyasî Partiler Kanunu'nun 14. maddesine aykırı davranması sonucunda aynı Yasa'nın 104. maddesi uyarınca ihtarda bulunulması gerekmektedir.

III- SONUÇ :

A. Kuruluşundan itibaren iki yıl içinde büyük kongresini yapmayarak 2820 sayılı Siyasî Partiler Yasası'nın 14. maddesinin altıncı bendine aykırı davranan Anadolu Partisi'ne, bu aykırılığın giderilmesi için anılan Yasa'nın 104. maddesi gereğince İHTARDA BULUNMASINA,

B. Gereğinin yerine getirilmesi için onanlı karar örneğinin, adı geçen Parti'nin Genel Başkanlığı'na da tebliğ edilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine,

10.2.1994 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.